F-16'larda yeni gelişme: Resmen onaylandı

Türkiyenin ABDden F-16 alımına ilişkin Amerikan Kongresinin itiraz süresi önceki akşam saatlerinde sona erdi ve satış Kongre tarafından resmen onaylanmış oldu. Şimdi üretici firma ve ilgili kurumlar arasındaki görüşmeler başlayacak. Yeni uçakların teslimatı ise sipariş yoğunluğu nedeniyle biraz gecikebilir.Türkiyenin, ABDden talep ettiği 40 adet Blok 70 F-16 savaş uçağı ve 79 uçak için modernizasyon kiti talebiyle birlikte binlerce mühimmat, yazılım ve donanım içeren paketin 15 günlük Kongre inceleme ve itiraz süreci ABD saatiyle cumartesi akşamı son bulurken, böylece satış da onaylanmış oldu. ABD yasalarına göre NATO müttefiki bir ülkeye yapılan yüklü savunma sanayi satışlarında Kongreye 15 günlük bir inceleme süreci hakkı tanınıyor. Bu süreçte hem Senato hem de Temsilciler Meclisinde satışı engellemeye yönelik bir yasa tasarısı geçirilmediği ve Başkanın da onaylamadığı durumda satış gerçekleşmiş oluyor. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından 23 milyar dolar tutması tahmin edilen büyük satış paketinin bir sonraki adımı, üretici firma Lockheed Martin ile yapılacak satış ve teslimat görüşmeleri olacak. Satışın en önemli maddesi olan 40 adet Blok 70 F-16 savaş uçağının teslimatı ise hemen olmayacak gibi görünüyor. ABD Kongresi Araştırma Servisinin geçtiğimiz yılın eylül ayında yayımladığı rapora göre Lockheed Martin, elinde halihazırda 140tan fazla siparişin olduğunu ve aylık üretim kapasitesinin 4 uçak olduğunu söylüyor. Hesaplamalara göre Türkiyenin ilk yeni F-16 Blok 70 uçaklarının teslimatının 2028 ya da 2029 gibi yapılması bekleniyor. ABD Başkanı Joe Biden, ilk olarak Haziran 2022deki NATO zirvesinde Türkiyeye F-16ları satmalıyız ve jetlerini modernize etmeliyiz demişti. Türkiyenin S-400 hava savunma sistemi satın almasından sonra F-35 programından ABDnin tek taraflı eylemleriyle çıkartılmasıyla birlikte Türkiye, filosundaki ihtiyaçlara ara çözüm olarak F-16 Blok 70 satın alımı talebi yapması, yıllar öncesine dayanıyor. Türkiyeden ABDye satın alım teklif mektubu, 30 Eylül 2021de gönderilmişti. Hürriyet'ten Yunus Paksoy'un haberine göre; 17 Mart 2022de ABD Dışişleri Bakanlığı ilk kez bu satışın ABD çıkarlarına olduğuna dair Kongreye mektup yollamıştı. Aynı yıl 30 Haziran tarihinde ABD Başkanı Joe Biden, İspanyanın başkenti Madriddeki NATO zirvesinde, Türkiyeye F-16ları satmalıyız ve jetlerini modernize etmeliyiz. Bunu yapmamak çıkarımıza değil diyerek sürece ağırlığını koymuştu. Resmi bildirimden önceki son adım olan gayriresmi bildirim ise ABD Dışişleri tarafından 12 Ocak 2023te yapılmıştı. Normal prosedürlere göre gayriresmi bildirimden birkaç hafta sonra resmi bildirim yapılması gerekirken, iki ülke arasında yaşanan İsveç anlaşmazlığı sebebiyle süreç bu yılın 26 Ocak tarihine kadar uzamıştı.