Soma maden faciasının üzerinden bir sene geçti

Manisa'nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014 günü yaşanan ve Türkiye'yi sarsan o facianın üzerinden tam bir yıl geçti. Eynez Kömür Ocağı'nda yaşamını yitiren 301 madenci, büyük acının yıldönümünde anıldı.

Haberin Devamı

Manisa'nın Soma İlçesi'nde 301 madencinin hayatını kaybettiği facianın yıldönümünde, yüreklerde aynı acı, bir kez daha yaşandı. Aileler, faciada can veren yakınlarının mezarlarına koştu. 301 madenci için, sendikalar, siyasi partiler ile kaymakamlık ve büyükşehir belediyesi de farklı etkinlikler düzenlemek için hazırlıklar yaptı. İlçedeki ilk tören ise madenci heykeline çiçek bırakılmasıyla başladı.

Soma'da geçen 13 Mayıs'ta meydana gelen faicada, 301 madenci hayatını kaybetti. Türkiye'nin en büyük maden faciası olan kaza, tüm vatandaşların da hafızalarına acı olarak kazındı. Facia sonrasında toplumun her kesiminden Soma'ya vatandaşlar akın etti. Burada ailelerin acılarına ortak oldu. Birçok kurum da Somalı işçilerin ailelerine yardımlarda bulundu. Faciayla ilgili olarak ise tutuklu sanıklar Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.Genel Müdürü Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, maden mühendisleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Ertan Ersoy, emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik'in de aralarında bulunduğu 45 sanıkta yargılanmaya başladı.

Haberin Devamı

Madenci el fenerinde ışık değil acı süzüldü

Türkiye'yi yasa boğan faciada, en büyük acıyı ölen 301 madencinin yakınları yaşadı. Her gün yitirdikleri madenciler için gözyaşı döken ailelerin, acının yıldönümünde buluşma yerleri bir kez daha şehitlerinin mezarlığı oldu. Aileler sabah saatlerinden itibaren, anıtı henüz tamamlanmayan ancak mermerle kaplanmış mezarları ziyaret etti. Manisa Büyükşehir Belediyesi'nin her madenci için mermer mezar ve başına da mermer kaide üzerine el fenerleri yerleştirdiği, çiçekler ektiği görüldü. Mezarların başına çöken annelerin, babaların, eşlerin çocukların, bir yıldır yüreklerinde biriken acı, gözyaşı olup şehit madencilerin mezarlarına aktı.

Aileleri, bu günlerinde, Türkiye'nin çeşitli illerinden gelen vatandaşlar da yalnız bırakmadı. Eşi İsmail Cambal'ın mezarının başından ayrılamayan Leyla Cambal, "Bugün çocuklarım okula gitmek istemedi. Bayram gibi hazırlandı. 'Babam için açılış var' dediler. O gün eşimi sapasağlam işe gönderdim. Şu anda olayın oluş saatini sayıyorum. 365 her gün acı hergün gözyaşı vardı" dedi. İşçilerden Uğur Çolak'ın eşi Duygu Çolak ise, "Çocuklarım bugün burada mezarda. Babalarıyla oynamak yerine, onu paçalarından çekmek yerine, mezarındaki toprakla oynuyorlar" dedi. İşçilerden Osman Şam için konulan madenci fenerini arayıp bulduktan sonra olduğu yere çöken anne Suna Şam, bir yandan oğlunun yazılı olan ismini okşadı, bir yandan gözyaşı döktü.

Haberin Devamı

İlk tören madenci heykelinde

İlçede, yıldönümü etkinliklerinde ilk tören faciadan sonra simge yerlerden olan Beşyol Kavşağı'ndaki madenci heykeli oldu. 13 Mayıs'ı Soma için kanayan bir yara, madenciler için kara bir gün, Türkiye işçi ve emekçileri için yas günü olarak kabul ettiklerini ortak açıklamalarında söyleyen DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, Soma'da kabuk bağlamaya yüz tutmuş yaraların bugün yeniden kanayacağı da açıklamada ifade edildi.

Madenci Heykeline karanfil bırakmasının ardından DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, Madenci Anıtı'nı ve Soma Madenci Şehitliği ziyaret ettikten sonra facianın oluş saati olan 15.15'de ise, Eynez Linyit Ocağı girişinde saygı duruşunda bulunup karanfil bırakılacak. Ayrıca hem Kınık'ta hem de Soma'da da akşam protesto yürüyüşü yapılacak.

