9 şehit verdiğimiz nokta: Metina bölgesi neden önemli?

Tüm Türkiye'nin yüreğini yakan 9 şehit haberinin ardından şehitlerimizin cenazeleri dün memleketlerinde toprağa verildi. Peki sızma girişiminde bulunan PKK'lı teröristlerin barınma noktalarından biri olan Irak'ın kuzeyindeki Pençe-Kilit bölgesinde yer alan Metina neden önemli? Hürriyet'ten Fulya Soybaş uzman isimlere sordu...Hasan Kalyoncu Üniversitesi Öğretim Üyesi ve SETA Kıdemli Araştırmacısı Doç. Dr. Murat Aslan, 11 Eylül saldırıları sonrası ABDnin önleyici darbe diye bir kavram yarattığı, terörizme karşı savaş ilan edip, terörle ilintilendirdiği her hedefe saldırdığını hatırlatıyor ve ekliyor: ABDnin sadece bir saldırı sonrası ilan ettiği önleyici darbe stratejisini Türkiyede neredeyse 40 yıldan fazladır uğraştığı PKK terör örgütüne karşı izliyor ve izlemelidir de. Neden? Tersten düşünelim. Diyelim Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) sınır ötesinde değil; 1-PKK buralarda istediği gibi konuşlanıp, istediği eğitimi yapıp, bölgedeki yerel unsurları da oralardan çıkararak, ki geçmişte yaşadık bunu, bir varlık haline gelecek mi? Muhakkak.2-Bu durum Türkiyenin hudut/hudut gerisindeki güvenliğine bir tehdit olacak mı? Kesinlikle.3-Ayrıca PKK terörünün, şu an Suriyede olduğu gibi, topraklandırılması halinde terörist çizgiden meşru bir seviyeye çekilmesi mümkün mü? Ona da evet. O zaman Türkiye, PKKnın Irak ya da Suriyede rahat şekilde organize olmasına, eğitim faaliyetleri sürdürmesine, o bölgede fiilen egemenlik alanı yaratmasına neden müsaade etsin? Dolayısıyla Mehmetçiğin sınır ötesinde olması Türkiyenin güvenliği ile ilgilidir. İki, eğer terörü kaynağında kurutacaksınız da o zaman bu bölgede asker bulundurmak zorundasınız çünkü kaynak bizzat orası. Mehmetçik değil geri çekilmek, aksine oradaki varlığını daha da güçlendirmeli. Koşullar zor olabilir ama ülkenin güvenliğinden vazgeçemezsiniz. Suriye- Irak gibi merkezi yönetimlerin başarısız olduğu ve egemenliklerinde boşluklar oluşan yerlerde, bu boşlukların PKK terör örgütü gibi bir entite tarafından doldurulmaması gerekliliğine vurgu yapıyor Doç. Dr. Aslan ve diyor ki: PKKnın küresel ve bölgesel güçler tarafından araç olarak kullanılmasının önüne geçmek gerek. Çünkü PKK zaten İran ile ABD ile ilişki içinde ve destek görüyor. Suriyede aynı anda hem ABD hem de Rusya ile devriye atıyor. Eğer müdahale edilmeze, bu aktörler PKKyı daha da meşrulaştırır. Zaten ABDnin bu unsurlara Suriye Demokratik Güçleri diyerek kılıf biçmesi de aslında böyle bir durumun sonucudur. Bunların kapasitesizliğini, gevşek bir zeminde kendilerini doğrultmaya çalıştıklarını müdahale ederek göstermemiz gerekiyor. Dün konuşmamızda terör örgütü için Kürt etnik kimliğini istismar ederek güç ve etki üreten bir örgütle karşı karşıyayız. PKK, Kürt etnik kimliğinden koparılmalı ifadelerini kullanmıştı Güvenlik stratejileri uzmanı Abdullah Ağar. Bugün, PKKnın taktığı bu kürtçülük maskesi nasıl düşecek? sorusu ile aradım. Diyor ki: Türkiyeden terör örgütüne katılımın neredeyse sıfırlanması büyük başarı ama bu sorunu çözmüyor. Çünkü PKKnın yaklaşık 11 bin kişilik dağ kadrosu Suriyeye geçerek YPGnin omurgasını oluşturdu, bölgede yaşayanları içine kattı, genişledi ve bu omurga tüm bölgeyi besliyor. Jeopolitik olarak asıl sorun Suriye ve Soran/Iraktır. Ayn el Arab, Menbiç ve Kamışlı dahil Barış Pınarı Harekatının doğusunda kalan bölgede Kürt demografik yapısı üzerinden bir güç ve etki üretme peşinde terör örgütü. Orada açıkça konvansiyonel terör ordusu oluşturuluyor. Dolayısıyla mesele sadece taktiksel ve operasyonel kazanımlar olmamalı. Zira burası çözülmedikçe saldırıların konvansiyonel tehditlere doğru gelişeceği ve diğer ajanları besleyerek süreceğini düşünüyorum. Ne yapmalı dersen de eksik kalan harekatın tamamlanması, örgütün Arap Havzasına (Rakka-Deyr ez Zur-Bagoz-Haccin) itilmesi gerekmekte. Örgütün burada çok büyük aşiret isyanlarıyla karşılaşması olası çünkü burada doku- din- ideolojik- etnik ve en önemlisi de menfaat uyuşmazlığı yaşayacaklar. Buradaki baskılanmış açmazlarını kurcalar ve hareketlendirir, Irak tarafındaki düğüm noktalarını baskılar ya da etkilersek Türkiyeye karşı oluşturulan jeopolitik planın çökmesi olasıdır. Eğer bu plan çökerse de uzun vadede terör örgütüne destek ve himaye önce anlamsızlaşır sonra da bu bağ kesilir, Türkiye ile iş birliğine gitme arzusu uyanır ve terör örgütünden istikrarsızlık üretip, kopuşları tetikler, bu da güç ve neden çöküntüsüne gider. Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 2021de terör örgütü PKKya 5i yurtdışından 48 kişinin katıldığını duyurmuştu. Örgütün Türkiye ile bağı kesildi ama Suriye ve Iraktan katılım yüksek. 2015te Çukur operasyonları ile Türkiyedeki Kürt kökenli vatandaşların PKKnın şehir eylemlerindeki asıl amacını gördüğü ve bu noktada PKK çizgisinden uzaklaştığını söylüyor Doç. Dr. Aslan ve ekliyor: Ama gel gör ki Suriyeden, Iraktan eleman devşirmek kolay. Çünkü ekonomik boşluklar var. PKK- ABDden aldığı maddi destek ile- küçük yaşta çocukları ailelerinden alıyor belli bir ücret karşılığı ve bu çocuklara da ideolojik eğitim veriyor. Bu abartı değil, net bilgidir. Ayrıca güçlü olana yanaşma arzusu da var. Bir de o bölgede güçlü bir aşiret sistemi var. Aşiret lideri kimi gösterirse oraya eviriliyorlar. ABDnin tavrı da önemli, ki ücrete mukabil bu unsurları yanlarına çekerek, Suriye Demokratik Güçlerini kurdu. Önemli bir neden de bu. PKK ise Suriye Demokratik Güçleri adı altında kendisini multi-etnik bir yapı imiş gibi lanse ediyor ama gerçekte Kürtçü- Milliyetçi- İslamcı bir örgüt değil, Marksist bir örgüttür ve ideolojik yapı ağır basar. Ama Kürtçülüğü maske olarak kullanırlar.