Türkiye'nin imzalamadığı maden güvenliği sözleşmesi

Soma'da an itibarıyla ölen işçi sayısı 282'ye ulaşan maden kazasının ardından Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 176 numaralı "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi" gündeme geldi. Türkiye'nin de bu sözleşmeyi imzalaması için imza kampanyası başlatıldı. Peki ILO'nun bu sözleşmesi ne ve hangi önlemleri getiriyor?

Haberin Devamı

Uluslararası Çalışma Örgütü'nün 1995'te çıkardığı ve 26 ülkenin imzaladığı 176 numaralı "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi"ni Türkiye hala imzalamadı.

Zonguldak'ta 2010 yılında 30 madencinin hayatını kaybettiği patlamanın ardından yeniden gündemel gelmiş ancak imzalanmamıştı.

Peki Türkiye'nin bir türlü imzalamadığı, o sözleşmede neler var? Sözleşme, hem maden işletmesi sahiplerine hem de hükümetlere önemli sorumluluklar getiriyor. Sözleşmenin işletmelere getirdiği sorumluluklar şöyle:

- İşverenler kazaları önlemek için her türlü önlemi alma, işçileri bilgilendirme ve eğitme yükümlülüğü altındadır.
- İşverenler riski kaynağında bertaraf etmek, güvenli çalışma sistemleri tasarlamak, kaza riskleriyle ilgili işçileri bilgilendirmek ve kaza olduğunda gerekli tıbbi yardıma ulaşmalarını sağlamak zorundadır.
- İşverenler kaza sonrasındaki sağlık ve kurtarma etkinliklerinin kalitesinden de sorumludur.

Haberin Devamı

176 numaralı sözleşmenin hükümetlere getirdiği yükümlülükler ise şöyle:

- Hükümetler, teknik kılavuzların hazırlanması, denetimlerin düzenlenmesi, denetimlere ilişkin gerekli yasal düzenlemelerin sağlaması ve kazaların etkili soruşturulması gibi yükümlülüklerden sorumludur.

Sözleşmede işçi ve işçi temsilcilerine de sorumluluklar yükleniyor. Buna göre:

"İşçilerin ve temsilcilerinin kazaları, riskli durumları bildirmek, güvenlik ve sağlıklarına ilişkin koşullara dair bilgi edinmek, güvenlik ve sağlık önlemlerinin karar süreçlerine katılmak gibi hakları ve yükümlülükleri vardır."

4 Haziran 2014'te Fas'ta ve 19 Temmuz 2014'te de Rusya'da yürürlüğe girecek olan sözleşmeyi şimdiye kadar, birçok Avrupa ülkesinin yanı sıra, ABD, Arnavutluk, Ermenistan, Bosna Hersek, Botsvana, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, İrlanda, Lübnan, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Slovakya, Güney Afrika, İspanya, Ukrayna, Zambiya, Zimbabve imzalamış durumda.

Öte yandan, Soma'daki maden kazasının ardından, Türkiye'nin "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi"ni imzalaması için imza kampanyası başlatıldı. İnternet üzerinden #SomaSonOlsun etiketiyle yürütülen imza kampanyasında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'e, TBMM Başkanı Cemil Çiçek'e, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'a sözleşmenin bir an önce imzalanması için çağrı yapıldı.