28 Şubat davası başladı

28 Şubat sürecine ilişkin 103 sanığın yargılandığı davanın ilk celsesi sona erdi.

Haberin Devamı

Refah-Yol hükümetini 28 Şubat 1997 sürecinde devirmeye teşebbüs ettikleri iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında aralarında eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı’nın da bulunduğu 37’si tutuklu, toplam 103 sanık bugün ilk kez hâkim karşısına çıktı.

28 Şubat dönemine ilişkin, 103 sanığın, " Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini cebren devirmeye, düşürmeye iştirak" suçundan yargılanacağı davanın duruşma listesi, Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi 'nin kullanacağı salonun girişine asıldı. Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki yargılama, 6 Eylül’e kadar aralıksız devam edecek. Bu yargılamadaki sanık sayısı göz önünde bulundurularak 10. Ağır ve 11. Ağır Ceza Mahkemeleri salonları aradaki duvar yıkılarak birleştirildi.

Sanıklar adliyeye getirildi

Sanıklar saat 09.45 sıralarında cezaevi araçlarıyla getirildi. Araçların önleri diğer cezaevi araçlarıyla kapatılarak sanıkların adliyeye getiriliş görüntüsünün alınması engellendi. Yaklaşık 40 kişilik sanık yakınları adliye önünde beklerken çevik kuvvet ekipleri de güvenlik tedbirleri aldı.

Gergin başladı

Duruşma polisin geniş güvenlik önlemleri arasında gergin başladı. Sabahın ilk saatlerinden itibaren Ankara Adliye Sarayı’nın etrafı polis barikatlarıyla çevrilirken kimse Adliye’ye yaklaştırılmadı. Polis duruşmanın yapılacağı salonun giriş kapısına kimlik kontrolü yaparak ve daha önce ismi belirlenen kişileri aldı. Adliye binası önünde toplanan bir grup eylem yaptı. 37 tutuklu, 103 sanıklı davanın duruşmasına aileler de katılmak için Adliye’ye geldiler. Saat 10.00’da tutuklu sanıklara cezaevi araçlarıyla Adliye’ye getirildi. Tutuklu sanıklar cezaevi aracının demir parmaklıklı camlarından ailelerine el salladı. Bu arada polisin geniş güvenlik önlemi almasına aileler tepki gösterdi. Ailelerle polis arasında kısa süreli gerginlik yaşandı.

İlk celsesi başlayan duruşmayı sanık yakınları salonda bulunan ekrandan takip ediyor. Duruşma, Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığınca salona kurulan görüntü ve ses sistemi ile kayıt altına alınıyor. Mahkeme heyeti, Başkan Tayyar Köksal ile üyeler Süleyman Köksaldı ve Hakan Oruç'tan oluşuyor. Hakim Kadriye Çatal da yedek üye olarak salonda bulunuyor. Duruşmanın savcılığını ise iddianameyi hazırlayan savcılardan Kemal Çetin yapıyor.

5 gün sürecek duruşma sırasında salonda, sanık yakınları, izleyiciler, gazeteciler ve siyasilerle birlikte 500’e yakın kişinin bulunması bekleniyor. Davada bugün iddianamenin okunmasının ardından bir numaralı sanıktan başlamak üzere sırasıyla sanıkların sorgulamaları yapılacak. Davanın bir numaralı sanığı emekli Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı raporlu olduğu için, iki numara Orgeneral Çevik Bir’den itibaren sırayla sorgulamalar yapılacak.

Kimlik tespitleri tamamlandı

Duruşmanın öğleden sonraki oturumunda hazır bulunan sanıkların kimlik tespitleri tamamlandı.

Mahkeme Başkanı Tayyar Köksal, bazı müştekilerin avukatı Müşir Deliduman'ın dilekçe vererek davanın Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlığa "ihbar edilmesini", 28 Şubat döneminin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in tanık olarak duruşmaya çağrılmasını, bir başka dilekçeyle de "ABD yetkili makamlarına yazı gönderilerek, 28 Şubat sürecinde Washington Enstitüsünün ve Maykovsky'nin faaliyetleri hakkında bilgi talep edilmesini istediğini" bildirdi.

