Suriye'yle yeni dönem! "Herkesi tarihi çağrımıza desteğe bekliyoruz"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere ziyaret ettiği ABD'nin başkenti Washington'dan dönüşünde uçakta gazetecilere açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan gündemde öne çıkan konu başlıklarıyla ilgili sorulara dair önemli cevaplar verdi. Suriye ile ilgili soruya yeni dönem için Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ı görevlendirdiğini belirten Erdoğan Biz Suriyede barış istiyoruz ve barışın yanında olan herkesi de bu tarihi çağrımıza desteğe bekliyoruz dedi. Hande Fırat'ın Hürriyet'teki haberi...Erdoğan ABDdeki NATO Liderler Zirvesi dönüşü uçakta gazetecilerin sorularına özetle şu yanıtları verdi: Terör konusunda ödediğimiz bedelleri tüm dünya biliyor. Müttefiklerimizden teröre karşı verdiğimiz mücadelede samimi dayanışma beklediğimizi burada bir kez daha vurguladım. Ayrıca savunma sanayi ticaretinin önündeki kısıtlamaların süratle kaldırılması gerektiğini ifade ettim. Bazı NATO üyeleri verdikleri sözlere rağmen, menfi tutumlarını değiştirmedi. Görüştüğüm liderlere NATO müttefikleri arasında artık kısıtlamaları konuşmak istemiyoruz dedim. (Kuruluşunun 75. yılında NATOnun işlevi) Dünya süratle bir değişim yaşıyor. Bu hızlı değişim içerisinde güçler özellikle büyük rol oynuyor. Güçlü olanların cirit attığı bir dünya düzeni ile karşı karşıyayız. Mesela Rusya, Çin ile dayanışma içinde. Bu durum Batıyı ciddi manada rahatsız ediyor. Batı, Ukraynaya gerek parasal, gerekse ayni noktada bütün imkanlarıyla, silah, mühimmat dahil her türlü desteği veriyor. Bütün bu desteklere rağmen şu anda Ukraynada bekledikleri neticeyi henüz alabilmiş değiller. Burada Türkiye olarak bizim konumumuz ise farklı. Biz, hem Rusya hem Ukrayna ile iletişim halindeyiz. Bunu yaparken de mümkün olduğunca adilane yaklaşmanın gayreti içerisindeyiz. Bu durum zaman zaman Rusyayı da Ukraynayı da rahatsız edebiliyor. Ama diyoruz ki, Her ikiniz bize komşusunuz, geçmişten bu yana aramızda ciddi münasebetlerimiz var. Örneğin Karadeniz Tahıl Koridorunda adil bir adım attık. Rusyanın da Ukraynanın da taleplerini karşıladık. Şimdi diyoruz ki; tahıl koridorunu yeniden açalım. (NATOyla ilişkiler ne kadar adil ve dengeli) Bir fayda-maliyet analizinde Türkiye olarak biz mütekabiliyet ilkesine aykırı bir konuma düşmedik. Sadece terörle mücadelede NATOyu duruma müdahale etme noktasında henüz netice alabilmiş değiliz. Bundan rahatsız olduğumuzu da Sayın Stoltenberge de defalarca ifade ettim. Batıya bu rahatsızlığımızı hep anlattık. Birinci derecede Almanya, Fransa, İngiltere, malum terörün belli ölçüde destek alanı buldukları yerler. Özellikle Almanyaya bunları etraflıca anlattık. Diğer taraftan Almanyayla bizim şu anda Akkuyu Nükleer Santralı için gelmesi gereken türbinlerin Alman gümrüğünde bekliyor olması gibi bir sıkıntımız var. Bunu Almanya Başbakanı Olaf Scholza ikili görüşmemde tekrar hatırlattım. (Suriye ile ilişkilerin düzelmesine dair Esede davetimizi yapacağımızı belirtiyoruz sözleri ve bölge ülkelerinin tavrı) Görevi Dışişleri Bakanı Hakan Fidana verdim. Dışişleri Bakanım da şu anda muhataplarıyla görüşmek suretiyle işin bütün yol haritasını belirleyecekler. Ona göre de inşallah adımı atacağız. Biz Suriyede adil bir barışın mümkün olduğunu düşünüyoruz. Suriyenin toprak bütünlüğünün bizim de çıkarımıza olduğunu her fırsatta dile getiriyoruz. Suriyede inşa edilecek hakkaniyetli bir barış, en çok bize fayda sağlayacak. Bu inşa sürecinin en önemli adımının da Suriye ile yeni bir dönem başlatmaktan geçtiğini söylüyoruz. Şu ana kadar bu süreç olumlu istikamette gelişti. Temenni ediyorum ki yakın bir zamanda somut adımları da atarız. ABD ve İranın da bu müspet gelişmelerden memnuniyet duyması ve çekilen onca acının son bulması için süreci desteklemesi gerekir. Biz komşumuzdaki yangını söndürmek için