AMAN DİKKAT! VPN kullanırken bu noktaları kontrol edin...

Erişimin kısıtlandığı web sitesi ve uygulamalara erişmek için VPN (sanal özel ağ) kullanılması ya da DNS (alan adı sistemi) ayarları değişikliği yapılması ciddi güvenlik sorunlarını beraberinde getiriyor. VPN'ye göre kullanımı daha kolay olan DNS ayarlarını değiştirme yöntemi ise cihaza kötü amaçlı yazılım yerleştirilmesinden kredi kartı bilgilerinin çalınmasına kadar daha ciddi sonuçlara sebep olabiliyor. İşte sanal güvenlik uzmanlarından VPN hakkında bilinmesi gerekenler ve kullanım önerileri...Türkiye, bir süredir VPNi tartışıyor. Kullanmak güvenli mi, kişisel veriler zarar görmeden nasıl kullanılır, hangi konulara dikkat etmek gerekir...Sosyal medyada konuyla bilgi kirliliği şimdiden oluştu bile. Hürriyet siber güvenlik uzmanlarına işin doğrusunu sordu. Alınan bilgilerle VPN hakkında bilinmesi gerekenleri derledi. VPN, İngilizce Virtual Private Network ifadesinin kısaltması olarak küresel teknoloji diline oturdu. Türkçeye Sanal Özel Ağ şeklinde yerleşti. Şirketlerin uzaktan çalışma ihtiyaçlarına çözüm bulmak için ortaya çıktı. Şirketler çalışanları uzaktan şirkete güvenli bağlansınlar diye VPN kullandı. VPN ayarları sayfasında, VPN bağlantısı adı altında Bağlı olarak görüntülenir. Görev çubuğunda, tanınan bir VPNe bağlandığınızda mavi bir kalkan ortaya çıkar. Bunu ülkelerin normal gümrükleri, sınır kapıları gibi düşünün. Bu sınırlar bilişim ağları için de geçerli. Ülkelerin bilişim ağ otobanları var. Bir ülke bir platformu engellediğinde ona giden otobanları kapatmış oluyor. Tüm sınır kapıları, gümrükler kapanıyor. Bunu aşmanın tek yolu VPN programları. VPNleri otobanlara alternatif tüneller gibi düşünmek mümkün. Tünele giriyorsunuz ve sınırın diğer ucundan çıkıyor, erişmek istediğiniz platforma giriyorsunuz. O tünelin en büyük özelliği sizi Türkiye değil örneğin İngiltereden o platforma giriyormuş gibi göstermesi. VPNi bir tünele benzettik. Tünele girebilmek için bütün bilgilerinizi buraya açmak durumunda kalıyorsunuz. Bu yüzden hiçbir engele takılmadan sınırı geçiyorsunuz. VPN programlarına talebin yoğun olduğu dönemler dolandırıcı ve hackerların oltası için en uygun fırsatları içeriyor. Bu nasıl oluyor? Örneğin bir film indiriliyor. O filmle birlikte bilgisayara bilinmeyen bir ürün de iniyor. Hackerlar gündemi iyi takip eder. Ne zaman kullanım arttığını iyi bilirler. VPNlerin yüklü olduğu bilgisayar ya da telefonla bankacılık işlemi yapılıyorsa bunu hemen yakalıyorlar. İki dakika story bakacağım derken bütün bu bilgileri açmış oluyorsunuz. Sonra e-devlet ya da bankacılık işlemi yaptığınızda kişisel verileriniz de hackerlerin önüne düşüyor. * Tünelden girdiğiniz zaman bütün bavulunuz, eşyanız, kimlik bilgilerinizle giriyorsunuz. Tıpkı gümrükte pasaport kontrolü gibi. Tünele her şeyinizi tanıtıyorsunuz. Çünkü görmek istiyor. Dolayısıyla siz eğer tünelin sahibini bilmiyorsanız onun bu bilgilerle neler yapabileceğini de bilemiyorsunuz. Bu nedenle ücretsiz VPN programları riskli. Çoğunun kaynağı belli değil. Üreticiyi, programın kaynağını iyi araştırmak gerekiyor. Legal mi değil mi sorgulamak gerekiyor.* Ücretli VPNlerin genellikle firması belli. Bu nedenle kolay sorgulanıyor. Daha güvenli.* Eğer emin olmadığınız, ücretsiz bir VPN kullanıyorsanız kesinlikle bankacılık işlemleri gibi özel verilerinizin görülebileceği işlemleri yapmayın. Bankacılık işlemi yaparken VPNi kapatayım sonra tekrar açarım diyemiyorsunuz çünkü programı indirdiğinizde casus yazılım da inmiştir ve VPNi kaldırsanız bile çalışır. * Bir kez VPN indirip, kapatmışsanız mutlaka bilgisayar ya da telefonunu zu bir bilgisayar uzmanına gösterin. Casus yazılım var mı diye baktırın, virüs taraması yaptırın.* Ücretli VPNler aylık kullanım ücretiyle de veriliyor. Bunlar çok pahalı değil. Antivirüs yazılım da satın alınabilir. Güvenli erişim için önce cihazınızı korumaya alın, sonra VPN kullanın. Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesinden Doç. Dr. Ahmet Ali Süzen, VPNlerin genel olarak güvensiz ortam sağladığına dikkat çekti. Süzen, VPN uygulamaları lisanssız, kaynağı belirsiz ise cep telefonundaki parolalar, kredi kartı bilgilerine kolay erişilebiliyor. İkinci güvensiz kılan kısım da tamamıyla telefonu veya tableti kontrol altına alabilmesi dedi. 2023te Türkiyede VPN kullanımı sonucunda yaklaşık 260 milyon veri çalındığı bilgisini veren Süzen, Belli dönemlerde belli yasaklarda kullanımı artıyor. Yasaklar kullanım hataları, yanlış yüklemeleri gündeme getiriyor. Bununla birlikte çok hızlı şekilde dolandırıcılık olaylarıyla karşı karşıya kalıyoruz diye konuştu.