Cemal Süreya’nın ölüm yıldönümü | Cemal Süreya’nın en güzel şiirleri
Şair Cemal Süreya, 19 yıl önce 9 Ocak 1990 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Şiirleri ile gönüllere taht kuran Cemal Süreya’nın hayatı, şiirleri, soyadı değişimi…
Haberin Devamı
/

Cemal Süreya, 1931 yılında Erzurum’da dünyaya geldi. Cemal Süreya’nın asıl adı Cemalettin Seber’dir. Edebiyatımızın en usta şairlerinden Cemal Süreya'nın babası 1938’de Erzincan’ dan sürgün edilir. Pülümür köyünden yola çıkarak zorunlu bir göz yaşayan Seber ailesi Bilecik’te yaşamaya başlar. Bilecik’e sürülen ailenin aynı zamanda bir başka şehre gitmeleri de yasaktır. Cemal Süreya'nın annesi Gülbeyaz Hanım, erken yaşta ölünce o yıllardaki adı ile Cemalettin Seber İstanbul’a gönderilir. 1942 yılına kadar İstanbul'da eğitim gören Cemal Süreya, 1942 Bilecik’e geri getirilir. Bu yıllarda babası bir başka hanımla evlenir ancak Cemal Süreya, bu evlilikten hiç de memnun değildir. Ortaokul yıllarında ise yıllar sonra ilk eşi olacak olan Seniha Nemli ile sınıf arkadaşı olur. Ortaokuldan sonra Cemal Süreya, Haydar Paşa Lisesi’ne parasız yatılı olarak kaydolur. Lise yıllarında ise üvey annesi bir olay neticesinden evden ayrılır ve Cemal Süreya’nın babası bir süre sonra bir başka evlilik yapar. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Maliye ve İktisat Bölümünde okumaya başlayan Cemal Süreya, bu yıllarda Muzaffer Erdost, Sezai Karakoç, Nihat Kemal Eren ve Hasan Basri ile çok yakın arkadaş olur.
/

Ortaokulda sınıf arkadaşı olan Seniha Nemli ile evlenen Cemal Süreya, 1954 yılında okuldan da mezun olur ancak bir süre sonra evlilikleri bozulmaya başlar. 1955 yılında kızı Ayçe doğar ve Cemal Süreya bu günlerde Müfettiş yardımcısı olarak İstanbul’a atanır. Evlilikleri bir süre daha devam eder ancak bir süre sonra tamamen biter. 1967 yılında ise Cemal Süreya, dönemin önemli dergilerinden “Yelken”de çalışan Zuhal Tekkanat ile evlenir. Üç sene sonra ise Memo Emrah adında bir çocukları olur ancak maddi sıkıntılar devam etmektedir. Memuriyete geri dönen Cemal Süreya, Ankara’ya atanır. Zuhal Hanım ise İstanbul’da kalır. Bir süre bu şekilde ayrı yaşarlar ancak Zuhal Hanım da sonra Ankara’ya gelir. Birlikte yaşamaya başlayan ailede zamanla geçimsizlik peyda olur. Cemal Süreya da Zuhal Hanım da birbirlerinin olağan dışı kıskanmaktadır ve neticede boşanırlar.
Haberin Devamı
/

1975 yılında ise Cemal Süreya üçüncü evliliğini gerçekleştirir. Güngör Demiray ile büyük bir aşka ile evlenen Cemal Süreya’nın bu evliliği ancak ve ancak bir yıl sürer. Daha sonra Cemal Süreya, ikinci eşi olan Zuhal Hanım ile tekrar birleşir fakat bu birleşme de ayrılıkla sona erer. Son olarak Cemal Süreya, Birsen Sağnak adında bir hanım ile evlenir. Birsen Hanım, dört çocuklu bir annedir. Bir kitap evinin de sahibi olan Birsen Hanım adeta Cemal Süreya’ nın çekilmezliklerini bir alaşağı eder ve ona büyük bir şefkat ile yaklaşır. Bu tarihe kadar Cemal Süreya birçok devlet kademesinde müfettişlik görevini icra eder ve 1982 yılında emekli olur. Ancak bu tarihten itibaren sakin bir yaşam elde edemez. Evliliği çok iyi giderken Cemal Süreya, emeklilik maaşının yetmemesi üzerine bir bankada çalışmaya başlar. Fakat banka iflas edince bir süre yargılanan Cemal Süreya dava neticesinde beraat eder.Sigara alışkanlığından bu yıllarda kurtulan Cemal Süreya, alkolden bir türlü uzaklaşamaz. Yine bu günlerde oğlu Memo nedeniyle büyük sorunlar yaşar. 9 Ocak 1990 yılında usta şair ve yazar Cemal Süreya, hayata veda eder. Onun yaşamının özellikle son dönemleri büyük bir huzursuzluk içinde geçer.
/

