Suriye'deki Gelişmeler Türkiye’ye Yeni Fırsatlar Sunuyor, Yunanistan Endişeli!

Suriye'deki yeni hükümetin kurulması ve bu hükümetin Türkiye ile deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına yönelik anlaşmalar yapma ihtimali, Akdeniz'deki dengeleri değiştirmeye başladı. Bu gelişme, Türkiye için yeni fırsatlar doğururken, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetiminde büyük bir endişe yarattı.Yunanistan, Türkiyenin geçmişte sorun yaşadığı ülkelerle iş birliği yaparak Doğu Akdenizde Türkiyeye karşı bir cephe kurma çabalarına devam ediyordu. Ancak Suriyedeki son gelişmeler, bu stratejiyi sekteye uğratmış gibi görünüyor. Yunanistanda yayınlanan Kathimerini Gazetesinde yer alan bir analizde, En kötü senaryo, Suriyenin Türkiye ile ve hatta yalnızca Ankara tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs yönetimiyle deniz yetki alanı anlaşması yapması olacaktır ifadelerine yer verildi. Ayrıca, analizde, Yunanistanın iki temel endişesi vurgulandı: Türkiyenin Suriyeye müdahalesinin Yunan-Türkiye ilişkilerini nasıl etkileyeceği ve bu gelişmelerin milyonlarca Suriyeli mültecinin geri dönmesine yol açıp açmayacağı. Türkiye ile Libya arasında Akdenizde deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşması, 27 Kasım 2019 tarihinde imzalanmıştı ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 30 Eylül 2022'de tescil edilmiştir. Ancak, Türkiye ile Mısır arasındaki deniz yetki alanlarıyla ilgili çalışmalar, siyasi ilişkilerdeki kopukluk nedeniyle henüz tamamlanamamıştır. Bu durum, özellikle Mısırın Akdenizdeki stratejik çıkarları açısından büyük bir belirsizlik yaratmaktadır. İtalyada yayınlanan Notizie Geopolitiche gazetesindeki Erdoğanın Zaferi: Suriye Denizine Erişim KKTCyi Güçlendiriyor başlıklı analizde şu ifadelere yer verildi: Beşar Esad rejiminin beklenmedik şekilde çöküşü, Rusya ve İranın Doğu Akdenizdeki etkisini azaltırken, Türkiyenin bölgedeki nüfuzunu artırdı. Türkiyenin bu stratejisi, 1974ten bu yana uluslararası toplum tarafından tanınmayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin konumunu güçlendirme hedefine de hizmet etti. Başkent Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Programı Öğretim Üyesi Profesör Hasan Ünal:Bir anlaşma yapılabilmesi için Suriyedeki yönetimin uluslararası meşruiyet kazanması, BMde kabul edilmesi gerekir. Bu aşamadan sonra Türkiyenin deniz yetki anlaşması için atacağı bir adım, olumlu bir gelişme olur. Bu anlaşma, Türkiye için de Suriye için de iyi olur. Ama Akdenizde denklemi değiştirmez. Biz, Kıbrıs adasının Türkiyenin açık denizlere çıkmasını engellemeyecek bir ada olması gerektiğini değerlendiriyoruz. Esas kritik adım Kıbrıs konusunda olmalı. Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Başkanı Profesör Mehmet Seyfettin Erol: ABDnin EastMedden desteğini çekmesi sonrası büyük bir hayal kırıklığına uğrayan Yunanistan-GKRY, Türkiyenin Suriyedeki başarılı siyasetinin daha bölgesel bir işbirliği boyutu kazanacağı ve bunun da bölgedeki diğer ülkeler kadar, ABD tarafından da destekleneceğini tarihsel Türk yayılmacılığı korkusu iddiaları üzerinden engellemeye yönelik kamuoyu oluşturmaya çalışıyor. Yunanistan açısından kötü, fakat bölge açısından önemli iyi bir senaryosu olarak da kabul edilebilecek bu süreçte elbette tüm devletlerin daha kazançlı olacağı bir deniz yetki anlaşması süreci kaçınılmazdır ve bu sürece Suriyenin de dahil edilmesiyle birlikte Doğu Akdeniz-Ortadoğu merkezli bir yeni jeopolitik inşası daha da hız kazanacaktır. Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz: Suriyede yeni yönetim meşru hükümet pozisyonuna geçer, BMde kabul edilen bir hükümet haline gelirse Türkiye ile Suriye arasında Libya ile olduğu gibi bir anlaşma yapılması harika bir gelişme olur. Suriye ile yapılacak bir MEB anlaşması ile çıkabilecek sorunlar da çözülmüş olur. GKRY ile anlaşma yapan Mısır, tuzağa düşerek çok ciddi bir deniz yetki alanı kaybetti. GKRY, aynı üç kağıdı Suriyeye yapmak istiyordu. Ama zaman Türkiyenin lehine döndü. Kaynak: Milliyet / Aydın Hasan