Ekonomik sürüş taktikleri

Araç sahiplerinin maliyet kalemleri içinde akaryakıt giderleri önemli bir yere sahip. Alınacak basit önlemlerle ve sürüş alışkanlıklarını değiştirerek bu maliyeti aşağı çekmek mümkün. Yapılan test sürüşleri 100 kilometrede ekonomik kullanılan benzinli aracın, tedbirlere hiç uyulmayan araca göre 4-5 litre (yaklaşık 40 lira) daha az yakıt tükettiğini ortaya koyuyor.Posta'dan Bilal Emin Turan'ın yazısına göre; Pandemi nedeniyle hususi araçların daha çok kullanıldığı bir dönemi yaşıyoruz. Tatil dönemlerinde de artık uzun yola kendi aracımızla gidiyoruz. Yakıtı, yıpranma payı, otoyol ve köprü geçişleri, kural ihlali durumunda olası trafik cezaları derken özel araçla yolculuğun maliyeti de artıyor. Bunların içinde yakıt tüketimi sürücünün kontrolünde. Yani sürüş karakterine bağlı olarak artıp azalabiliyor. Sürüş karakterinin yanında araçla ilgili küçük müdahaleler de tüketimi düşürmede kritik öneme sahip. Peki en az tüketim için neler yapılmalı? Sürüş eğitmenlerinin açıklamaları da dikkate alınırsa şu detaylar öne çıkıyor: Yakıt tüketiminde anahtar rol oynayan mekanizma gaz pedalıdır. Yani tasarruf gaz pedalından başlıyor. Bu nedenle çoğu kullanma kılavuzunda düşük tüketimi göstermek için gaz pedalının üstünde kuş tüyü resmi olur. Bu da pedala yavaş ve az basın anlamına geliyor. Özellikle şehiriçi trafiğinde dur-kalkların çok olduğu durumlarda gaz pedalına basarken bu detaya dikkat edilmeli. Dizel araçlarda gaz pedalına basmadan dahi araç tork gücüyle hareket edebildiğinden, sıkışık trafikte gerekmedikçe pedala yüklenmeyin. Gaz pedalına uyguladığınız kuvveti ve aracın verdiği tepkiyi devir saatinden takip edebilirsiniz. Aracınız otomatikse devri de otomatik ayarlar. Bu durumda D (drive) modu seçilmeli. Eğer araç S (sport) veya S+ gibi sürüş modlarında kullanılıyorsa yazılımsal olarak devir artacağından yakıt sarfiyatı da o oranda yükselir. Zorunda kalmadıkça D modundan şaşmayın. Eco tuşu varsa aktif hale getirin. Araç manuel ise bu durumda doğru devirde doğru vites tercih edilmeli. Araç benzinli de olsa dizel de olsa düz yolda 1.700-2.500 devir aralığında bir üst vitese geçiş yapılmalı. Özellikle dizel araçlarda yüksek devirde vites değiştirmek gibi hatalı kullanımlar söz konusu. Yeni nesil motorlarda buna gerek yok. Öyle olsa otomatik vitesli araçlarda da yüksek devir gerekirdi. Oysa düşük devirde de olsa hemen bir üst vitese geçiş oluyor. Bu da sabit ve düşük devirde ekonomik sürüş sağlıyor. Uzun yolda hız sabitleyici (cruise control) kullanmak devri sabit tuttuğu için de tüketim düşüyor. Kullandığımız otomobillerin yazılımı, yakıt hava karışımı ve vites dişli yapısı yasal hız limitleriyle uyumluluk gösterir. Yani 90-100 kilometre/saat hıza kadar uygun devirde kullanımda yakıt tüketimi genelde makuldür. Fakat 110-120 kilometre/saat hızını aştıkça motor ekstra yakıta ihtiyaç duyar ve 100 kilometrelik mesafede tüketimde 1-2 litrelik bariz artışlar olur. 90 yerine 100 