Soyadı değişimi… Cemal Süreya ve Sezai Karakoç üniversitede sınıf arkadaşıdır ve sınıflarında 'Muazzez Akkaya' isminde bir de kız varmış. İkisi de bu kızı gizliden gizliye severlermiş. Sınıfta gün boyu aynı kıza duydukları ilgiyi birbirlerine anlatırlarmış. Hatta Muazzez'e yazdıkları şiirleri birbirlerine okurlarmış. Sonra bu aşk, zamanla kızışmış ve birbirlerine 'ben elde ederim, sen edersin' derken 'kim elde edecek?' diye iddiaya tutuşmuşlar. Kaybeden büyük bir bedel ödeyecek demişler. Ve bu bedel ömrü boyunca üzerinde kalacak. Bedene fiziksel bir zarar olmayacak diye de karar kılmışlar. Ve sonunda adını değiştirmeye gelmiş olay. Cemal Sürey(y)a kazanırsa; Sezai Karakoç'un soyadı 'Karkoç' olacak. Sezai Karakoç Kazanırsa; CemaL Süreyya'nın soyadı 'Süreya' olacak. Tahmin ettiğiniz gibi kızı Sezai Karakoç elde eder ve onunla çıkmaya başlar. Cemal Süreyya da gidip tek 'Y' harfini attırır soyadından... İşte Süreyya'dan Süreya'ya geçiş dönemi böyle olmuştur.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
/

Biliyorum sana giden yollar kapalıBiliyorum sana giden yollar kapalıÜstelik sen de hiçbir zaman sevmedin beniNe kadar yakından ve arada uçurum;İnsanlar, evler, aramızda duvarlar gibiUyandım uyandım, hep seni düşündümYalnız seni, yalnız senin gözleriniSen Bayan Nihayet, sen ölümüm kalımımBen artık adam olmam bu derde düşeliŞimdilerde bir köpek gibi koşuyorum ordan orayaYoksa gururlu bir kişiyim aslında, inan kiAnımsamıyorum yarı dolu bir bardaktan su içtiğimiVe içim götürmez kenarından kesilmiş ekmeğiKaç kez sana uzaktan baktım 5.45 vapurunda;Hangi şarkıyı duysam, bizimçin söylenmiş sankiTek yanlı aşk kişiyi nasıl aptallaştırıyorNasıl unutmuşum senin bir başkasını sevdiğiniÇocukça ve seni üzen girişimlerim oldu;Bağışla bir daha tekrarlanmaz hiçbiriRastlaşmamak için elimden geleni yaparımBu böyle pek de kolay değil gerçi...Alışırım seni yalnız düşlerde okşamaya;Bunun verdiği mutluluk da az değil kiÇıkar giderim bu kentten daha olmazsa,Sensizliğin bir adı olur, bir anlamı olur belkiİnan belli etmem, seni hiç rahatsız etmem,Son isteğimi de söyleyebilirim şimdi:Bir gece yarısı yazıyorum bu mektubuYalvarırım onu okuma çarşamba günleri
/

