AİHM'de Türkiye'nin aleyhindeki başvurular yüzde 50 azaldı

KAYNAKAA

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde Türkiye aleyhindeki başvuruların sayısı 2012'den bugüne yaklaşık yüzde 50 azaldı. Buna rağmen Türkiye aleyhinde başvuru yapılan ülkeler arasında 4. sırada. Peki hukuk ihlallerinin ayyuka çıktığı bu dönemde başvuru sayısındaki bu dramatik azalış nasıl gerçekleşti? Bu, Türkiye'deki hukuk ihlallerinin de yüzde 50 azaldığı anlamını mı taşıyor? Bu soruların yanıtı Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkının getirilmesinde yatıyor.

Haberin Devamı

Yüksek yargıdaki düzenlemeye yargı üyelerinden protesto

Türkiye son yıllarda gerek kumpas davaları, gerekse de yürütülen soruşturmalardaki hukuk ihlalleriyle hem içeride hem de dünyada, bu konudaki gündemin üst sıralarında yer aldı. Ancak aynı süreçte Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) Türkiye'nin aleyhindeki dosyaların sayısı da dikkat çekici bir şekilde azaldı. AİHM'de Türkiye aleyhine bekleyen başvuru sayısı, son 4,5 yılda yaklaşık yüzde 50 azaldı ve Eylül ayı itibarıyla en çok başvuruya sahip ülkeler arasında dördüncü sıraya geriledi. Peki bu nasıl gerçekleşti?

AİHM'den Türkiye'ye cemevi mahkumiyeti

Bireysel başvuru 2012'de yürürlüğe girdi

AİHM'de Türkiye'nin aleyhindeki dosya sayısındaki yüzde 50'ye varan düşüşün asıl belirleyeni, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkının getirilmesi oldu. 12 Eylül 2010'daki referandumla yolu açılan bireysel başvuruya ilişkin hükümler 23 Eylül 2012'de yürürlüğe girdi. Zaten bireysel başvuru hakkı getirilirken açıklanan gerekçe de AİHM'deki ihlal davalarını azaltmak olmuştu.

Haberin Devamı

AİHM'e en çok başvuru yapılan 3 ülke arasında Türkiye de var

Bireysel başvuruyla iç hukuk yolu uzadı

Devletten zarar gören yurttaşların AİHM'e başvurabilmesi için iç hukuk yollarının tüketilmesi gerekiyor. Bu nedenle Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı getirilmesiyle Yargıtay'a temyiz ya da diğer yüksek mahkemelere yapılan başvurulardan olumsuz bir sonuç çıktığında eskiden AİHM'e taşınabilen davalar, 2012'den sonra bireysel başvuru hakkıyla iç hukuk yolunu tüketmediği için Avrupa Mahkemesi'ne gidemiyor. Ancak Anayasa Mahkemesi'ne yapılan başvurudan da bir sonuç alınamadığında AİHM'e gidilebiliyor.

AYM pek çok ihlali çözüme kavuşturdu

Öte yandan pek ihlal de Anayasa Mahkemesi'ne yapılan başvurularla çözüme kavuştu. Yüksek Mahkemede çözüme kavuşan ihlaller arasında Ergenekon, Balyoz gibi davalar, uzun tutukluluklar, Twitter'ın kapatılması gibi davalar kamuoyuna da yansımış, hatta siyasilerden tepki görmüştü.

AİHM'den Türkiye'ye YouTube mahkumiyeti

Bireysel başvuru yolunun açılmasıyla son yıllarda gerek Türkiye kamuoyunda gerekse de dünyada hukuk ihlallerine ilişkin iddialar doruk noktasına ulaşmış olsa da Türkiye'nin aleyhine AİHM'deki dosya sayısı düştü.

Haberin Devamı

AK Parti, bireysel başvuruyu yeniden düzenlemeyi görüşüyor

AİHM önünde bekleyen dosyaların ve Türkiye aleyhine verilen ihlal kararlarının azaltılmasında bireysel başvuru yolunun işlerlik kazanmasının yanı sıra, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile uyumlu yargı paketlerinin kanunlaşması, mahkeme ve yargı mensubu sayısının arttırılması, projeler ve farkındalık artırıcı faaliyetlere hız verilmesi gibi son dönemde gerçekleştirilen reformlar da rol oynadı.

Erdoğan Anayasa Mahkemesi'ni hedef aldı

Türkiye 4. sırada

Anadolu Ajansı'nın derlediği verilere göre, Türkiye aleyhine 31 Aralık 2012 tarihinde 16 bin 876 olan derdest başvuru sayısı, 30 Haziran 2016 itibarıyla yüzde 50 oranında azalarak 8 bin 250 oldu. AİHM'de bekleyen başvuru sayılarının 30 Haziran 2016 tarihi itibarıyla ülkelere göre dağılımına bakıldığında 17 bin 350 başvuruyla Ukrayna ilk sırayı aldı. Rusya 9 bin 100 başvuruyla ikinci, Türkiye ise 8 bin 250 başvuruyla üçüncü oldu. AİHM'deki derdest başvuru sayısındaki düşüş Eylül ayında da sürdü. Türkiye, Haziran 2016 itibarıyla en çok başvuruya sahip ülkeler arasında üçüncü sırada yer alırken, 30 Eylül 2016'daki verilere göre bir sıra geriledi.

Haberin Devamı

Türkiye, son dönemin en düşük sayısına geriledi

Diğer ülkelerle karşılaştırma yapıldığında Eylül ayı itibarıyla 18 bin 100 başvuruyla birinci sırayı alan Ukrayna'yı 8 bin 700 başvuruyla Rusya, 8 bin 50 başvuruyla Macaristan izledi. Bir sıra gerileyen Türkiye 7 bin 600 başvuruyla dördüncü sırada yer aldı. Türkiye, derdest başvuru sayısının azalması nedeniyle son dönemin en düşük sayısına geriledi.