km/saat hızla giden, 100 kilometre yolda sadece 7 dakika kazanıyor. Ancak 90 kilometre/saatten sonra artan her 1 km için yüzde 1 daha fazla yakıt harcanıyor. Ayrıca kaza riski ve ceza kesilme ihtimali de cabası. Ani duruş ve kalkışta yakıt tüketiminde bariz artışlar olur. O yüzden durma mesafesine kadar aracın kendi kuvvetiyle yol alıp yavaşlamasını sağlayın. Örneğin; trafik ışıklarının kırmızı yandığını uzaktan gördüyseniz hızla varıp ışıkta durmak yerine aracın yavaşça ışıklara yaklaşmasını sağlayın. Bu gibi durumlarda yeşil ışık yanmasıyla aracı durdurmadan yola devam etme ihtimali de oluşur. Yani araç durmadan, ek bir gazlama yapmadan yola devam eder. Bu yüzden mesafe-durma kontrolü çok önemli. Araç ne kadar ağırsa tüketim o kadar artar. Stepne ağırlık yapar. Bunun yerine lastik tamir kiti (hava spreyi gibi) tedarik edin. Birgün lazım olur diye bagajda tutulan ama çok da ihtiyaç duyulmayan malzemeler ağırlık yapar, kurtulun. Bagaj perdesi (pandizot) gibi hafif gibi görünen parçalar da ağırlıkta etkili, çok gerekmiyorsa çıkarın. Ağırlık yapacak ek aksesuarları araca taktırmayın. 50 kilometre hıza kadar klimanın kapalı, camların açık olması ekonomi sağlar. Ancak bu hızı aştıktan sonra aracın hızlanma direnci düşeceğinden araç yol almak için daha çok yakıt tüketir. Bu hızın üzerindeki yolculuklarda klimayı açıp camları kapatmak gerekiyor. Açık camlar 100 km/saat hızda yüzde 3-4 ekstra yakıt tüketimine yol açar. Motor ısınana kadar aracı rölantide çalıştırmak eskiden kalan alışkanlıklardan biri. Oysa 1-1.5 dakika motorun yağlanması için yeterli. Motorun araç seyir halindeyken ısınmasını sağlarsanız, rölantide boşa giden yakıt kadar yol almış olursunuz. Lastik basıncı düşükse tüketim artar. Lastik hava basıncını fabrika verilerinde tutun. Doğru hava basıncı yüzde 5 tasarruf etmenizi sağlar. Ideal basınç değerleri şoför kapısının içinde veya aracın el kitapçığında yer alır. Geniş tabanlı lastikler yol tutuşunu artırır. Fakat sürtünmeden dolayı tüketim de artar. Aracı sakin kullanan biriyseniz geniş tabanlı lastik yerine üreticinin tavsiye ettiği lastik ebatını tercih edin. Araç en çok yakıtı dur-kalk trafiğinde tüketiyor. Eğer sürüşünüzü trafiğe takılmayacak şekilde ayarlarsanız yakıt tasarrufu sağlarsınız.Genelde yola erken çıkarak yoğunluğu atlatmak en basit çözümlerden biri.Aracınızda start-stop özelliği varsa yoğun trafikte ve ışıklarda açık tutun.Araç bakımını zamanında yaptırın. Filtrelerin ve yağın değişimi, tüketimi direkt etkiliyor.Düz yolda ara ara ayağınızı gazdan çekin, araç kendi kuvvetiyle yol alsın. Yakıt tüketiminde çok fark eder.Yokuş aşağı gaza dokunmayın.Yokuşlarda boş vitese almak yakıt maliyetini düşürmez. Sürüş güvenliğini riske atar ve fren sistemlerine zarar verir. l Sis farlarınızı zorunlu olmadıkça yakmayın.Ulaşım süreçlerinde teknolojiden yararlanın. Özellikle navigasyon kullanımı ve alternatif yolları öğrenmek trafikten kurtararak, zaman ve yakıt tasarrufu sağlar.