Haberin Devamı

Maden mühendisleri de geldi

Manisa'nın Soma İlçesi'nde 301 madencinin hayatını kaybettiği facianın yıldönümünde, çeşitli meslek odaları da basın açıklaması düzenledi. Ege Linyit İşletmeleri önünden Beşyol Kavşağı'ndaki madenci heykeline çiçek bırakan Türkiye Maden Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ayhan Yüksel faciadan sonra siyasi otoritenin olayı trafo patlaması olarak sunduğunu, savcılığın ise sorumluların öldüğünü söyleyip baştan meslektaşlarını suçlu ilan ettiğini söyledi. Ayhan Yüksel, "Ancak TMMOB maden Mühendisleri Odası bu oyunu bozmuştur. Araştırmalarıyla gerçeklerin üzerinin kapatılmasına engel olduk. Ancak gerekli araştırmalar için istediğimiz bilgi ve belgeler, odamıza verilmeyerek araştırmalarını önü kesilmeye, engellenmeye çalışılmıştır. Ancak herkesten kabul gördüğü üzere, kazanını nedenleri, taşeronlaştırma, üretim zorlaması, mevzuattan kaynaklanan esnekleşme ve kuralsızlaşma ile denetimsizleşmedir" dedi.

Haberin Devamı

CHP Milletvekili Özgür Özel mezarlıktaki törene katılmadı

Bu arada mezarlıkta kaymakamlık ve büyükşehir belediyesinin ortak yaptığı anma törenine katılmayacağını açıklayan CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, pahalı mermerlerle madencilerin mezarlarının yaptırılmasının, gerçekleri örtemeyeceğini söyledi. Kendisinin madenci yakınları ve işçilerle ilçe merkezinde etkinlikler yaptıktan sonra maden şehitliğini ziyaret edeceğini açıklayan Özel, "Geçen yıl bu saatlerde işçiler, başlarına gelecekten habersiz olarak çalışıyordu. O günden bu güne hiçbir şey değişmedi. Verilen sözler tutulmadı. Şehit ailerine verilen sözlerin yarısı tutuldu sadece. Şu anda Sadece Soma'da değil Türkiye'de madenlerde çalışan 48 bin işçi, tıpkı buradakiler gibi ölümü bekliyor. Önlemler biran önce alınmalı. Düzenlemeler yapılmalı. Soma olayını araştırma komisyonunun yaptığı öneriler bölümünün kapağı dahi açılmadı. Maden İş Sendikası'nın, Büyükşehir Belediyesi'nin ya da Kaymakamlığın göstermelik törenleriyle, Soma anlaşılamaz. Sorunlar çözülmez" dedi.

Samsun'dan şehit meslektaşları için geldi

Bu arada Türkiye'nin çeşitli yerlerinden Soma'ya gelen vatandaşlardan birisi ise, emekli madenci olan Kemal Çakıroğlu oldu. Samsun Ladik'ten gelen Çakıroğlu, madenci heykelinde, üzerinde 'Çığlıklara kulak verin. İşsiz ve açız aç' yazılı pankart taşıdı. Pankartını bir süre madenci heykelinin önünde tutan Kemal Çakıroğlu'na daha sonra polis müdahale etti ve elinden aldı.

Sendikalardan ortak açıklama

Madenci heykelinin daha sonraki ziyaretçileri ise, DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, oldu. Heykele karanfil bırakan sendikacılara CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, CHP İstanbul Milletvekili Melda Onur da destek verdi. Sendika ve meslek odaları adına ortak açıklamayı ise, DİSK Genel Başkanı Kani Beko yaptı. 16 Mayıs'ta yapacakları mitinge, "Ben insanım,. Soma'nın acısını yaşıyorum" diyen herkesi davet ettiğini söyleyen Beko, "Yüzyılın en büyük iş faciasının yıldönümü bugün. Bugün bu acı unutturmamak için, böyle acıların bir kez daha yaşanmaması için alanlardayız. Sorumluların görünen bir kısmının yargılandığı Soma davası, kamuoyunu tatmin etmemektedir. Soma gibi bir facia yaşandıktan sonra bile her ay onlarca emekçi iş cinayetlerine kurban gitmekteler. Bu kazı mıdır?, Kader midir? Hayır bu resmen cinayetir. Emekçileri güvencesizliğe, taşeronlaşmaya, denetimsizliğe, teslim edenlerin işlediği cinayet. Türkiye'de özellikle AKP iktidarı döneminde, uygulanan politikalarla üretim, teknik bilgi ve altyapı olarak yetersiz, deneyimi ve deneyimli uzmanı bulunmayan kişi ve şirketlere bırakılmıştır. Soma'da yaşanan kaza değil, cinayettir, 301 madencinin ölümü kader değil katliamdır. Bu katliamın sorumluları halen hesap vermemiştir. Bu kadar uyarılarımızın hiçbirisi dikkate almayan hükümet, 'bu işin fıtratında var' diyerek bilim ve tekniğin karşısında, olduğunu ilan etmiştir. Biz öngörülen ve önlenebilir risklerin ne kaza ne de fıtrat olmadığını biliyoruz" dedi.

