Türk hemşireler de 'Code Black'in 'Momma'sı gibi olmak istiyor

Hemşirelerin tıbbi müdahaleye ilişkin yetkileri masaya yatırıldı. Hekimlerin yaptıkları tıbbi müdahalelerde hemşireler hatayı fark etse de bu konuda dikkate alınmıyor. Çünkü bu durum yetkilerini aşıyor. Yaşar Üniversitesi'ndeki panelde hukukçular konuştu. Tıbbi uygulamalar sonucu ortaya çıkan etik ve hukuki meselelerin ele alındığı panelde, En iyisini hekim bilir anlayışı yanlış uyarısı yapıldı. Tıbbi hata davalarında bilirkişi olarak atanmak isteyen hemşirelerin yetkinliklerinin tanınması talebi, hastanelerde yaşananları konu edinen yabancı dizileri hatıra getirdi. Özellikle de ana karakterlerinden biri Momma (Anne) lakaplı hemşire Jesse Sallander tiplemesi olan Code Blackı...Yaşar Üniversitesi'nde düzenlenen panelde hemşirelerin tıbbi müdahale yetkileri hukukçular ve hemşireler tarafından tartışıldı. Kanunun bazı maddelerinde hemşirelerin tıbbi müdahale alanlarının net tanımlanmaması nedeniyle Yargıtay'da hemşireler aleyhine açılan pek çok ceza davası olduğunu belirten hukukçular, bu alanların yeniden tanımlanması görüşünde. Tıbbi hata davalarında hemşirelerin de bilirkişi olarak atanması gerektiğini savunan hemşireler ise, yetki sınırlarını aştığı için hekimlerin verdikleri yanlış kararlara müdahale edemediklerini ifade ettiler. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu'nun katkılarıyla Hemşerilerin Tıbbi Müdahale Yetkisi Ne Zaman Başlar konulu panel Yaşar Üniversitesi'nde düzenlendi. Panelde tıbbi müdahalenin hukuki tanımı ve sınırları hakkında bilgi veren Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Sancakdar konuştu. Prof. Dr. Sancakdar: Tıbbi müdahale, kişilerin ruh ve beden sağlığına yönelik herhangi bir noksanlığı veya hastalığı teşhis, tedavi etmek, tedavinin mümkün olmadığı hallerde hastalığı hafifletmek, ilerlemesini ve kötüye gitmesini önlemek, acıları dindirmek, ortaya çıkmamış ama çıkması muhtemel hastalıkları önlemek ya da yasadan kaynaklı olarak nüfus planlaması amacıyla yapılan, kanunun yetkilendirdiği kimselerce tıp biliminin öngördüğü genel kural ve esaslar uyarınca gerçekleştirilen her türlü faaliyettir. Prof. Dr. Sancakdar: Tıbbi müdahalenin kanunun yetkili kıldığı kişilerce yapılması esastır. Hemşireler de kendi sorumluluk alanlarında tıbbi müdahalede yetkili kişilerdir. Prof. Dr. Sancakdar, 2010 yılında yayımlanan Hemşirelik Yönetmeliği'ne göre hemşirelerin görev yetki ve sorumlulukları hakkında da bilgiler verdi. Prof. Dr. Sancakdar: Hemşireler, tıbbi tanı ve tedavi işlemlerinin hizmetten faydalanana zarar vereceğini öngördüğü durumlarda müdavi hekim ile durumu göüşür. Prof. Dr. Sancakdar, Ancak hekim işlemin uygulanmasında ısrar ederse durumu kayıt altına alarak hekimin yazılı talebi üzerine söz konusu işlemi uygulamak zorundadır dedi. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Tuğba Akdemir Kamalı da söz konusu uygulamayı eleştirdi. Tuğba Akdemir Kamalı: Hemşirelik yönetmeliğinde bazı çelişkiler söz konusu. Hekimin, hemşirenin hastanın zarar göreceği öngörüsüne rağmen işlemin uygulanmasında ısrar etmesi de bunlardan biri. Tuğba Akdemir Kamalı: Eğer hekimin eylemi açık bir şekilde hastaya zarar veriyorsa ve hemşire bunun farkındaysa vicdanını bir kenara bırakmak zorunda kalacak. Tuğba Akdemir Kamalı: Hekim emir verdiği takdirde hemşire tıp bilimine aykırı o tedaviyi uygulamak zorunda kalacaktır. Tuğba Akdemir Kamalı, Bu nedenle en iyisini hekim bilir anlayışı yanlış dedi. Bazı çalışmalar yapılmakla birlikte tam olarak tıbbın her uzmanlık dalı için belirlenmiş standart tanı - tedavi protokolleri bulunmadığını da belirten Kamalı, bu problemlerin bilirkişilik müessesesi ile çözüldüğünü bunun da objektif bir bakış açısı sağlamadığını söyledi. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem ise hemşirelere yönelik hazırlanan düzenlemeler ve yönetmeliklerde hemşirelerin de görüşlerine yer vermek gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem, Kanunda hemşirelerin acil haller dışında yazılı olarak verilen tedavileri uygulamakla zorunlu oldukları yazıyor dedi Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem: Ancak acil hal kavramı ne yönetmelikte ne de kanunda tanımlanmış değil. Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem: Acil bir vakada Yargıtay tarafından hemşireler aleyhine verilmiş pek çok karar mevcut. Bu nedenle acil hal kavramı net bir şekilde tanımlanmalı.