yıllardır çaba sarf ediyoruz. Suriyenin bir ve bütün olarak yeni bir gelecek inşa etmesi için oluşacak iklimden kimsenin rahatsızlık duymaması temel beklentimizdir. Bu süreci terör örgütleri zehirlemek için elinden geleni yapacaklardır. Provokasyonlar tertipleyip oyunlar kuracaklardır. Tüm bunların farkındayız ve hazırlıklıyız. Biz Suriyede barış istiyoruz ve barışın yanında olan herkesi de bu tarihi çağrımıza desteğe bekliyoruz. (ABDyle ilişkiler ve PKK, PYD ve FETÖye olan yaklaşımları) Bu konuları NATO Zirvesinde Sayın Biden ile konuşamadık. FETÖyle şöyle hesap var, böyle hesap var, bu konulara girmedik. Şu anda zaten FETÖ ortada yok. Ne olduğu belli değil. Bir de üç buçuk ay sonra ABDde bir seçim var. Bizim ajandamızda da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu var. Genel Kurulda da dünya ne konuşuyor? Bunları göreceğiz. Biz de orada mesajlarımızı tekrar vereceğiz. Terör örgütleri ile Türkiye gibi bir müttefiki terazinin iki kefesine koyma düşüncesi bile baştan sakat bir yaklaşımdır. FETÖ de PKK da komşunun tarlasına zarar vermek için ekilen zararlı otlara benzer. Komşunuz onlarla mücadelenin bir yolunu muhakkak bulur, tarlasından o zararlı otları temizler, ama o tohumlar bir şekilde sizin arazinize de sıçrar ve emin olun size de zarar verir. Yıllardır terörün bumerang özelliğini vurguluyorum. (ABD Başkanı Bidenın kendisine yönelik çekil baskısı... Donald Trumpı mı, Joe Bidenı mı istersiniz?) Ortada bir gerçek var, o da şu; her şeyden önce Biden zaten çekilmiyorum dedi. Amerikan medyası şu anda kimi nereye getirecekler bunları bile açıklamaya başladı. Her iki isim de ABD halkından ikinci dönem için destek talep ediyor. Amerikan halkı iki ismin de başkanlık dönemlerinde yaptıkları ya da yapamadıkları işleri tartıp bir karar verecek. Bu kararı bekleyip göreceğiz. (İranda Cumhurbaşkanı değişti, Ermenistanda Paşinyan barıştan yana cümleler kuruyor) Artık bütün yelkenleri barışa açmamız lazım. Azerbaycan ile Ermenistan arasında kalıcı barış yakında sağlanır diye umut ediyoruz. Bu barışı Türkiye olarak yürekten destekliyoruz. Zengezur Koridorunun açılması da bu barış anlaşmasını taçlandıracak adımdır. Zengezur Koridoru özellikle Azerbaycan, Ermenistan ve İran herkesin çıkarına stratejik koridordur ve devreye girdiği anda İran da rahatlayacak, Azerbaycan da rahatlayacak. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev için o koridor çok önemli. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Washingtondaki NATO Zirvesinde ABD Başkanı Joe Biden, yeni seçilen İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski gibi çok sayıda liderle bir araya gelerek görüşmeler yaptı. -(NATO Zirvesi öncesinde katıldığı Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet Başkanları Zirvesi) Gerek Rusya, gerek Çin, hatta Belarusla kırmadan, dökmeden münasebetlerimizi devam ettiriyoruz. Şanghay İşbirliği Teşkilatı Zirvesinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile çok samimi bir havada görüştük. Kendisi bizi yeniden Çine davet etti. Ben de kendisini ülkemize davet ettim. Önümüzdeki yıl iade-i ziyaretimi yapayım dedi. Şimdi büyük ihtimalle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantısından sonra bizim bir Çin ziyaretimiz olabilir. Ama 2025te de inanıyorum ki Sayın Şi Cinping, bize iade-i ziyaretini yapacaktır. -(3. Dünya Savaşı riskinin yüksek olduğunu görüyor musunuz?) Doğrusu ben görmüyorum, görmek de istemiyorum. Dünyayı bundan önce savaşa sürükleyen gerekçeleri ve alınmayan önlemleri düşündüğümüzde bugün o hatalara düşmemeye özen göstermenin gerektiği ortadadır. Savaştan çok barışı söylemeli, barışı konuşmalıyız. Attığımız her adımı gerilim değil barış için atmalı, planlarımızı barışı sağlamak ve kalıcı hale getirmek üzere yapmalıyız. Bütün ülkelerin gerilim değil, barış ve huzur iklimini inşa edecek çabaları hayata geçirmesi gerekiyor.