İran’da ‘ahlak polisi’ muamması

İran resmi medyası, Mahsa Amini gösterilerinin ardından Ahlak Polisinin lağvedildiğini yalanlarken hükümet yetkilileri çelişkili açıklamalarda bulundu. Aktivistler rejimin bu haberlerle dikkat dağıtmaya çalıştığını savunuyor.İran'da Ahlak Polisi olarak görev yapan İrşad Devriyelerinin lağvedildiği haberi hafta sonu hem ülkede hem de dünyada büyük yankı buldu. İran Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazerinin, zorunlu başörtüsü yasasının gözden geçirildiği, ayrıca Ahlak Polisinin de kaldırıldığını söylediği aktarılmıştı. Ancak İran devlet medyası, kolluk gücünü İçişleri Bakanlığının denetlediğini, yargının görevinin bu olmadığını belirterek Muntazeriyi yalanladı. Muntazerinin açıklamasının bir konferansta kendisine yöneltilen bir soruya karşılık doğaçlama bir cevap niteliğinde olduğu belirtildi. Dünya basını, söz konusu gelişmeyi, rejimin geri adımı olarak duyurmuştu. İran İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Biriminin sözcüsü Seyid Ali Hanmuhammedi, Jamaran News isimli internet sitesine verdiği özel mülakatta İrşad Devriyelerinin görevinin sona erdiğini söyledi. Söz konusu birimin kapatılıp kapatılmadığına ilişkin soruyu yanıtlayan sözcü Savcılık ve adli makamların emriyle hareket eden ahlak polisinin görevi sona ermiştir ifadelerini kullandı. Sözcü, başörtüsü denetimlerinin gerekli birimlerce, daha güncel, daha etkili ve modern yöntemlerle, teknolojiden de faydalanılarak devam edebileceğini söyledi. İrandaki aktivistler ise hükümetin bu haberlerle dikkat dağıtmaya çalıştığını belirterek protestocuları uyardı. Protestoların başındaki isimler, ülkede kadınların kıyafetlerine yönelik bir değişiklik olmadığını, Ahlak Polisinin de görevde olduğunu belirtti. Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda üç günlük yeni bir grev çağrısında bulunuldu. Yapılan açıklamada, İrşad Devriyeleri lağvedilse bile bunun rejimin başörtüsü politikasını değiştirmeyeceği, sadece kuralın icra edilmesinde değişikliğe gidilebileceği bildirildi. - Mahsa Amininin (22) kurallara uygun örtünmediği gerekçesiyle Tahranda Ahlak Polisi tarafından gözaltına alınması, üç gün sonra 16 Eylülde yaşamını yitirmesi halkta büyük tepkiye yol açmıştı.- İranlı yetkililer inceleme başlatsa da, Amininin ölümü ülkede 1979daki İslam Devriminden bu yana en büyük protestolara neden olmuştu. Norveç merkezli İnsan Hakları örgütüne göre, 16 Eylülden beri eylemlerde 448 kişi öldü. ABD merkezli insan hakları örgütü Abdorrahman Boroumand Centerın kurucularından Roya Boroumand, Fransız ajansı AFPye yaptığı açıklamada, Bu birliği (Ahlak Polisi) lağvetmek için vakit biraz geç olabilir. Çünkü protestocular artık rejim değişikliği istiyor. Ayrıca kadınların kıyafetlerini ve vatandaşların özel hayatını kontrol eden yasaları değiştirmeden bu birliği lağvetmek, sadece bir PR adımı olur dedi.