İşte paraşütle ölüme uçuşun nedenleri

Hürriyet yazarı Fatih Çekirge, son dönemde Fethiye'de peş peşe meydana gelen yamaç paraşütü kazaları ile ilgili olarak nedenleri ve sonuçlarına dair bir yazıyı bugünkü köşe yazısında kaleme aldı. İşte Çekirge'nin o yazısı;

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

1- Fethiye Babadağ’da peş peşe yaşanan kazaları biliyoruz. Daha birkaç gün önce bir pilotun feci kazasını yaşamıştık. Ardından karabulutlar arasında ve fırtınada savrulan pilotları korkuyla izledik. 26 paraşütün ve turistlerin akıbetini yüreğimiz ağzımızda bekledik.

İnanılır gibi değildi.

Ağaçlara, yollara, dallara, kayalara düşen pilotlar, turistler.

Bu feci görüntüler üzerine sormuştum:

- Havanın sert olacağı belliydi, kim ve nasıl bu ölüm uçuşlarına izin verdi?

Ve dün o bölgenin eski ve deneyimli bir pilotu aradı. Gerçekleri uzun uzun anlattı.

Önümüz yaz. Sezon başlıyor.

Ve dünyanın en güzel manzarası Ölüdeniz’e doğru yamaç paraşütleri yine havalanacak. İstiyorum ki...

O cennet manzaraya ve harika dekora daha fazla kan bulaşmasın. Bu nedenle deneyimli pilotun anlattığı gerçekleri ve çözüm önerisini aynen aktarıyorum:

‘UÇUŞA KARAR VERİCİLER’ SORUNU

'Burada bir slot sistemimiz var. Daha önce burada Türk Hava Kurumu’nun (THK) personeli vardı. Slot (uçuş) iznini onlar veriyordu. Ancak 3 yıl önce THK’nın slot ekibi buradan alındı.'

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

2- THK YERİNE BALONCULAR

Deneyimli pilottan öğreniyoruz ki:

THK ekibi yerine Kapadokya Üniversitesi’nden bir ekip gelmiş. Bu ekip Kapadokya bölgesindeki balonların uçuşunu düzenleyen bir ekip.

- Peki bu ekibin yamaç paraşütü için uçuş izni verme yeterliliği var mıdır?

Cevabı şöyle veriyor:

'Yani bu arkadaşların yamaç paraşütüyle ilgili bilgileri yeterli değil. Ne yazık ki yamaç paraşütü konusunu bilmiyorlar. Onlar balonla ilgililer. Yamaç paraşütü sporunda her yörenin özellikleri kendisine göredir. Yani her bölgenin kendisine göre hava ve rüzgâr durumları vardır. Bugün benim 10 binin üzerinde uçuşum da olsa örneğin ben Uzungöl’e gitsem... Öyle hemen uçamam. Mutlaka oradaki yerel bir pilottan bilgi ve tecrübe almam gerekir.'

Bu gerçeği öğrenince insan ister istemez soruyor:

- Peki Kapadokya Üniversitesi’nden gelen bu arkadaşlar hiç yamaç paraşütü yapmışlar mı?

Uzman pilot cevap veriyor:

'Babadağ’a Kapadokya Üniversitesi’nden gelen arkadaşların da suçu yok. Çünkü onların balon uçuş tecrübesine göre baktığı kriterler yamaç paraşütüne göre çok eksik ve dar kalıyor. Onlara göre ‘görüş yoksa uçuş yok’ ya da ‘rüzgâr şu seviyenin üzerine çıkarsa uçuş yok.’ İyi niyetliler ama anladıkları bu kadar.'

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

YETKİ KARGAŞASI

Bu aşamada çok daha vahim bir gerçeği öğreniyorum. Onu da şöyle anlatıyor:

'Slot ekibi ‘Hava sert pisti kapatıyorum’ dediğinde ne yazık ki bizden arkadaşlar gidip ‘Benim limitlerimde ben uçabilirim’ diye baskı yapabiliyor. Sonuçta o pilotlar ticari. Para kazanmak istiyorlar. Böylece yetki kargaşası doğuyor.'