Soma maden faciasının üzerinden bir sene geçti
Yakınlarının mezarını ziyaret eden çocuklar... Fotoğraf: Bülent Kılıç / AFP

Bir yılda ne oldu?

13 Mayıs 2014, saat 15.30 Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'ye ait ocakta yangın çıktı.

13 Mayıs 2014 saat 17.30 ocakta çıkan yangın ve sonrasında madencilerin mahsur kaldığı haberleri son dakika olarak duyurulmaya başlandı.

13 Mayıs saat 18.00 Soma Kaymakamı Mehmet Bahattin Atçı, ocaktaki yangın ve patlamada 1 işçinin vefat ettiğini 300 madenciyi kurtarma çalışmalarının sürdüğünü söyledi.

13 Mayıs 2014 saat 19.00 ocakta yoğun dumanda mahsur kalan işçileri kurtarmak için temiz hava verilmeye başlandı.

13 Mayıs 2014 saat 20.30 Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'den yazılı açıklama, "Kazanın nasıl gerçekleştiğine dair inceleme ve araştırmalar başlatılmıştır. Birinci önceliğimiz içerideki çalışanlarımızın bir an önce sağ salim kurtarılmasıdır" denildi.

13 Mayıs 2014 saat 21.00 Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan açıklama, müfettişlerce ocakta, 2012 yılında 2 kez, 2013 yılında 2 kez ve son olarak da 13-14, 17-18 Mart 2014 tarihinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapıldığı, mevzuat aykırı bir durum görülmediği bilgisi verildi.

13 Mayıs 2014 saat 21.00 kurtarma çalışmaları süren ocakta, mahsur kalan madenciler arasında hayatını kaybedenlerin bulunduğu bilgisi gelmeye başladı.

13 Mayıs 2014 saat 21.30 Ankara'da Haber Kameramanları Derneği'nin ödül gecesinde konuşan Başbakan Erdoğan'dan, faciayla ilgili ilk açıklamayı yaptı.

13 Mayıs 2014 saat 21.30, AFAD Başkanlığı, 17 madencinin hayatını kaybettiğini, 19'unun tedaviye alındığı, 200'ün üzerinde ocakta mahsur olduğunu açıkladı.

13 Mayıs 2014 saat 22.30 Maden İş Sendikası yetkilileri ocakta hayatını kaybeden madencilerin sayısının 20'i olduğunu açıkladı.

13 Mayıs 2014 saat 23.00 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ocağın hemen yanındaki bina oluşturulan kriz masasının başına geçti.

13 Mayıs 2014 saat 23.30 facianın büyüklüğünün her geçen dakika daha da büyük olduğunun ortaya çıkmasıyla, AFAD Kızılay gibi kurumlarını yanı sıra çeşitli illerin belediyelerinden, kurtarma ekipleri de bölgeye sevkedilmeye başlandı.

13 Mayıs 2014 saat 00.30, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı MHP'li Cengiz Ergün, resmi olmayan bilgilere göre 157 madenci öldü, 75'i yaralı diye açıkladı.

14 Mayıs saat 01.00 Enerji Bakanı belli zaman aralıklarında basın toplantısı düzenleyip kurtarma çalışmaları hakkında bilgi vermeye başladı.

