Süleyman Demirel "devlet gerektiğinde rutin dışına çıkar" da demişti
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkiye'nin en karanlık yılları olarak anılan 1990’lı yıllarda da başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı yapmıştı. Hazırcevaplığı ve pek çok esprili sözleri ile Türk siyasi hayatına kazınan Demirel'in ünlü sözlerinden biri de "Devlet gerektiğinde rutinin dışına çıkar"dı. Demirel'in başbakan ve cumhurbaşkanı olarak görev yaptığı yıllarda 360 kişi gözaltında kaybedildi.
Ölümüyle Türkiye siyasetinde bir dönemin kapandığı Süleyman Demirel, yakın dönem siyasi tarihe kazınan sözleriyle de tarihe geçti. Esprili ve hazırcevap sözleri ön plana çıkan Demirel, Türkiye'nin en karanlık yılları olarak anılan 90'lı yıllarda başbakanlık yaptı ve Cumhurbaşkanıydı. Demirel son olarak 20 Kasım 1991-16 Mayıs 1993 tarihleri arasında başbakandı. Demirel daha sonra 16 Mayıs 1993'te köşke çıktı ve 16 Mayıs 2000 tarihine kadar da Cumhurbaşkanlığını sürdürdü.
Çiller hükümetleri dönemi
Demirel'in köşke çıkmasının ardından koalisyon ortağı SHP'nin Genel Başkanı Erdal İnönü'nün başbakanlığında kurulan hükümet, yaklaşık 1 ay sonra 25 Haziran 1993'te yeniden kabine değişikliğine gitti. Koalisyonun büyük ortağı Doğru Yol Partisi'nin (DYP) genel başkanlığına gelen Tansu Çiller'in başbakanlığındaki 50. hükümet kuruldu. 6 Mart 1996'ya kadar sürecek olan 51. ve 52. hükümetler de Çiller'in başbakanlığında kuruldu.
Süleyman Demirel'in ''köşk yılları''
"Devlet-siyaset-mafya"
PKK ile savaşın en yoğun yaşandığı 1990'ların ilk yarısı, Türkiye'de kontrgerilla ya da derin devlet olarak adlandırılan yapıların faaliyetlerinin de açığa çıktığı bir dönem oldu. Doğu ve Güneydoğu'daki faaliyetleri bugün hala tartışılan JİTEM, Hizbullah-devlet ilişkileri, faili meçhul cinayetler, gözaltında kayıplar da ağırlıkla bu süreçte yaşandı. 3 Kasım 1996'daki Susurluk kazası da "devlet-siyaset-mafya" ilişkilerini açığa çıkardı.
"Kayıp silahlar" davası
Bu yılların karanlık ilişkilerini ortaya koyan olaylarından biri de "kayıp silahlar" davasıydı. Batman'da kurulan "Karma Özel Harekat Birliği" adlı özel birlik için Valiliğin yurt dışından ithal ettiği ağır makineli tüfekler, roketatarlar ve benzeri silahların bir kısmı Hizbullah'ın silah depolarında çıkmıştı.
"Devlet gerektiğinde rutin dışına çıkar"
Bunun üzerine, emniyet ve ordunun dışında özel bir birliğin kurulması ve kayıp silahlara ilişkin iddiaların sorulduğu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, tarihe geçen, "Devlet gerektiğinde rutin dışına çıkar" sözlerini sarf etmişti.
360 kişi gözaltında kaybedildi
Bianet'ten Ayça Söylemez'in Hakikat Adalet Hafıza Merkezi’nin verilerine dayandırarak hazırladığı habere göre, Demirel’in başbakan olduğu 20 Kasım 1991-16 Mayıs 1993 ile cumhurbaşkanı olduğu 16 Mayıs 1993-16 Mayıs 2000 arasında 360 kişi gözaltında kaybedildi.
Hizbullah ve kontrgerilla suçlamaları
Demirel 1997'de "post modern darbe" olarak nitelenen ve "28 Şubat" olarak adlandırılan MGK kararlarının uygulanmasında üstlendiği rol ve Necmettin Erbakan'a hükümeti kurma görevi vermemesi nedeniyle de tartışmaların odağında olmuştu. Demirel, o sürece ilişkin, "Hükümet alaşağı mı edilmiş? Siyasi partiler mi kapatılmış? Hükümet bir süre sonra istifa etmiş. Anayasaya göre yenisi kurulmuş. Buna darbe denilmez'' demişti.