Bizans ve Osmanlı’nın ortak eseri yıllara meydan okuyor

Afyonkarahisarda Bizans İmparatoru I. Manuel Kommen tarafından güney kolu, Kanuni Sultan Süleyman tarafından ise kuzey kolu tamamlanan Kırkgöz Köprüsü aradan geçen asırlara adeta meydan okuyor.Bizans ve Osmanlı izleri taşıyan nadir eserlerden olan Kırkgöz Köprüsü, aradan geçen 868 yıla rağmen ayakta kalmayı başardı. Bolvadin ilçesinde Akarçay üzerinde bulanan Kırkgöz Köprüsünün güney kolu Bizans İmparatoru I. Manuel Kommen tarafından 1150 yıllarında yaptırıldı. Köprünün kuzey kolu ise Kanuni Sultan Süleymanın emriyle Mimar Sinan tarafından toplam 64 göz olacak şekilde tamamlandı. Afyon Kocatepe Üniversitesi Bolvadin Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Kurul üyesi ve Kent Konseyi Başkanı Doç. Dr. Cantürk Kayahan, köprünün tarihi üzerine açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Kayahan, Bu konuda araştırmalar sonucunda köprünün Bizans İmparatorluğuna kadar uzanan bir geçmişi var. İlk olarak güney ve kuzey yönü var. Güney yönünün Bizans İmparatoru Birinci Manuel tarafından yapıldığı belirtiliyor. Ardından Kanuni Sultan Süleyman döneminde de kuzey yönünün Mimar Sinan tarafından uzatıldığı ve o dönemde 60a yakın göz oluşturulduğu belirtiliyor. Aynı zamanda köprünün altından Eber Gölüne bağlanan büyük bir Akarçay geçiyor. Bu Akarçaya inmek için mermerden merdiven ve namazgâh oluşturulduğu belirtiliyor. Köprünün tarihi geçmişinde diğer önemli nokta 4. Murat dönemidir. 4. Muratın Revan seferi güzergâhında da Bolvadin önemli bir durak noktası olarak gözüküyor. Aynı şekilde Hicaz yolu üzerinde yer alması nedeniyle de tarihi bir dayanağı var. Kurtuluş Savaşı yıllarındaki Bolvadinliler tarafından yazılan günlüklere baktığımızda, Bolvadinin hem Afyonkarahisara, hem Çaya, hem Akşehir bölgesine bir bağlantı noktası olduğunu görüyoruz. Bolvadin ile Çay arasındaki yol o dönemde yok. Bu yol kullanılıyor ve düşman işgaline karşıda o dönemde köprünün bazı gözlerinin yıkılıp halk tarafından önlemler alındığı Bolvadinliler tarafından yazılan günlüklerde yazılıdır dedi. Tarihi köprünün taşıdığı öneme değinen Kayahan, Buraya ziyarete gelen tarih hocalarımızdan da bunları duyduk. 40 göze hakim olan Anadoluya hakim olur tarzında söylemler var. 57 gözü var şu an ve yaklaşık 400 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğinde büyük bir köprü. İlk yapıldığında daha azmış göz sayısı. İlk yapıldığında güney tarafında uzunluğu 200 metre civarında. Daha sonra Osmanlı döneminde kuzey tarafı oluşturuluyor ve böylelikle 400 metre uzunluğunda önemli bir tarihi değer oluşuyor. Yaklaşık 15 yıl önce bu köprü restore edildi. Normalde dikdörtgen taşlardan oluşturulmuş yığma bir köprüydü. Aslına uygun restore edildiğini söyleyemeyiz ama köprünün ayakta kalması, tarihi yansıtması Bolvadin için önemli bir değer. Zaman içerisinde buranın organizasyonu yapılabilirse önemli bir uğrak yeri olacağını düşünüyoruz. Bolvadin ile Çay arasındaki yolun yapılmasıyla birlikte zaman içerisinde Akarçayın yönü değişmiş. Önce 40 gözün altından geçen Akarçay zaman içerisinde yolun yapılmasıyla, karayollarının daha aktif hale gelmesiyle birlikte köprünün baş tarafına doğru yaklaşık 15-20 metre bir kanal açılmış ve su o tarafa yönelmiş diye konuştu.