Anayasa Mahkemesi'nden Yumuşak Makine kararı

KAYNAKCnnturk.com

Anayasa Mahkemesi,William S. Burroughs’un Yumuşak Makine adlı kitabını yayımlayan Sel Yayıncılık'a açılan davada verilen "kovuşturmanın ertelenmesi" hükmüyle ilgili tarihi bir karara imza attı. 3 yıl içinde aynı "suçun" işlenmemesi şartını içeren erteleme kararının, ifade, sanat ve basın özgürlüklerine müdahale olduğuna hükmetti. Mahkeme, Yumuşak Makine hakkında "muzır neşriyat" raporu veren Koruma Kuruluyla ilgili de "Bürokratlardan oluşan kurulca eserler hakkında oldukça özensiz bir biçimde genel ve soyut ifadelerle hazırlanmış kararlarla muzır neşriyat kararı verilmesi, ifade ve basın özgürlükleri açısından tehlike oluşturmaktadır" vurgusunda bulundu.

Haberin Devamı

Anayasa Mahkemesi, Sel Yayıncılık'ın 2011 yılında yayınladığı Beat Kuşağı'nın önde gelen isimlerinden William S. Burroughs’un Yumuşak Makine isimli kitabı hakkında “müstehcenlik” gerekçesiyle açılan ve "kovuşturmanın ertelenmesi" kararı verilen davaya ilişkin hükmünü verdi.

Sel Yayıncılık'ın 2011 yılında yayımladığı Beat Kuşağı'nın önde gelen isimlerinden William S. Burroughs'un Yumuşak Makine isimli kitabına, "konu ve anlatım bütünlüğü yoksunluğu", "Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, maddi ve manevi kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan" özellikleriyle uyuşmadığı ve "halkın ar ve hayâ duygularını incittiği" gerekçeleriyle "müstehcenlik" davası açılmıştı.

TCK 226. maddesi kapsamında istenen cezalara karşı yayınevi yetkilileri savunmalarında, söz konusu kriterlerin bilimsel ve sanatsal eserlerde uygulanamayacağını vurgulamış ve uzman akademisyenler ile ceza hukukçularından oluşan bir heyetin Yumuşak Makine'nin "edebi eser" olduğu yönündeki raporunu mahkemeye sunmuştu. Ancak mahkeme o günlerde yürürlüğe giren 3. Yargı Paketindeki düzenlemeler doğrultusunda davada beraat kararı vermek yerine "kovuşturmanın ertelenmesine" karar vermişti.

Haberin Devamı

Söz konusu kararla da yayınevinin, 3 yıl içinde aynı "suçun" işlemesi halinde, Yumuşak Makine davasının tekrar açılması ve kovuşturmaya devam edilmesi gündeme gelmişti. Yayınevi bu "erteleme" kararının sansür ve otosansürü devreye sokmayı amaçladığı vurgusuyla, Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.

William S. Burroughs’un "Yumuşak Makine" kitabı davası Anayasa Mahkemesi’ne taşınıyor

'Erteleme kararı ifade, sanat ve basın özgürlüklerine müdahale'

Anayasa Mahkemesi, William S. Burroughs’un kült eseri Yumuşak Makine ile ilgili kararını verdi ve yayınevini haklı buldu ve "erteleme" kararı ile ifade, bilim, sanat ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme gerekçeli kararını da açıkladı. Gerekçeli kararında başvurucunun yayıncı olması nedeniyle ileride de soruşturma ve kovuşturmaya maruz kalma riski bulunduğuna işaret eden mahkeme, bunun sakıncalarını da saydı. Gerekçeli kararda şunlar ifade edildi: "Kovuşturmanın ertelenmesi kararı verilerek onun üç yıl denetim altına alınmasının ifade, sanat ve basın özgürlüklerine yönelik bir müdahale olduğunun kabul edilmesi gerekir."

Haberin Devamı

Ölüm Pornosu ve Yumuşak Makine edebi esermiş ama...

'Bürokratlardan oluşan kurulun kararı ifade özgürlüğüne tehlike'

Yumuşak Makine kitabının "müstehcen" olduğu kararına varan Koruma Kurulu raporuna da değinen Anayasa Mahkemesi, kurulun bürokratlardan oluşan yapısına işaret ederek, şunları vurguladı: "Başvuru konusu davada olduğu gibi Koruma Kurulu raporlarının müstehcenlik davalarında önemli bir etkiye sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte eserin nevine göre değişen uzmanlar tarafından yapılan ön incelemeden geçmeksizin bürokratların çoğunlukta olduğu on bir üyeli kurulca değerlendirme yapılması aslında düşünsel, toplumsal ya da sanat eseri olarak değerlendirilmesi gereken eserlerin bu nitelikleri haiz olmadığı yönünde raporlar verilmesine neden olmaktadır. Bu şekilde içinde pedagog ve cinsel sağlık uzmanı dahi olmayan kişilerden oluşan kurulca eserler hakkında oldukça özensiz bir biçimde genel ve soyut ifadelerle hazırlanmış kararlarla muzır neşriyat kararı verilmesi, ifade ve basın özgürlükleri açısından tehlike oluşturmaktadır."

Haberin Devamı

Yumuşak Makine'ye bilirkişi bulunamadı

Sel Yayıncılık'tan açıklama

Sel Yayıncılık'tan karara ilişkin yapılan açıklamada ise şunlar ifade edildi: "İşlenmeyen bir 'suç' ertelenemez' talebiyle yaptığımız başvurunun bu şekilde karşılık bulmasından memnuniyet duyuyor, herhangi bir kitabın edebi niteliği olup olmadığına yalnızca okurun karar verebileceği görüşümüzün altını bir kez daha çiziyoruz. Yayın programımız, çizgimiz, yayınlamak istediğimiz yazarlar ve kitaplar konusunda bizi şekillendirebilecek, eleştirebilecek, yönlendirebilecek tek mekanizma okurlarımızdır. Destek olan herkese teşekkürlerimizle"