Şimşek’in açıklamalarının şifreleri! Hande Fırat yazdı...

Kurlar artarken herkesin gözü kulağı ekonomideki gelişmelerde. Geçen salı yazımda Mehmet Şimşek politikaları için zaman ve sabır vurgusuna dikkati çekmiştim. Hazine ve Maliye Bakanı hem bu iki kavramı içeren hem de dikkat çeken mesajlar veren bir açıklama yaptı. Önce bu açıklamanın ana başlıklarını hatırlatacağım, sonra da bu açıklamaların arkasındaki gelişmeleri, bir anlamda şifreleri, Ekonomide neler oluyor? sorusuna da yanıt vermeye çalışarak sizlerle paylaşacağım. Hande Fırat'ın Hürriyet'teki yazısı...* Öngörülebilirliğimizi artırabilmek için kural temelli politika yapımına bağlılığımızın güvencesini veriyoruz.* Kolay çözümler ya da hızlı sonuç verecek yöntemler bunun için bulunmuyor. Ama bizim tecrübemiz, bilgimiz ve görevimize bağlılığımız potansiyel zorlukları aşmamıza yardım edecektir.* Önceliğimiz, ekibimizi güçlendirmek ve güvenilir bir program dizayn etmektir.* Biraz sabır ve zamana ihtiyacımız var. * Uygulama ve politikalarımıza ilişkin benden duymadığınız hiçbir haber ve dolaşıma sokulan dedikoduya itibar etmeyiniz.Açıklamanın son cümlesi Ankarada bir süredir Şimşekin yakın çevresine atfen çıkarılan dedikodulara ilişkin: Şimşek beklediğinden daha kötü bir tablo ile karşılaştı iddiası.Şimdi açıklamanın satır aralarından yola çıkarak ekonomide neler olduğu sorusunun yanıtlarına bakalım. * Yeni kabinenin göreve başladığı tarihten önce tam olarak serbest piyasada belirlenen bir döviz kuru yoktu.* Kamu bankaları aracılığıyla, piyasadaki anlatımıyla arka kapıdan döviz satışı ile kur kontrol altında tutuluyordu.* Rezervlerdeki erimenin temel mantığı ya da kaynağı da bu idi.* Bir anlamda, Swap hariç rezervlerin eksiye düşmesi de bundan kaynaklanıyordu. Mehmet Şimşekin göreve başlamasıyla birlikte şeffaf, kurala dayalı uygulamaların ilk adımını Merkez Bankasına yönelik mesajlarıyla gördük.* TCMB döviz satışını önemli ölçüde durdurdu ve bir şekilde baskılanan, normal seviyesine gitmesine izin verilmeyen döviz, pazartesi gününden itibaren yavaş yavaş yükselmeye başladı.* Pazartesi gününden bu yana ne oldu peki? TL dolar karşısında değer kaybetti ve kaybetmeye devam ediyor. Bu durum aslında serbest piyasaya geçişin doğal sonuçları.* Ancak dönem dönem keskin hareketlere karşı piyasaya dönük hamleler yapılabileceği, bunda da amacın, trendin sağlıklı yürütülmesi olduğu belirtiliyor. Bu politikaya da yumuşak geçiş süreci diyebiliriz. * Döviz normal yani olması gereken değerine gelirken, Merkez Bankasının rezerv kayıpları duracak. Bu aşamadan sonra rezervlerde kayıp değil, artış yönlü hareket başlayacak.* Peki bu karar Şimşek tarafından neden alındı?* Kamu tarafından yönlendirilen dövizle ilgili seçim öncesindeki politika sürdürülemez haldeydi. Bunlar serbest piyasa mantığından ve uluslararası normlardan uzak; ticareti, şirketleri, üreticileri artı ya da eksi yönden etkileyen kamu güdümlü politikalardı. Şirketlerin rekabet gücünü de elinden alıyordu. Bu nedenle ilk icraat, Merkez Bankasının rezerv kayıplarını durduracak politikaya geri dönmek oldu.* Bu arada önemli bir tespiti daha paylaşayım; şahıslardan gelen bir döviz talebi yok ama sonuçta iş dünyası başta, birçok kurum ve kuruluşun dövizle işi, taahhütleri var. * Gecikmiş bu seviyelerin tam nereye gideceğini söylemek zor. Bu durumun ekonomide etkileri olacak.* Bir süre enflasyonu yukarı yönlü de etkileyebilir. Ancak sürecin sonunda dengeler yerine oturduğunda yani ekonomi ekibinin tamamlanması ve programın ilan edilmesinin ardından daha sağlıklı bir ekonomi ortaya çıkacak. * Politikaların normalleşmesinin etkisi olarak pazartesi gününden itibaren Türkiyeye döviz girişi başladı.* Bu kaynakların girişi, belki biraz hızlı çıkan doların kademeli olarak aşağı inmesini destekleyecek.* Girecek dövizin zamanlaması ve miktarı burada temel unsurlar olarak öne çıkacak.* Şimşek ismi için bir anlamda kredi açan yerli ve yabancı yatırımcılar, ilk günkü açıklamaları ve şimdi attığı ya da atmaya hazırlandığı adımlarla güvenlerinin boşa çıkmadığını görmüş oluyorlar.* Beklenti, bu güvenin günden güne ülkeye girecek dövizle kendini daha somut adımlarla göstermesi.* Şimşekin sözde değil uygulamada da güvenilir, öngörülebilir, şeffaf uygulamalara sarılacağı ve piyasayı şaşırtmayacağı anlaşılıyor.