3- AŞIRI PİLOT ARTIŞI

Yine öğreniyorum ki.. 2013’te 150 civarında pilot varmış. Ama şu anda 400’ün üzerinde pilot var.

- Peki bu durum neye yol açıyor?

Onun da cevabı şöyle:

'Pilot sayısı çok yüksek. Oysa kapasite belli. Pilot arkadaşlar sayı fazla olduğu için şirketlerden hakedişlerini çok az alıyorlar. Az aldıkları için daha fazla uçuş yapmaya çalışıyorlar. İyi hava kötü hava çok dikkat etmiyorlar. Pilot sayısının fazla olması hava trafiğini zorluyor. Biliyorsunuz, bundan önce yaşanan kaza bu nedenle olmuştu.'

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

UÇUŞ REKORU YANLIŞTIR

Ne yazık ki Babadağ’da bir de 'uçuşta rekor yarışı' başlamış. Her sene 'Bu yıl 150 bin uçurduk. Seneye 200 bin uçuracağız' gibi bir saçma yarış başlamış. Uçuş sayısı artıyor ama altyapı ve güvenlik nerede?

AMBULANS VE HELİKOPTER MESELESİ

Üç gün arayla faciaların yaşandığı Babadağ’da 5 pist var. Ama deneyimli pilottan öğreniyorum ki... Yalnızca 1 ambulans var. O ambulans da ikinci bir ambulans gelmeden yerinden ayrılamıyor. Dahası helikopter de Aydın’dan geliyor. Zamanında müdahale açısından ambulans ve helikopter yetersizliği açıkça ortaya çıkıyor.

4- ÇÖZÜM NASIL OLMALI

Biliyorsunuz, her sorunu anlatırken, ardından bir de çözüm kapısı açarım. İşte o öneri:

Yamaç paraşütü alanlarında bazı şeylerin sınırlandırılması gerekiyor. Fethiye/Babadağ’da ve her yerde bu olmalı. Ticari bir olay olduğu için kimseye “Sen uçabilirsin, sen uçamazsın” da diyemezsiniz. Öncelikle şunun belirlenmesi gerekir:

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

- Bu dağdan bir günde kaç güvenli uçuş yapılabilir?

Eğer bu sayı bulunursa... Örneğin 1 gün içinde bin ya da 2 bin uçuş çıktı. Orada kaç lisanslı firma varsa bu günlük uçuş sayısını o firmalara bölersiniz. Böylece her firmanın günlük uçuş kotası belli olur. İster 50 pilotla çalışsın, ister 10 pilotla ama o firmanın günlük uçuş sayısı belli olur. Aşırı yüklenme ve hava trafiği biter.

5- SLOT EKİBİNDE MUTLAKA YÖREYİ BİLEN PİLOT OLMALI

Bu noktada soruyorum:

- Peki slot ekibi kimlerden oluşmalı?

Uzman pilot cevap veriyor:

'Mutlaka o yöreyi bilen, dağdaki hava durumlarını yaşamış ve iyi gözleyebilen deneyimli bir pilot o slot ekibi içinde olmalı.'

6- THK İLE FEDERASYON ÇEKİŞMESİ

Dün yaptığım uyarı üzerine Türkiye Hava Sporları Federasyon Başkanı Ahmet Saim Yılmaz aradı.

Yılmaz yeni seçilmiş ama tecrübeli bir isim. Şöyle diyor:

'Bu başıbozukluk THK ile federasyon arasındaki çekişmelerden kaynaklandı. Biz yeni seçildik. Buradan sonra THK ile birlikte uluslararası kurallara uygun bir ortam için kolları sıvayacağız.'

Başkan Yılmaz böyle diyor ama...

Bana göre önlerinde koskocaman bir bürokrasi duruyor.

Babadağ’dan standartlara uygun güvenli bir uçuş için önce “bürokrasi dağı”nı aşmak gerekiyor.

Turizmden ormana, Sağlık Bakanlığı’ndan içişlerine kadar birçok bakanlık devrede.

Valilik ve belediyelerin yetkili olarak bu konuda işbirliği olmalı. İyi pazarlar.