Kuşların 'jumbo jeti' tepeli pelikan Ege'nin iki yakasını seferber etti

Bilim insanlarının kuşların jumbo jeti dediği, uçarken kanat açıklığı mesafesi 3,5 metreyi bulan tepeli pelikan, nesli tehlike altındaki türlerden. Bu tür Ege'deki deltalarda yaşıyor ve Türkiye ile Yunanistan arasında da mekik dokuyor. Yunan bilim insanları, takip altına aldıkları bir tepeli pelikanın üzerindeki cihazdan aldıkları sinyal Söke Ovasında kesilince, Türk meslektaşlarından yardım istedi. Kuşadası'ndan tepeli pelikanı aramak için yola koyulan çevreciler, bu nadide hayvanı ölü olarak buldu. Bakın tepeli pelikan neden ölmüş?Yunanistanda üzerinde uydu vericisi bulunan ve izleme altında olan bir tepeli pelikanın kaybolmasının ardından Söke Ovasından sinyal alınması üzerine Türk meslektaşlarına haber veren Yunanlı bilim insanları, tepeli pelikanın bulunması için yardım istemişti. Yapılan araştırmaların ardından Yunan bilim insanlarının aradığı tepeli pelikan Söke Ovasında ölü olarak bulundu. Prespa Gölünün korunması için çalışan Yunan çevre örgütünden Dr. Olga Alexandrou ve Dr. Giorgos Catsodorakis, takip cihazı yerleştirerek izledikleri bir tepeli pelikanın Büyük Menderes Deltasında ölmüş olabileceği kanısına varınca durumu, Ege Üniversitesi'ndeki meslektaşları Yrd. Doç. Dr. Ortaç Onmuş'a bildirdi. Yrd. Doç. Dr. Ortaç Onmuş da bu bilgiyi Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği'ndeki (EKODOSD) arkadaşlarına bildirdi ve tepeli pelikandan alınan son koordinatları iletti. Aldıkları bilgiyle tepeli pelikanı aramaya koyulan Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği'nin Başkanı Bahattin Sürücü ise, Yunanistanda üzerine uydu vericisi takılan tepeli pelikanın, bir süre Büyük Menderes Deltasında sinyal verdiği, daha sonra Söke Ovasının ortasından sinyallerin hareketsiz olarak geldiği tespit edildi. Söke Ovasındaki azmaklarda yapmış olduğumuz araştırmalarda Tepeli Pelikanı ölü olarak bulduk. Bir çiftliğe yakın alanda azmak kıyısında gördüğümüz pelikanın üzerinde bir inceleme yaptık. Pelikanın etlerinin yanmış olduğundan ve hemen üzerimizden geçen elektrik tellerinden cereyana kapılarak öldüğünü tespit ettik dedi. Tepeli pelikanın nesli tehlike altındaki türlerden olduğunu belirten Sürücü, Bu canlıların yaşam alanlarının korunması için hem Yunanistana hem de ülkemize önemli görevler düşmektedir. Her iki ülkede de üremeleri ve beslenmeleri, sınır tanımadan gezip dolaşmaları, hem Yunanistan hem de Türkiye için büyük bir zenginliktir. Bu zenginliklerin kaybolmaması bizlere bağlıdır. Özellikle Aşağı Büyük Menderes Havzasında bulunan eski menderes yatakları olan azmakların korunması, sazlıklarının yakılmaması ve sularının kirletilmemesi gerekir diye konuştu. Yunanistan ve Türkiyede dünyaya gelen tepeli pelikanların sürekli bu iki ülke arasında seyahat ettiklerini, sınır tanımayan canlılar olduklarını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Ortaç Onmuş, şunları söyledi: Hatırlarsanız geçen yıl Menderes Deltasında Gölbent Köyünde yavru olarak halkalanan bir Leyleğin Yunanistanda Selanik kentinin kuzey doğusuna 'Gelin Gittiğine' dair bir bilgi paylaşmıştık. Ancak bu leylek üzücü bir şekilde orada bir elektrik hattına çarparak ölmüştü. Ne üzücüdür ki Yunanistanda yavru olarak halkalanan ve ülkemize gelen bu Tepeli Pelikan da Aşağı Büyük Menderes Havzasında bir elektrik hattına çarparak ölmüş. Bahattin Sürücünün, pelikanın öldüğü yerin yaklaşık 50 mt. yakınında olan çiftlikteki insanlardan aldığı bilgiye göre çarpılma sabah saat 5te olmuş. Bu saatte havanın karanlık olması nedeniyle Baykuşlar dışında hehangi bir kuş türünün bir elektrik hattını görmesi mümkün değildir. Zavallı Tepeli Pelikan beslenmek için Menderes ovasındaki azmaklara giderken hayatını yitirmiş gibi gözüküyor. Tepeli Pelikanlar Nesli Dünya Ölçeğinde Tehlike Altında olan bir kuş türüdür. Ayrıca ülkemizde ve tüm Avrupa ve hatta Asyada yaşayan en büyük kuş türüdür. Kanat uzunluğu 3,5 mt.yi bulur. Yani orta boy bir otomobil uzunluğuna sahiptir. Bu boyutta bir kuş türünün uçarken tüm enerjisini yitirmemesi için süzülerek uçması zorunludur. Yani sürekli kanat çırpamaz. Devasa boyutları ve süzülerek uçması Tepeli Pelikanların çok zor manevra yapmasına yol açar. Bir yolcu uçağının bir havaalanına inmek için onlarca kilometre alan boyunca nasıl daire çizerek inmeye çalıştığını hatırlayın. Tepeli Pelikanlarda kuşların Jumbo Jetleridir. Nasıl bir havaalanı civarında yapılaşma, yüksek direkler ve elektrik hatları yasak ise, Tepeli Pelikanların ürediği bölgeler civarında da bu böyle olmadır. Ancak ülkemizde bu türün ürediği 4 alandan üçü Manyas Gölü, Gediz Deltası ve Büyük Menderes Deltasının etrafı çok yoğun Rüzgar enerji santralleri ve yüksek gerilim hatları ile örülmüştür. Bu durum Tepeli Pelikanlar için büyük bir tehlikedir.