Erdoğan'a "kadın" yanıtı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Yahudi inancında sabah dualarında kadının aşağılandığını” öne sürmesi üzerine yanıt niteliğinde bir yazı bu hafta Şalom gazetesinde yayınlandı. Yazıda Erdoğan’ın konuşmasına atıfta bulunulmazken, eleştirilen duanın içeriğine dair bilgi verildi.

Haberin Devamı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat Cuma günü katıldığı Roman Konfederasyonu’nun toplantısında her türlü ayrımcılığa karşı olduğunu söyledikten sonra kadın haklarıyla ilgili konuşmasında Musevi inancındaki duaları eleştirdi.

Erdoğan, kadın haklarından bahsedenlere seslendiğinin altını çizdi: “Bütün dualarında, her gün 'Ey Tanrım, beni iyi ki kadın yaratmadın' diyen Musevilere karşı niye sesinizi çıkarmıyorsunuz? Her gün, bütün dualarında, 'Bizi iyi ki kadın yaratmadın.' Bu nedir? Kadını bu kadar aşağılayan bir anlayış, bir mantık olabilir mi?”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “bu tabii tahrif edilmiş bir Tevrat'ın ortaya koyduğu netice” dese de devletin zirvesinden gelen bu çıkışa dini yanıt niteliğindeki bir yazı bu hafta Şalom gazetesinde yayınlandı.

Rav Naftali Haleva tarafından kaleme alınan yazıda, kadının Yahudi toplumundaki yerinin açık ve net olduğu belirtildi; “kadının erkekten güçlü olduğunu veya tersini savunacak bir konunun tartışılmasının yanlış” olduğu vurgulandı.

Haberin Devamı

Yazıda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hedefine yerleşen sabah duasıyla ilgili de dini açıklama yapıldı. Rav Naftali Haleva, yazısında sabah duaları içinde erkeklerin “şelo asani işa” (beni kadın yapmadığın için) şeklinde, kadınların ise “şeasani kirtsono” (beni istediği gibi yaptığı için) şeklinde beraha (dua) söylemesinde kadının aşağılandığı izlenimine “yüzeysel bakışla varılan sonuçlarla” varıldığının altını çizdi.

Yazıda, sabah dualarının kadın ve erkeklerin statüsü ile ilgili değil, Tanrı’nın kadın ve erkeklere verdiği “mitsva”lar yani görevlere ilişkin olduğu belirtildi.

“Tanrı’ya bize verdiği mitsvalardan dolayı duyulan şükranı yansıtmaktadır. Sabah kalkış berahalarında Tanrı’ya bizi Yahudi olarak, hayatımıza anlam verip bizi sonsuz hayata götürecek olan mitsvalarını yerine getirmemizi mümkün kıldığı için teşekkür ederiz.

"Beni istediğin gibi yaptığın için.."

Kadının “şeasani kirtsono” (beni istediğin gibi yaptığın için) şeklinde beraha söylemesi ise Tanrı’nın isteğini kabul eden bir kimse gibidir. Tanrı’nın isteğine uygun olan bundan mutluluk duymak büyük bir derecedir. Bunun gibi normal (Kohen ya da Levi olmayan) bir Yahudi erkeğin de Kohen olmayıp Bet Amikdaş’taki görevleri yerine getiremediği için üzülmesi söz konusu değildir. Tanrı her Yahudi’yi kendi isteği doğrultusunda görevlendirirmiştir. Tüm Yisrael bir bütündür ve her Yahudi bu bütünü tamamlayan bir parçadır.

Haberin Devamı

Rabiler, Yisraeloğulları’nın her neslinin dürüst kadınlarının, o nesli meziyetlendirdiklerini belirtirler; kadınsız bir erkek, neşesiz ve kutsamasız yaşar. Bir erkek karısını kendisi kadar sevmeli ve ona kendisinden fazla saygı beslemelidir. Görünüşte erkek ön planda gibiyse de hemen hemen her erkeğin arkasında yönlendirici bir kadın olduğudur.”