Deliduman'ın, dönemin DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel hakkında da "görevi kötüye kullandığı" iddiasıyla dilekçe verdiği açıklandı.

Savcının görüşü

Ardından Savcı Çetin'e taleplerle ilgili görüşü soruldu.

Anayasanın "Askeri Yargı" başlığını taşıyan 145/1. maddesinde devletin güvenliğine ilişkin anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçların her koşulda adli mahkemelerde görüleceğinin düzenlendiğini dile getiren Çetin, sanıklara isnat edilen suçun da anayasal düzenin işleyişine yönelik olduğunu, 148. maddede Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanının, görevleriyle ilgili görev suçları dolayısıyla Yüce Divan'da yargılanmalarının belirtildiğini hatırlattı.

Buna karşın, isnat edilen "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmek ile cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs" suçunun sanıkların görevleriyle ilgili bir eylem olmadığını belirten Çetin, bunu açıklayan benzer bir hükmün, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu'nun 17. maddesinde düzenlendiğine işaret etti.

Bu hükme göre irtikap, rüşvet, basit ve nitelikli zimmet, görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, resmi ihale alım ve satımlarına fesat karıştırma, devlet sırlarının açıklanması ve açıklanmasına sebebiyet verme suçlarından 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmadığını bildiren Çetin, 1. maddesinde bu kanunun amacının memurlar ve diğer kamu görevlilerini görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili
mercileri belirlemek ve izlenecek usulü düzenlemek olarak belirtildiğini ifade etti.

Çetin, "Kanun maddesinde yer alan 'görevleri sebebiyle' ifadesi, bazı suçların kamu görevlisinin görevinin konusu olamayacağı ve görevleri nedeniyle işlenmiş kabul edilemeyeceği, kullanılan teknik tabirle ortaya konulmaktadır. Yargılama konusu suçun da teknik anlamda sanıkların görevi ile bağdaşmayacağı, görevleriyle ilgili ve görevleri sebebiyle işlemiş olduklarının kabul edilemeyeceği ortaya çıkmaktadır" ifadesini kullandı.

Hasan Celal Güzel'in şikayetine ilişkin itirazlar

Savcı Çetin, avukatların itirazlarına gerekçe gösterdikleri CMK'nın 173/6. maddesindeki hususun, takipsizlik kararına itirazın reddedilmesi halinde, önceden verilen dilekçe hakkında yeni karar verilmesine ilişkin olduğunu vurguladı.

Bu davada ise müşteki Hasan Celal Güzel'in dilekçesi dışında yüzlerce müştekinin dilekçe verdiğini bildiren Çetin, bu dilekçelerde Güzel'in dilekçesindekilerin dışında yeni hususların olduğunu ifade etti.

Davanın soruşturmasının Güzel'in dilekçesi üzerinden yapılmadığını ve yeni olduğunu aktaran Çetin, Güzel'in dilekçesinin delil mahiyetinde dosyaya konulduğunu söyledi.

Güzel'in şikayeti üzerine İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesinin takipsizlik kararı verdiğine değinen Çetin, şunları kaydetti: "Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesinin kararında da belirtildiği üzere, olay tarihinde müşteki Güzel'in Ankara DGM Başsavcılığına verdiği dilekçede belirttiği hususların araştırılarak, ilgililerin beyanlarının tespit edilmesi ve gerekli araştırmanın yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, usulüne uygun bir araştırma ve soruşturma yapılmadan takipsizlik kararı verilmiş olması gözetildiğinde, o tarihte yürürlükte olan Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu'na uygun bir soruşturma yapılmadığı anlaşıldığından, gelinen noktada İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen kararın yerinde olduğu, yargılama yapılması için herhangi bir engelin bulunmadığı anlaşılmakla, bir kısım sanık müdafilerinin bu hususlarla ilgili itirazlarının reddine karar verilerek, iddianamenin okunması aşamasına geçilmesi, diğer taleplerle ilgili yargılama aşamasında karar verilmesi kamu adına talep ve mütalaa olunur."

Savcının beyanının ardından bazı sanık avukatları, bir kez daha söz istedi. Ancak mahkeme heyeti, vaktin geç olması sebebiyle bunun daha sonra alınabileceğini belirtti.

Duruşmaya yarın saat 10.00'da devam edilecek.