AşkŞimdi sen kalkıp gidiyorsun. Git Gözlerin durur mu onlar da gidiyorlar. Gitsinler.Oysa ben senin gözlerinsiz edemem bilirsin Oysa Allah bilir bugün iyi uyanmıştık Sevgideydi ilk açılışı gözlerimizin sırf onaydı Bir kuş konmuş parmaklarıma uzun uzun ötmüştü Bir sevişmek gelmiş bir daha gitmemişti Yoktu dünlerde evvelsi günSizin hiç babanız öldü mü?Sizin hiç babanız öldü mü?Benim bir kere öldü kör oldumYıkadılar aldılar götürdülerBabamdan ummazdım bunu kör oldumSiz hiç hamama gittiniz mi?Ben gittim lambanın biri söndüGözümün biri söndü kör oldumTepede bir gökyüzü vardı yuvarlakSöylememesine maviydi kör oldumTaşlara gelince hamam taşlarınaTaşlar pırıl pırıldı ayna gibiydiTaşlarda yüzümün yarısını gördümBir şey gibiydi bir şey gibi kötüYüzümden ummazdım bunu kör oldumSiz hiç sabunluyken ağladınız mı?
Haberin Devamı
Haberin Devamı
/

ÜvercinkaBöylece bir kere daha boynunlayız sayılı yerlerindenEn uzun boynun bu senin dayanmaya ya da umudu kesmemeyeLaleli'den dünyaya doğru giden bir tramvaydayızBirden nasıl oluyor sen yüreğimi elliyorsunAma nasıl oluyor sen yüreğimi eller ellemezSevişmek bir kere daha yürürlüğe giriyorBütün kara parçalarındaAfrika dahilAydınca düşünmeyi iyi biliyorsun eksik olmaYatakta yatmayı bildiğin kadarSayın Tanrıya kalsa seninle yatmak günah daha nelerBoşunaymış gibi bunca uzaması saçlarınınBen böyle canlı saç görmedim ömrümdeHer telinin içinde ayrı bir kalp çarpıyorBütün kara parçaları içinAfrika dahilBirlikte mısralar düşünüyoruz ama iyi ama kötüBoynun diyorum boynunu benim kadar kimsedeğerlendiremezBir mısra daha söylesek sanki her şey düzelecekİki adım daha atmıyoruz bizi tutuyorlarBöylece bizi bir kere daha tutup kurşuna diziyorlarZaten bizi her gün sabahtan akşama kadar kurşunadiziyorlarBütün kara parçalarındaAfrika dahilBurda senin cesaretinden laf açmanın tam da sırasıKalabalık caddelerde hürlüğün şarkısına katılırkenkiPadişah gibi cesaretti o, alımlı değme kadında yokAklıma kadeh tutuşların geliyorÇiçek Pasajında akşamüstleriAsıl yoksulluk ondan sonra başlıyorBütün kara parçalarındaAfrika hariç değil.
/

Öyle uzaktan seviyorum seniUzaktan seviyorum seniKokunu alamadan,Boynuna sarılamadanYüzüne dokunamadanSadece seviyorumÖyle uzaktan seviyorum seniElini tutmadanYüreğine dokunmadanGözlerinde dalıp dalıp gitmedenŞu üç günlük sevdalara inatSerserice değil adam gibi seviyorumÖyle uzaktan seviyorum seniYanaklarına sızan iki damla yaşını silmedenEn çılgın kahkahalarına ortak olmadanEn sevdiğin şarkıyı beraber mırıldanmadanÖyle uzaktan seviyorum seniKırmadanDökmedenParçalamadanÜzmedenAğlatmadan uzaktan seviyorumÖyle uzaktan seviyorum seni;Sana söylemek istediğim her kelimeyiDilimde parçalayarak seviyorumDamla damla dökülürken kelimelerimmasum beyaz bir kağıtta seviyorum.Oydu bir bakışta tanıdım onuKuşlar bakımından uçarıÇocuk tutumuyla beklenmedikUzatmış ay aydınlık karanlığımaNerden uzatmışsa tenha boynunuDünyanın en güzel kadını oyduSaçlarını tarasa baştan başa rumeliOtursa ama hiç oturmaz kiKan kadını rüzgardı atlarınHep andım ne yaşanır olduğunuEn çok neresi mi ağzıydı elbetBütün duyarlıklara ayarlıÖpüşlerin türlüsünden elhamraSınırsız denizinde çarşaflarınBir gider bir gelirdi işlek ağzıAh şimdi benim gözlerimBir ağlamaktı tutturmuş gidiyorBir kadın gömleği üstümdeGünün maviliği ondanGecenin horozu ondan