Merkez valiliği tarih oluyor
Devletin yeniden yapılandırılmasına içeren “uyum” çalışmalarında, cumhurbaşkanıyla gelip-gidecek kadrolar oluşturulurken, diğer yandan birleştirilmesi ve lavedilmesi düşünülen kurumlar ve makamlar da ortaya çıkmaya başladı. Yeni sistemde “merkez valiliği” olmayacak.
Hürriyet'in haberine göre AK Parti'nin yürüttüğü uyum çalışmalarında, Başbakanlık ve bakanlıklarla ilişkili kurum ve kuruluların durumu tek tek masaya yatırıldı. Başbakanlıkla ilişkili 25 kurumdan bazılarının lağvedilmesi, bazılarının ise birleştirilmesi tartışılıyor. Buna göre, şuan sayıları 80’i bulan “merkez valilikleri” artık olmayacak. Bir ilde görevli olmayan valiye, bürokraside yeni bir görev verilmezse, devletle ilişiği kesilecek. Merkez valilerinin sayısının en kalabalık olduğu dönemde 130’a çıktığı belirtiliyor.
Vali evinin ve işyerinin yakınından geçemeyecek
Kamu düzeni
İncelenen kurumlar arasında Başbakanlığa bağlı Kamu Düzeni ve Güvenliği Müstaşarlığı da bulunuyor. Bu kurumun istihbarat kurumları arasında bilgi akışını sağlamak için oluşturulduğu, ancak bu görevi üstlenmediği belirtildi. Kurumun tamamen lağvedilmesi planlanıyor. Başbakan yardımcılıklarına bağlı çalışan Yurt Dışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı’nın TİKA’ya bağlanması veya bu iki kurumun birden Dışişleri Bakanlığı’yla ilişkilendirilmesi tartışılıyor.
TÜİK ve TİKA
Ayrıca çalışmada, İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak Nüfus ve Vatandaşlık İşleri’nin TÜİK’le birleştirilmesi de ele alınıyor. Uyum komisyonlarının kafa yorduğu diğer bir başlığı ise bir kısmı henüz faaliyeti bile geçmemiş olan 43 üst kurulun durumu oluşturuyor. Bu kurumlardan uluslararası anlaşmalar gereği kurulanlar ve TBMM’de seçimle işbaşına gelenler hariç, tarama yapılarak bir çoğunun lağvedilmesi planlanıyor.
Çift meclis
Yeni yapı oluşturulurken, belediye başkanları ile valiler arasındaki görev tanımı da yeniden yapılacak. İllerde çift meclis uygulamasından vazgeçilecek. Bütünşehir yasasının öngördüğü gibi tüm illerde, il genel meclisleri kapatılacak. Güçlü yapı belediyeler olacak. Valiler, cumhurbaşkanını temsil edecek ve sadece uğurlama-karşılama yapan kadrolar olmaktan çıkartılacak.
En yüksek devlet memuru
Başbakanlık Teftiş Kurulu’nun görevlerini Devlet Denetleme Kurulu üstlenecek veya bu iki kurumu içine alan yeni bir yapı oluşturulacak. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği kaldırılacağı için Başbakanlık Müsteşarlığı’na benzer bir yapı Cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulacak. Cumhurbaşkanlığı Müsteşarı, ‘en yüksek devlet maaşı’ statüsünü koruyacak.
500 bürokrat
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde seçilen cumhurbaşkanıyla gelip beş yıl sonra görev süresi bitince gidecek olan kadro 500 üst düzey bürokratı kapsıyor. Yüksek bürokrat olarak da nitelendirilen bu grupta bakan yardımcıları, müsteşarlar, genel müdür ve yardımcıları, valiler ile büyükelçiler de yer alacak. Sisteme göre bu bürokratlar istenirse özel sektörden de transfer edilebilecek. Türkiye, özel sektördeki CEO’lar gibi görev yapacak, büyükelçiler ve valilerle tanışacak.
19 Nisan’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilecek toplantıya sunulacak çalışmalarda, ‘üst düzey kamu yöneticisi’ olarak tanımlanan bu kadroların net tanımı yapılacak.