Sosyal medyada 'yemelik toprak' adıyla satılan tebeşir, killi toprak gibi ürünler insan sağlığını ciddi şekilde etkiliyor.Bir sosyal medya hesabında Konyadan geldiği iddia edilen toprağın yarım kilosu 35 liraya, farklı bölgelerden getirildiği iddia edilen yarım kiloluk bir karışım ise 100 liraya satılıyor. Uzmanlar,a göre bu durum, hiçbir mineralin eksikliğini gidermediği gibi kabızlık, bağırsaklarda parazit, cıva zehirlenmesi ve yetişkinlerde cinsel istek azlığına dahi neden olabiliyor. Toprak, kil, tebeşir, kömür gibi nesneleri yeme alışkanlığı tıpta pika sendromu olarak adlandırılıyor. Pika sendromunun ismi halk arasında fazla bilinmese de demir, çinko, kalsiyum eksikliği gibi nedenler ile kişiler bu maddeleri yeme eğilimine giriyor. Ancak uzmanlara göre bu durum, hiçbir mineralin eksikliğini gidermediği gibi kabızlık, bağırsaklarda parazit, cıva zehirlenmesi ve yetişkinlerde cinsel istek azlığına dahi neden olabiliyor. Çocuklarda pika sendromunun yüzde 5-10 oranında görüldüğünü ifade eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Çocuk Hematoloji Uzmanı Dr. Çetin Timur, pika sendromunun ağır nörolojik bozukluklara dahi neden olabileceğini belirterek şunları söyledi: Sosyoekonomik durumu ve eğitim düzeyi düşük olan toplumlarda pika sendromu daha sık görülüyor. Bunun nedeni de gelişmiş ülkelere göre beslenmenin olumsuz etkileniyor olması. Maddi durumları yetersiz olduğu için kırmızı et, balık, yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi gıdaların tüketimi azaldığı için bu elementlerin alınması da azalmakta ve dolayısıyla pika dediğimiz tablo da sosyoekonomik düzeyi düşük olan kesimlerde daha fazla görülmektedir. Bunun düzeltilmesi için kişilerin sosyoekonomik durumunun düzeltilmesi, eğitim durumuna yükseltilmesi, yani toplumun bu konuda eğitilmesi ve toplumun ekonomik durumunun düzeltilmesi ile pika oranı da azalır. Pika sendromu olanlarda cıva zehirlenmesi, ağır nörolojik bozukluklar, bağırsaklarda parazit ve yetişkinlerde libido kaybının görülebildiğini belirten Uzm. Dr. Timur, sözlerine şöyle devam etti: Toprakla birlikte parazitleri, parazit yumurtalarını alabiliyorsun, cıva ya da kurşun zehirlenmesine maruz kalabiliyorsun. Bunların etkileri de kısa sürede gözükmüyor. Yedikçe daha sonra yavaş yavaş çıkmaya başlıyor. Ağır nörolojik bozukluklar meydana gelebiliyor. Çocuklarda dikkat eksikliği, davranış bozukluğu, eğitim başarısında düşme gibi tablolar sık gözükebiliyor yani akademik başarılar da azalıyor, çocuğun büyümesi geri kalıyor. Sendromun yetişkinlerdeki etkisine de değinen Uzm. Dr. Timur, Büyüklerde yine libido kaybı gelişebiliyor, ya da cinsel yetersizlik gelişebiliyor. Yani çok farklı bir de ciddi bir durum söz konusu, bunun önlenmesi ve müdahale edilmesi lazım dedi. Pika sendromunun belirtilerini de anlatan Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk Hematoloji Uzmanı Dr. Timur sözlerini şöyle noktaladı:Pika sendromu ya da pika hastalığında en az bir ay süreyle besin değeri olmayan gıdaların tiksinmeksizin ısrarlı bir şekilde tüketilmesi söz konusudur. Bu besin değeri olmayan maddeler, başta toprak, killi toprak gelmektedir. Bunun yanında kağıt kömür, buz, kibrit başları, badana, çimento, tebeşir gibi nesneleri sayabiliriz. Pika sendromunun başlıca nedeni beslenme yetersizliği, beslenme bozukluğu ve bunlar içerisinde özellikle demir eksikliği gelmekte ve bunun sonucunda bireyler ve çocuklar demir eksikliği için değişik nesneleri yemeğe eğilimli oluyorlar. Bunun dışında bazı psikiyatrik hastalıklarda şizofrenlerde, obsesif kompülsif bozukluklarda başa çıkma mekanizması olarak yabancı cisim yeme söz konusu olabiliyor.