"Sıcak takip" olmadan imzalar tamam

Türkiye ile Irak, üç gün süren çetin pazarlıkların ardından, bu sabah terörle mücadele anlaşmasını imzaladı. Anlaşmadan "sıcak takip" maddesi çıkarıldı. Her iki tarafın da geri adım atmadığı bu madde üzerinde uzlaşma zamana yayıldı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ancak Abdullah Öcalan'ı Suriye'den çıkaran mekanizmanın bir benzeri şimdi Irak'la kuruluyor. PKK'nın lider kadrosu yakalanırsa ya Irak'ta yargılanacak ya da Türkiye'ye iade edilecek.
 
Anlaşma, Başbakanlık'ta İçişleri Bakanı Beşir Atalay ve Irak İçişleri Bakanı Cevad Bolani tarafından imzalandı.
 
PKK/KONGRA-GEL'in kendisine bağlı tüm oluşumlarıyla açıkça "terör örgütü" olarak tanımlandığı anlaşmanın ana hatları şöyle:

* Başta PKK/KONGRA-GEL olmak üzere terör örgütlerinin faaliyetlerini önlemek amacıyla iki ülke; kendi topraklarının terör gruplarınca diğer tarafa karşı barınma, gönüllü bulma, eğitim, planlama ve propaganda amacıyla üs olarak veya terör saldırıları yapmak üzere kullanılmasını önlemek
 
* Terör gruplarına yapılan her türlü finansal destek faaliyeti ve doğrudan veya dolaylı bu gruplara verilen lojistik desteği yasaklayıp engellemek
 
* Televizyon ve radyo yayıncılığı da dahil terör örgütlerinin her türlü basın yayın ve terör eylemlerini özendirici propaganda faaliyetlerini yasaklamak
 
* Terör örgütü üyelerinin taraf topraklarında herhangi bir siyasi örgüt kurmasını veya faaliyette bulunmasına, resmi kurum veya genel bir oluşumla bağlantılı olmasına müsaade etmemek
 
* Bu konulara matuf ikili işbirliği ve adli yardımlaşmanın gerçekleştirilmesini sağlamak ve terör örgütü mensuplarını yakalayarak yargılamak veya iade etmek mükellefiyetlerini üstleniyor.
 
* Bu anlaşmanın takibi için bir koordinasyon komitesi oluşturulacak. Bu komite her altı ayda bir düzenli olarak Türkiye ve Irak içişleri bakanlıklarının başkanlığında, diğer kurumların temsilcilerinin de katılacağı toplantılar yapacak. Komite, düzenli olarak Irak ve Türkiye'de toplanacak.
 
Diplomatik kaynaklar, anlaşmadan memnun olduklarını ve uygulanabilir bulduklarını, anlaşmanın Irak parlamentosundan geçmesinin de sorun teşkil etmemesini beklediklerini belirtti. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için her iki ülkenin parlamentolarınca onaylanması gerekiyor.
 
BM kararlarına atıf
 
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, anlaşmada, Türkiye-Irak arasındaki 5 Haziran 1926 tarihli Ankara Anlaşması, 29 Mart 1946 tarihli Dostluk ve İşbirliği Anlaşması ve1989 tarihli Adli Yardımlaşma Anlaşması'nın geçerli olduğu teyit ediliyor.
 
Anlaşmada, BM Güvenlik Konseyi'nin 1373, 1546, 1566 ve 1624 sayılı kararlarının tam olarak uygulanmasına dair tarafların ortak işbirliği iradesi vurgulanıyor.
 
Anlaşma ayrıca, tarafların birbirlerinin güvenliğini, toprak bütünlüklerini, sınırlarının dokunulmazlığını, vatandaşlarının güvenliğini hedef alan terör eylemlerini ve bu eylemin hazırlıklarını engellemek üzere alınacak önlemleri içeriyor.
 
Taraflar, terör örgütlerinin eylemlerinin finansmanına, planlanmasına, hazırlanmasına veya gerçekleştirilmesine destek verenleri, kolaylaştıranları, katılanları ve katılmaya çalışanları "yargıla veya iade et" ilkesi temelinde yargı önüne çıkarmakla yükümlü olduklarını bu anlaşmayla teyit etti.
 
Taraflar ayrıca, anlaşmayı imzalamakla kendi topraklarında faaliyet gösteren terör örgütleri ve bunların mensupları hakkında bilgi değişiminde bulunacaklarını, teröristler hakkında ilan veya Interpol bülteniyle çıkarılan uluslararası tutuklama emirlerini birbirlerine ileteceklerini ve bu amaçla birbirlerinin diplomatik temsilciliklerine birer irtibat noktası atayacaklarını taahhüt etti.
 
Bakanlar "sıcak takip" için ne dedi?
 
"Sıcak takip" öngören ve üzerinde uzlaşılamayan 4'üncü madde, anlaşmaya, "Bu konuda görüşmeler devam edecektir" cümlesi kullanılarak, ek olarak girdi.
 
Tüm sorunları açıkyüreklilikle konuştuklarını ve Türkiye'nin Irak'ın "bir santimetre
toprağında gözü olmadığı" mesajının verildiğini kaydeden diplomatik kaynaklar, görüşmelerin yapıcı ve dostane bir atmosferde cereyan ettiğini söyledi.
 
