Binlerce belge tarandı! Çanakkale şehitlerinin tek tek hikayesi anlatılacak
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın düzenlediği Çanakkale Kültür Yolu Festivali kapsamında gittiğimiz şehirde, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın şehitlere yönelik önemli projelerine ulaştık. Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın ‘Şehit Bilgi Kapısı’ projesi kapsamında devlet arşivindeki 10 binden fazla belge tarandı. Belgelerde şehit subaylara ait mektuplar da var hastane defterleri de... Yakınları internet üzerinden şehitlerinin detaylı bilgilerine ulaşabilecek. Her askerin tek tek hikâyesi anlatılacak.
Alan Başkanlığı’nın Hürriyet ile paylaştığı “Şehit Bilgi Kapısı” projesi sayesinde Çanakkale Savaşı şehit yakınları haber alamadığı şehitlerine ulaşabilecek.
10 BİNDEN FAZLA BELGE TARANDI
Edinilen bilgilere göre; Çanakkale muharebeleri esnasında şehit olan askerlere dair bilgiler, bugüne kadar Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından hazırlanan şehit listeleri ile tespit edilebildi. Ancak Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı bünyesinde 2024 yılında başlatılan ‘Şehit Bilgi Kapısı’ projesiyle ile sürecin çok farklı bir boyuta taşındığı öğrenildi.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri’nde yapılan arşiv çalışması ile Çanakkale Cephesi’ne ait olan zayiat istatistik cetvelleri, şehit subaylara ait mektup ve safahat belgeleri, hastane defterleri, sıhhi vukuat cetvelleri, tabur ve bölük seviyesinde sıhhiye cerideleri, sıhhi tesisleri gösterir askeri krokiler dâhil 10 binden fazla belge tespit edilerek Osmanlıca’dan günümüz Türkçesine çevrildi.
İNTERNETTEN ULAŞILABİLECEK
Böylece ortaya Çanakkale Savaşlarına ait çok önemli veriler çıktı.
Edinilen bilgilere göre bu çalışma sonucunda; MSB bünyesinde hazırlanan “şehitlerimiz listesinde” yer almayan şehit isimlerine ve detaylı bilgilerine, şehit subayların şehit olma süreçlerine ait detaylı verilere, hastane kayıtlarında askerlerimizin tedavi süreçleri ve şehit olma nedenlerine dair raporlara ve istatistiksel bilgilere, Çanakkale dışında bulunan Çanakkale şehitlerine dair detaylı raporlar gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Başkanlık, elde ettiği bu verileri, kamuoyunun kullanımına sunmak için “Şehit Bilgi Kapısı” projesi geliştirdi. Bu kapsamda Alan Başkanlığı’nın web sayfasından Çanakkale Cephesi’nde şehit olmuş bir askere dair temel bilgiler girildiğinde askerin; safahatı, şehit olduğu güne dair detaylı bilgilere ulaşılabilecek. Kaynaklardan temin edilebilen ölçüde şehit olma sürecine detaylı olarak yer verilecek.
BİRLİĞİNE AİT GÖRSEL VERİLER
Bunun yanı sıra şehidin Çanakkale Cephesi’ne ne zaman ve hangi yoldan geldiği, hangi muharebelere katıldığı, komutanlarının kimler olduğu, birliğinin safahatı, birliğine ait görsel verilere yer verilecek.
Diğer yandan birliğinin katıldığı muharebelere dair özel hazırlanan haritalar, görsel veriler, belgeler de kamuoyuna sunulacak. Ayrıca şehidin yaklaşık olarak hangi şehitliğe defin edildiği, isminin nerede yer aldığına ulaşılabilecek.
Verilerine ulaşılabilen her bir askerin tek tek hikâyeleri, yaşadıkları, nasıl şehit düştükleri gibi birçok bilgi kamuoyuna sunulacak.
BELGELERDEN ÇIKAN HAYATLAR
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri’nde yapılan taramalarda şehitlere ait mektup ve safahat belgeleri, hastane defterleri, askeri krokiler gibi belgeler Osmanlıca’dan Türkçeye çevrildi.