Türkiye sandığa gitti ve seçimini yaptı: İşte seçmeni etkileyen 5 neden

2002 seçimlerinden beri yaklaşık 22 yıldır iktidar olan AK Parti, tarihinde ilk kez ikinci parti konumuna düşerken nedenleri arasında enflasyondan 6 Şubat depremlerinin etkisine kadar 5 neden öne çıkıyor.Kesin olmayan sonuçlara göre; AK Parti, 2019 seçimlerine kıyasla, seçmeninin yaklaşık 2 milyonunu kaybederken, CHP ise yaklaşık 5 milyon yeni seçmen kazandı. AK Partinin sandıktan ikinci parti olarak çıkmasının nedenleri de tartışılmaya başlandı. AK Parti seçmenini en çok etkileyen faktörlerin başında ekonomik kriz gelse de partinin sandıkta ikinci çıkmasına neden olan 5 faktör şöyle: İlk olarak, AK Parti seçmeni için geçen yıl yapılan genel seçimlerde ittifak şablonunda yer alan Yeniden Refah Partisi bir alternatif hale geldi. Bu nedenle kendi çizgisinden çıkacağını düşünen ve başka partiye gitmek istemeyen AK Parti seçmeninden YRPye ciddi bir oy kayması yaşandı. YRPnin bu seçimlerde toplamda aldığı yüzde 6.19luk oran partiyi 2028 seçimlerine taşıması açısından ciddi bir rakam oldu. Bunların yanı sıra YRPnin yerel seçim kampanyası boyunca kullandığı argümanlar AK Parti tabanında ciddi bir konsolide oluşturdu. Bu kapsamda, özellikle YRPnin İktidar İsraille ticareti sonlandırdığını ilan etsin, İsraile ihracatı kestiğini ilan etsin, Filistin konusunda iktidarın daha güçlü bir duruş sergilemesi, Emekli maaşını 20 bin TLye çıkardığını ilan etsin ve ekonomi konusundaki eleştirileri ile söylemleri tepkili tabanı ciddi anlamda etkiledi. Hürriyet'ten Ebru Karatosun'un haberine göre; İkinci olarak, seçmen koronavirüs salgınının ardından başlayan ekonomik krizle ilgili tepkiyi bu seçimde ilk kez bu kadar büyük oranda sandığa yansıttı. 2019da 15 olan büyükşehir belediyesini bu seçimde 12ye, 45 olan il belediye sayısını da 24e düşürdü. Enflasyon, kira ve gıda fiyatlarındaki anormal artışlar ve hayat pahalılığı gibi ekonomik gerekçeler seçmenin sandıktaki kararında önemli oldu. Üçüncü olarak seçimin sonucunu etkileyen en önemli kıstaslardan biri de emeklilere verilen zam oranı oldu. SSK ve Bağkur emeklilerine yıl başında yüzde 39 oranında zam yapılırken, ardından zam oranı memur emekli maaş artışlarıyla eşitlenerek yüzde 49a çıkarıldı. Yüksek enflasyon ortamında emeklilere verilen zam miktarı yeterli olmadı. Hükümetin 2024ü emekli yılı ilan etmesi, bayram ikramiyelerini 3 bin TLye çıkarması ve banka maaş promasyonlarının 8-12 bin TL arasına çıkartılması emeklinin kararını değiştirmede yeterli olmadı. Dördüncü olarak da geçen yıl 6 Şubatta yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler de sandıkta etkisini gösterdi. Deprem bölgesindeki 11 ilde kesin olmayan sonuçlara göre; 31 Mart 2019 seçimlerinde deprem bölgesindeki 11 ilden 8ini kazanan AK Parti ve MHP, seçimlerde 11 ilden 6sında yeniden il belediyelerini kazandı. Depremde en büyük hasarı alan Hatay CHPden AK Partiye geçerken, AK Partide olan Adıyaman ve Kilis CHPye, Şanlıurfa ise YRPye geçti. AK Partinin aday belirlemede uyguladığı strateji sandığa yansıdı. Bazı şehirlerde anketler, temayül ve saha yoklamalarından birinci çıkan isimler yerine başka isimler aday gösterildi. Bazı yerlerde ise halkın istediği adaylar gündeme gelmezken, söz konusu adaylar başka partilere geçerek oyların bölünmesine neden oldu. Aday tespitindeki yanlışlıkların en çok Bursa, Şanlıurfa, Denizli, Burdur, Afyonkarahisar, Kırıkkale, Kastamonuda olduğu belirtiliyor. - YSKnın verilerine göre, AK Parti 2019da 18 milyon 299 bin 576 seçmen ile yüzde 42.6, CHP ise 12 milyon 625 bin 346 seçmen ile yüzde 29.4 oy almıştı. 2023 genel seçimlerinde ise AK Parti, yurtdışı verileri dahil olmadan 18 milyon 586 bin 137 seçmen ile yüzde 35.62 oy alırken, CHP ise 13 milyon 374 bin 463 seçmen ile yüzde 25.35 oranına oya sahip olmuştu. Kesin olmayan sonuçlara göre; belediye başkanlıkları yarışında AK Parti, yaklaşık 16 milyon 313 bin seçmenin oyu ile yüzde 35.54lük bir oran aldı. Bu seçimlerde yine kesin olmayan sonuçlara göre; 17 milyon 350yi aşkın oy alan CHPnin bu oranı ise yüzde 37.74 oldu. Söz konusu oran, CHPnin 2002den bu yana ilk kez AK Partinin önünde yer alarak seçimlerden birinci parti olarak çıkmasını sağladı.