İmza töreni sonrası İçişleri Bakanı Atalay, "sıcak takip" konusunun anlaşmadan çıkarılmasıyla ilgili olarak, "Hudut bölgelerinde güvenlik ve işbirliğinin güçlendirilmesine, sınır bölgelerinde terör örgütlerine karşı önlemlere ilişkin bir madde üzerinde, görüşmelerimiz sırasında mutabakat sağlamamız mümkün olamamıştır. Bu konuda müzakerelerimiz sürecektir" dedi.
 
"Bu husustaki iradelerimizi anlaşmaya ek olarak da kaydettik" diyen Atalay, "En kısa sürede üzerinde anlaşmaya varmayı öngördüğümüz bu düzenleme de anlaşmamızın ayrılmaz bir parçası haline gelecektir" ifadesini kullandı.
 
Iraklı Bakan Bolani de bu konu hakkında, "Her iki taraf da en etkili tedbirleri alacaktır" yorumunda bulundu.
 
"Sıcak takip" pazarlığı
 
CNN TÜRK'ün ulaştığı bilgilere göre, dünkü görüşmelerde, egemenlik haklarından taviz vermeyeceklerini belirterek "sıcak takip" maddesine açıkça itiraz eden Irak tarafı, kendi topraklarına Türk askerinin girmesini her seferinde izne bağlamakta ısrar etti.
 
Türk tarafı ise “Kendi topraklarınızdaki teröristlerle baş edemiyorsunuz, bu nedenle bize sıcak takip hakkı tanımalısınız” dedi ve "Bırakın bunu biz yapalım, her seferinde izin istemek olmaz" görüşünü dile getirdi.
 
Özellikle, görüşmelere katılan Genelkurmay temsilcilerinin geri adım atmaması üzerine, müzakereler tıkandı.

“İmza yoksa biz gidiyoruz”
 
Irak heyeti, Kürtlerin sıcak takibe karşı çıkması üzerine Ankara'ya rest çekti ve “İmza yoksa biz gidiyoruz” mesajı verdi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ertuğrul Apakan, Irak heyetinin oteline giderek 1 gün daha kalmaya ikna etti. 
 
Uzun günün müzakereleri İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın verdiği iftar yemeğinde de devam etti.
 
Irak İçişleri Bakanı Cevad Bolani, dünkü görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada "Sıcak takibi kabul etmiyoruz" mesajını verdi.
 
Daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu ifade eden ve görüşmelerin süreceğini belirten Bolani, Türkiye tarafının önerilerini Bağdat hükümetine ileteceklerini söyledi.

Dün imzalanması bekleniyordu

Türkiye ile Irak arasında terörle mücadele anlaşmasının detaylarına ilişkin uzlaşmanın önceki gün sağlandığı, anlaşmanın dün imzalanacağı açıklanmıştı.
 
Ancak Dışişleri Bakanlığı'nda alt düzey teknik heyetin katılımıyla yürütülen müzakerelerde nihai uzlaşmaya varılamadı.
  
Zebari: "İmza sıkıntı yaratabilir"
 
ABD New York'ta temaslarda bulunan Dışişleri Bakanı Ali Babacan da, Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ile konuyu görüştü.
 
Zebari, Türkiye ile Irak arasında yapılacak bir terörle mücadele anlaşmasına esasen karşı olmadığını, ancak bu konuda tam olarak konuşamadan hemen Ankara'da birşey imzalanmasının biraz sıkıntı yaratabileceğini belirtti.
  
Terörizmle ortak mücadelede kararlı olduklarını belirten Zebari, İçişleri Bakanı Bolani'nin Ankara'da olmasının da bunun bir göstergesi olduğunu kaydetti.
 
Türkiye'de mutabakat zaptı imzalandığını hatırlatan Zebari, bu zaptın hükümet olarak bir parçası olduklarını, doğal olarak arkasında durduklarını söyledi.
 
Mutabakat metni ne içeriyor?
 
Irak Başbakanı Maliki, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine 7 Ağustos'ta beraberinde 30 kişilik heyetle Ankara'ya gelmiş, iki lider terörle mücadele konusunda mutabakat zaptı imzalamıştı.
 
Erdoğan ve Maliki'nin imzaladığı metin ile iki ülkenin terörle mücade anlaşması imzalaması karar bağlanmıştı. Mutabakat muhtırasında şu satırlar yer alıyor:
 
"İki Başbakan PKK/KONGRA-GEL terör örgütü dahil olmak üzere Irak'ta faaliyet gösteren tüm terör örgütlerinin mevcudiyetlerine son verilmesinde çaba göstermeye mutabık kalmışlardır... İki Başbakan "Terörle Mücadele işbirliği Anlaşması" çalışmalarının hızlandırılarak iki ay içinde sonuçlandırılması talimatını vermiştir. Söz konusu anlaşmaları hazırlamak amacıyla Irak İçişleri Bakanı Türkiye'yi iki hafta içinde ziyaret edecektir."
 
Irak'ın ilk kez altına imza attığı bir metin ile PKK'yı terör örgütü olarak tanıması için Maliki, “Irak terörden büyük sıkıntı çeken bir ülkedir. PKK/KONGRA-GEL dahil olmak üzere tüm terör örgütleri ile mücadelede mutabakata varmış durumdayız” demişti.