İstanbul'a kar yağacak mı? Merak edilen cevabı Prof. Dr. Orhan Şen verdi

Türkiye'yi etkisi altına alan soğuk ve yağışlı hava dalgası beraberinde kar yağışını da getirirken, yapılan uyarılara rağmen İstanbul'a kar yağmadı. İstanbul'a neden kar yağmıyor sorusunun cevabını CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. DR. Orhan Şen verdiMeteoroloji bir yandan valilik, AKOM öte yandan... Uyarılar arka arkaya geldi ama Balkanlardan gelen soğuk hava ve kar İstanbula bir türlü gelemedi. Habercilikte bir söz var, İstanbula kar yağmadan Türkiyeye kış gelmez diye ama bakıyorum Anadoluya, Karadenize, Doğuya... Her ne kadar kış kışlığını yapsa da son 53 yılın rakamları ile karşılaştırıldığında istisnasız tüm bölgelerde yıl bazında sıcaklıklar ortalama 12 derece artmış, geçtiğimiz aralık ayı ise son 53 yılın en sıcak aralık ayı olmuş. Ortalama sıcaklık normalin 3.5 derece üzerinde ölçülmüş. Türkiye geneli aralık ayı yağışlarında ise yüzde 10luk azalma var. Şimdi gelelim kar yağsa da sömestr tatili uzasa diye dört gözle bekleyen çocukların sorusuna: Kar ne zaman yağacak? Şubat-mart ayları nasıl geçer? Bundan böyle kış hep sıcak mı geçecek? Ben sordum, Prof. Dr. Orhan Şen yanıtladı. Ocak bitti, şubat başladı ama buna rağmen- İstanbul özelinde- kış mevsimi şartları yaşanmıyor. Doğal gaz faturası açısından mutlu haber olsa da ülkemiz ve dünyamız açısından sıkıntılı bir durum. Çünkü biliyoruz ki küresel ısınma uzun vadede, şu an pek dikkate alınmasa da su ve gıda güvenliği açısından büyük problem. Dolayısıyla gözümüz kulağımız meteorolojiden gelen haberlerdeydi. Ama beklenen olmadı. İstanbulun kapısına kadar gelen kar içeri girmedi. Keşke diyor, İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi, CNN Türk meteoroloji danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, Elimde olsa, ben yağdırsam şu karı. İnan öğrenciler soruyor, veliler soruyor, çiftçiler soruyor, yola çıkacaklar soruyor. Yok! Yağmıyor, yağmayacak da... Zaten geçen yıl, yüksek kesimler hariç, yağmamıştı bu yıl da mı yağmayacak? Birazcık bile mi? Küresel ısınmanın kendini iyice hissettirdiği bugünlerde, modellemelere rağmen bir tahmin yapmanın giderek güçleştiğini belirten Prof. Dr. Şen, Yağması için kuvvetli soğuğun içeri girmesi hava ve deniz suyu sıcaklıklarının düşmesi gerek ama soğuk sınırda geliyor. Sıcaklık 3-4ün altına inecek ve aynı anda yağış olacak ki yağsın. Ancak şehrin merkezi sıcak. Buna ısı adası etkisi diyoruz. Kırklareli, Çorluya git! Kar vardı. Sakarya- Adapazarı... Buralarda da var. Hürriyet'ten Fulya Soybaş'ın yazısına göre; Hatta Kartalın tepelerine yağdı. Balkanlardan gelen soğuk hava hem de poyrazdan geldi, Karadeniz üzerinde nemi de alıp, tıpkı diğer şehirler gibi İstanbulda da bol kar yapmalıydı. Ama olmadı. Karla karışık yağmur yaptı ve bitti diyor. Bir dakika! Burada duralım. Bilmeyenler için nedir bu ısı adası etkisi? Bu yıl susuz kalır mıyız peki? Hayır diyor, Prof. Dr. Şen, Bu yıl yüksek ihtimalle sezonu -mayıs sonu gibi- yüzde 80 baraj doluluk oranı ile (geçen senenin 2 katı) kapatır, sıkıntı yaşamayız. Kentsel ısı adası, çevresindeki şehirlere kıyasla daha yüksek hava sıcaklığı yaşayan şehre deniyor. Isı adası etkisi yaşayan şehirlerde sıcaklıklar, uzak bölgelere göre, 2 ila 5 derece daha yüksek oluyor. Çoğu şehir bu etkiyi yaşayabiliyor ancak İstanbul gibi büyük ve yoğun nüfuslu, nemli iklime sahip ve bitki örtüsünün az olduğu şehirler ısı adası etkisini daha fazla yaşıyor. Peki, bundan sonra ne olur? Şubat-mart ve hatta nisan ayında İstanbula kar yağması olası mı? Diyor ki: Yani pek olası değil gibi. Modellemelere bakınca bu kışı da ortalama sıcaklıkların üzerinde bitireceğimizi söylemek mümkün. Elimizde 90 gün var! En az 70inde ortalama üstü sıcaklık bekliyorum. 2023, dünya üzerinde hava sıcaklıklarını ölçmeye başladığımız günden bugüne en sıcak yıl oldu. Türkiyede de durum benzer. Yarım asırdan biraz fazla- 53 yıldır en sıcak aralık ayını yaşadık. Şöyle ki; 1- Marmara Bölgesinde ortalama sıcaklıklar 7 derece iken, 2023 Aralık ayında 10.3 derece,2- Ege Bölgesinde ortalama sıcaklıklar 7.9 derece iken 11.2 derece, 3- Akdeniz Bölgesinde ortalama sıcaklıklar 9.1 derece iken 12 derece,4- İç Anadolu Bölgesinde 1.4 olan aralık ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 5.5 derece,5- Karadeniz Bölgesinde ortalama sıcaklıklar 4.8 derece iken 8.4 derece,6- Doğu Anadolu Bölgesinde uzun yıllar ortalama sıcaklığı sıfırın altında 1.6 iken 2.5 derece,7- Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ortalama sıcaklıklar Batman çevresinde mevsim normalleri, bölgenin diğer kesimlerinde ise 6.4 derece iken 2023 Aralıkta 9.3 derece olarak kayda geçti.Bundan sonra daha sıcak yıllar göreceğiz demek bu. Arada illaki soğuk yıllar da olur ama genel olarak yıllar içinde küresel ısınmanın etkilerini daha fazla hissedeceğiz. Bu sebeple tarım politikalarımızı, gıda güvenliği ve kuraklık meselesini artık masaya koyma ve plan yapma zamanı gelmiştir. Çünkü sadece İstanbul değil Konyada da kar yok mesela. Tarımsal alanların bulunduğu orta- iç Anadolu ve Karadenizde de sıkıntı var. Kışın sıcak geçmesi yazın kavrulacağımız ya da mevsimlerin kayacağı anlamına da geliyor. Bu konudaki düşüncesi çok net hocanın: İlkokul kitaplarımızda yazar, hatırlarsın! Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Son 10 senedir yaşadığımız bu Akdeniz iklimi değişiyor. 2 mevsime doğru gidiyoruz. Yaz, sıcak ve kurak, kış ılık ve yağışlı, ilkbahar ve sonbahar ise olmayacak. Ki şu an zaten 1 aya düşmüş durumda. Buna yarı kurak (tropikal) iklim diyoruz. Düzensiz yağış rejimi, sıcaklıklar, kar yağmaması haliyle hem yaz hem kış turizmini de olumsuz etkileyecek. Yazları çok sıcak geçeceği için sezon ileri ya da geri doğru uzatılabilir mesela. Tüm bunları şimdiden düşünmeli ve planlamalıyız.