Türkiye-Rusya ilişkilerinin fırtınalı 1 yılı...

Rusyanın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlovun suikaste kurban gitmesi, iki ülke arasındaki en gerilimli dönemin hemen ardından geldiği için ayrı önem taşıyor. Kasım 2015te Rus uçağının düşürülmesiyle çıkan kriz 9 ayda aşıldı ancak ilişkiler, hiçbir zaman eskisi gibi olmadı. İşte Türkiye ile Rusya arasında son 1 yılda yaşananlar...24 Kasım 2015... Bu tarih, Türkiye-Rusya ilişkilerindeki fırtınalı günlerin miladı olarak kayıtlara geçti. O gün, Rus Su-24 tipi savaş uçağı Türk hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle vurularak düşürüldü. Rusya, uçağının düşürülmesinin ardından ekonomi ve ticaret başta olmak üzere birçok alanda Türkiye'ye yaptırım uygulama kararı aldı. TÜİK verilerine göre, iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2016nın ilk 6 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 35 azalırken, Türkiye'yi ziyaret eden Rus turist sayısı yüzde 87 geriledi. İlişkilerdeki gerilim, sadece kendisini ekonomik alanda göstermedi. Ankara, Rusyanın Suriyedeki varlığından; Moskova ise Türkiyenin Iraktaki varlığından rahatsızlığını sık sık dile getirdi. Rusyanın İdlibdeki hava saldırısına sert tepki veren Türkiyeye, Kremlinden yine sert yanıt geldi. Hatta Dışişleri Bakanı Lavrov, Türkiyenin Iraktaki varlığını hukuksuz olarak niteledi. İlişkilerde normalleşmenin ilk sinyalleri 27 Mayıs'ta geldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Atina'da Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras'la yaptığı görüşmede Türkiye ile ilişkileri düzeltmek istediklerini söyledi. Ancak Putin ilk adımın Ankara'dan gelmesi gerektiğini vurguladı. Putin haziran başında da İsrail Başbakanı Netanyahu'yla görüşmesi sırasında Türkiye ile ilişkilerin konusunda sıcak mesajlar verdi. Rusyayla ilk resmi temas 14 Haziran'da kuruldu. Rusya Milli Günü dolaysıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin'e, Başbakan Binali Yıldırım da Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev'e tebrik mesajı gönderdi. İlişkilerin normalleşmesi sürecini hızlandıran en önemli adım ise 27 Haziran'da atıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putine mektup göndererek düşürülen Rus uçağı ve öldürülen pilotla ilgili üzüntülerini iletti. Putin ise 29 Haziran'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak teşekkür etti. İki lider ilişkilerin eskiye dönmesi için adım atmaya ve bir araya gelmeye karar verdi. Bu görüşmenin ardından Kremlin, Rus tur operatörlerine koyduğu Türkiye yasağını kaldırdı. Türkiye'ye charter uçuşlar yeniden başlatıldı. Putin ayrıca darbe girişiminin hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğanı arayarak desteğini açıkladı. Uçak kriziyle başlayan gerilim böylece sonlandı ama ilişkiler hiçbir zaman eskisi gibi olmadı. Son olarak Cumhurbaşkanı Erdoğanın 29 Kasımda söylediği Esedin hükümdarlığına son vermek için biz oraya girdik sözleri, iki ülke arasında tansiyonu yeniden yükseltti. Suriye krizinin en başından bu yana rejimin yanında duran Kremlinden, Ankaradan bir açıklama bekliyoruz açıklaması yapıldı.