Fırsatçılar cezadan böyle kaçıyormuş: Sil-ekle formülü

Emlak ilanlarına yönelik sıkı takip son dönemde dikkat çekiyor. Ticaret Bakanlığı, yaptığı incelemelerde fahiş artış tespit ederse emlak işletmesine para cezası kesiyor. Fahiş fiyat artışı yapan emlakçılara ceza kesince, emlakçılar yeni yöntem buldu. Aynı ilan üzerinde fiyat değişikliği yapmaktan kaçınan emlakçılar, ilanı silip, aynı evi yüksek fiyatla yeniden sisteme yüklüyor.Geçen ay yapılan açıklamaya göre de; konut kredisi faiz oranlarında düşüş olacağı yönündeki haberler üzerine, emlak ilan fiyatında fahiş artışa giden emlak işletmesine 100 bin liralık idari para cezası kesildi. Eylül ayı içinde ilan fiyatlarında fahiş artış yapan 117 emlak işletmesine toplam 11 milyon 700 bin lira idari para cezası uygulandı. Denetim ve cezalar artınca kimi emlakçılar fiyat artışı yapmanın yeni yolunu buldu. Mevcut ilan üzerinden artış yaptığı zaman Bakanlığa yakalanacaklarını bilen emlakçılar, yayında olan ilanları siliyor, yeni fiyatla yeni bir ilan girişi yapıyor. Emlak ilanlarında sil-yeniden ekle modelinin son haftalarda sıkça uygulandığını dile getiren Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, Aynı ilan üzerinden fiyat artışı yapılınca yakalanma olasılığı çok yüksek, o yüzden silip yeniden eklemeyi seçiyorlar. Hatta ilan fotoğrafları aynı olursa da yakalanacakları için onu da değiştiriyorlar. Ama burada unutulmaması gereken nokta şu; Evin değerini emlakçı değil ev sahibi belirliyor. Fırsatçılık yapıp gerçek dışı fiyat artışı yapan emlak ofisi varsa elbette ceza alsın. Ama o fiyatı talep eden ev sahibine de aynı ceza uygulansın diye konuştu. Öte yandan emlak ilanlarında yeni dönem 1 Ocakta başlayacak. 15 Eylülden itibaren uygulamaya konulan ve 1 Ocak 2025 tarihinde zorunlu hale gelecek olan Elektronik İlan Doğrulama Sisteminde (EİDS) emlak işletmelerinin ilan girebilmesi için taşınmaz ticareti yetki belgesi sahibi olması gerekecek ve taşınmaz sahibince e-Devlet üzerinden emlakçının yetkilendirilmiş olması zorunlu olacak. Bu uygulama sonrası sil-yeniden ekle yönteminin de sona ereceğini söyleyen Emlakjet CEOsu Tolga İdikat, Mevcut sistemde ilan numarası üzerinden takip var. İlan Doğrulama Sisteminde ise taşınmaz numarası üzerinden ilan girilecek ve Bakanlık bu numara üzerinden gerekli kontrolleri yapacak. Bu nedenle ilanı silip eklemek işe yaramayacak dedi. PEKİ Bakanlık denetimleri nasıl yapıyor, ne kadar ceza kesiyor? Konuyla ilgili Hürriyete özel açıklama yapan yetkililer şu ifadeleri kullandı: Gayrimenkul sektöründe son dönemde yaşanan gerçeklikten uzak spekülatif fiyat artışları sonucu oluşan tüketici mağduriyetlerini ortadan kaldırmak ve sektörde adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısını yeniden tesis etmek üzere bakanlığımızca çalışmalarımız titizlikle sürdürülmektedir. Bu kapsamda, Bakanlığımızca, ilan platformlarında yer alan konut ilanları ile ilgili olarak rutin şekilde veriler alınmaktadır. Söz konusu ilanlarda, ekonomik anlamda izah edilemeyen manipülatif fiyat artışlarının -bir başka deyişle kısa bir zaman diliminde yüzdesel olarak yüksek oranlı fiyat değişimlerinin- olup olmadığı titizlikle incelenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu değerlendirme yapılırken ilana konu taşınmazın vasfında ve özelliklerinde fiyat artışına yol açabilecek bir değişikliğin olup olmadığı da göz önüne alınmaktadır. Yapılan inceleme ve değerlen-dirmelerimiz neticesinde, vatandaş mağduriyetine yol açtığı ve haksız ticari uygulama niteliği taşıdığı tespit edilen ilanlara aracılık edenlere ise idari para cezası uygulanmaktadır. Bakanlık yetkilileri, konut satış ilanlarında haksız ve adil olmayan fiyat artışlarına aracılık nedeniyle, 2023 yılında 737 emlak işletmesine 73.7 milyon TL; 2024 yılında ise 272 emlak işletmesine 27.2 milyon TL olmak üzere toplam 1.009 emlak işletmesine 100.9 milyon TL idari para cezası uygulandığı bilgisini paylaştı.