14 Mayıs 2014 saat 02.30, Maden ocağında karbondioksit ve duman nedeniyle kurtarma çalışmalarına ara verildi.

14 Mayıs saat 03.30, Enerji Bakanı Taner Yıldız'dan açıklama; 166 madenci öldü, 4'ü ağır 80 yaralı var.

14 Mayıs saat 09.00, Enerji Bakanı Taner Yıldız, ölü sayısının 201'e çıktığını söyledi.

14 Mayıs 2014 saat 10.00, Başbakanlık, faciadan dolayı üç günlük yas ilan etti.

14 Mayıs 2014 saat 11.00 Kırkağaç'taki soğuk hava deposunda bulunan 146 madencinin cenazeleri aile yakınlarına teslim edilmeye başlandı.

14 Mayıs 2014 saat 14.00, o zaman Başbakan olan Recep Tayip Erdoğan, facianın olduğu ocağı inceledi. Can kaybını 232 olarak açıkladı.

14 Mayıs 2014 saat 15.30 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, facia madeninde incelemelerde bulundu.

14 Mayıs 2014 saat 18.30, Enerji Taner Yıldız, hayatını kaybedenlerin sayısının 245'e yükseldiğini açıkladı.

14 Mayıs 2014 ölen madenciler memleketlerinde toprağa verilmeye başlandı.

15 Mayıs 2014 saat 08.00 Enerji Taner Yıldız, hayatını kaybedenlerin sayısının 282'ye yükseldiğini açıkladı.

15 Mayıs 2014 saat 14.00 Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, facianın meydana geldiği ocakta incelemelerde bulundu.

15 Mayıs 2014, saat 17.00 MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Soma'yı ziyaret etti

16 Mayıs 2014saat 09.00 Enerji Bakanı Taner Yıldız, kurtarma çalışmalarının sürdüğünü ölen madenci sayısının 301 olabileceğini açıkladı.

16 Mayıs 2014 saat 14.30 Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ve İşletme Müdürü Akın çelik'le birlikte basın toplantısı düzenledi.

16 Mayıs 2014 saat 23.00 Enerji Bakanı Taner Yıldız, ölen madenci sayasının 292'ye yükseldiğini söyledi

17 Mayıs 2014 faciayı araştırmak için ilk bilirkişi heyeti ocağa girdi.

17 Mayıs 2014 saat ocakta tüm ölen madencilerin cesedi çıkartıldı. Ölü sayısı 301 olarak açıklandı. Kurtarma çalışmaları sonlandırıldı.

18 Mayıs 2014, Soma savcılığının başlattığı soruşturma kapsamında soma kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan gözaltına alındı.

18 Mayıs 2014 Arama kurtarma çalışmalarının sona ermesiyle, facianın yaşandığı maden sahası görevliler dışında tümüyle boşaltıldı.

19 Mayıs 2014 Can Gürkan dahil 8 kişi tutuklandı.

6 Haziran 2014 ölen madenci Mustafa Kocabaş'ın ailesi adına Avukat Hakan Kahraman'ın açtığı tazminat davasından dolayı, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'nin mallarına tedbir konuldu.

6 Haziran 2014 Soma olayını araştıran meclis araştırma komisyonu üyeleri, ilçeye gelip inceleme yaptı.

20 Temmuz 2014 bilirkişi heyeti ikinci kez ocağa girip inceleme yaptı.

4 Ağustos 2014 ölen madenciler için yardımlarla, 602 konut yapılmasına karar verildi.

18 Eylül 2014 bilirkişinin ikinci raporu soruşturmayı yürüten cumhuriyet savcılarına verildi.

3 Kasım 2014 Soma Cumhuriyet Savcılığı fezlekeyi Akhisar Başsavcılığına verdi.

10 Kasım 2014 Soma faciası iddianamesi, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ne sunuldu.

25 Kasım 2014 Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, 4 noksan madde sebebiyle iddianameyi savcılığa iade etti.

4 Aralık 2014 madencilere yeni haklar getiren yasa, Dünya Madencilere Günü'nde yasalaştı.

26 Şubat 2015 iddianamede ikinci kez Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi.

2 Mart 2015 Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul edildi.

13 Nisan 2015 8'i tutuklu 45 sanığın yargılanmasına, Akhisar Bülent Ciğeroğlu Kültür Merkezi Salonu'nda başlandı.

24 Nisan 2015, 8'i tutuklu 45 sanığın yargılanması 15 Haziran 2015 tarihine ertelendi

Soma maden faciasının üzerinden bir sene geçti
Soma'nın girişindeki nüfusu belirten tabelanın altına ''-301'' yazıldığı görüldü.
Fotoğraf: Emin Mengüarslan / AA