Bakanlık'tan sperm bankası açıklaması

Sperm bankası ile ilgili açıklama yapan Sağlık Bakanlığı, hapis cezasının verilmesinin söz konusu olmadığını belirtti. Bakanlık açıklamasında "ırkın korunması hatalı yorum, babalığın belli olması esas alınıyor" denildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Sağlık Bakanlığı, çocuk sahibi olmak için yurtdışındaki sperm ve yumurta bankalarına başvuranlar ile ilgili hapis cezasıyla yargılanmaları yönündeki haberler üzerine bir açıklama yaptı.

Söz konusu haberlerde Sağlık Bakanlığı'nın hapis cezasının gerekçesi ise "Türk soyunu korumak" olarak açıklanmıştı.

Sağlık Bakanlığı ise "Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik" ile "Başkalarına ait ya da sahibi belirsiz sperm ve yumurtalarla gebelik halinde hapis cezası getirildiği" iddiaları konusunda, "Bakanlığımız yönetmelikle herhangi bir hapis cezası getirmemekte veya hapis cezası ile ilgili bir düzenleme yapmamaktadır. Zaten yönetmelikle hapis cezası düzenlemesi yapmamız mümkün değildir" açıklaması yaptı.

Sağlık Bakanlığı'nın yazılı açıklamasında, 6 Mart'ta yayımlanarak yürürlüğe giren "Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik" konusunda, son günlerde bazı basın ve yayın organlarında yanlış anlaşılmalara sebep olan eksik-hatalı haberler ve yazıların yer aldığı belirtildi.

"Yeterli bilgilendirme yapılmamasından kaynaklandığına inanılan" bu hususlarla ilgili şu açıklamalara yer verildi:

-Bakanlığımız söz konusu bu yönetmelikle herhangi bir hapis cezası getirmemekte veya hapis cezası ile ilgili bir düzenleme yapmamaktadır. Zaten yönetmelikle hapis cezası düzenlemesi yapmamız mümkün değildir. Bu husus çok açık olmasına rağmen, konu medyamız tarafından yönetmelik ile 3 yıl hapis cezası getirildiği şeklinde ele alınmaktadır. Bakanlığımızın bu konudaki düzenlemesi, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 231. maddesine paralel olarak tüp bebek uygulamaları ile ilgili hatalı, kanun dışı ve insanımızı suistimale yönelik iş ve işlemleri kapsamaktadır.

-TCK'nın 231. maddesi söz konusu yönetmeliğimizden çok daha önceden var olan bir maddedir. Bu maddedeki cezai hükümler ve yaptırımlar Sağlık Bakanlığının değil, savcılık ve mahkemelerin konusudur. Sağlık Bakanlığı yönetmeliği ile sağlık kurum ve kuruluşları ve sağlık çalışanları için idari düzenleme ve yaptırımlar düzenlenebilmektedir. Bu madde ile ilgili yeni bir düzenleme getirilmediği gibi özel kişilerin tasarrufları da doğrudan Bakanlığımızın konusu değildir.

-Başkalarına ait ya da sahibi belirsiz sperm ve yumurtalar ile gebelik elde etmek birçok gelişmiş Batılı ülkede olduğu gibi ülkemizde de kanunlarımız ile yasaklanmıştır. Ancak bu yasağı ülke içinde veya ülke dışında doğrudan veya dolaylı olarak çiğnemeye çalışan, bebek sahibi olmak isteyen insanımızı bu konuda özellikle maddi açıdan suistimal etmek isteyen bazı kişi ve merkezlerin olduğu bilinmektedir. Kanunları ve toplumun etik kurallarını çiğneyerek kendilerine maddi getiri elde etmek isteyenlerin önüne geçmek için Bakanlığımız söz konusu yönetmelikle uygulama detaylarını düzenlemiş ve netleştirmiştir.

-Yönetmeliğin içinde ya da gerekçesinde asla yer almayan 'ırkın korunması' gibi bir konu hatalı bir şekilde ön plana çıkarılmakta ve bununla ilgili yorumlar yapılmaktadır. Oysa bu konu kanunda geçtiği şekilde 'soy bağını' yani babalığın belli olmasını esas almaktadır. Sağlık hizmetlerinin düzenlenmesinde, yönetiminde ve sunumunda ırk, dil, din gibi unsurların ön plana çıkarılması veya korunması asla mümkün değildir. Bu sebeple, bu husustaki 'babanın belli olması' veya TCK'nın 231. maddesinde geçtiği şekliyle 'soy bağı' kavramının 'ırk korunması' şeklinde sunulması çok vahim bir hatadır."

Kamuoyunun bu gerçekler paralelinde doğru bilgilendirilmesinin önemine işaret edilen açıklamada, Türk Ceza Kanunu'nun 231. maddesindeki, "Bir çocuğun soy bağını değiştiren veya gizleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır" hükmü de anımsatıldı.