Google artık doğruyu yanlışı söyleyecek

KAYNAKGözde Akgüngör Pamuk / Cnnturk.com

Google, internette doğru ve yanlış bilgiyi ayırabilmek için hazırladığı "Bilgi Doğrulama" (Fact Check) uygulamasını aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 46 ülkede başlattı. İnternet kullanıcıları Google'da yapılan arama sonuçlarının altında aranan haberin doğru mu yanlış mı olduğunu gösteren bir kutucuk görecekler.

Haberin Devamı

İnternet, özellikle de sosyal medya, kullanıcıların haber kaynağı olmaya başlayınca Facebook ve Google gibi internet devleri "doğru" haberi öne çıkartmak için bir çalışma yaptılar. Google, artık arama sonuçlarında bilgi doğrulama (fact check) sistemini uygulayacağını resmi olarak duyurdu. 46 ülkede bu uygulamayı başlatan Google, Türkiye'de sivil toplum örgütü olan "Doğruluk Payı" ile çalışacak. Sistemin nasıl işleyeceğini Doğruluk Payı kurucusu Baybars Örsek'e sorduk.

Bilgi doğrulama sistemi ne zaman ve nasıl hayata geçecek?
Bilgi Doğrulama sistemi dünyada, Doğruluk Payı'nın da yapmış olduğu 'fact-checking' yani gerçeklik kontrolü yapılan 46 ülkede an itibariyle hayata geçti. Türkiye'de Doğruluk Payı tarafından yürütülen bu çalışmayla Türk kullanıcılar da yaptıkları Google aramalarında Doğruluk Payı'nın ilgili arama sonuçlarına yönelik puanlamalarına ulaşabilecekler. Türkçe kaynaklarda milyonlarca arama sonucunun bulunduğunu düşündüğümüzde her bir arama sonucunun hemen bu şekilde bir filtrelemeden geçmesini beklemek tabi ki mümkün değil, fakat her geçen gün daha fazla kaynağın doğruluklarının ölçüldüğünü görüyor olacağız.

Google artık doğruyu yanlışı söyleyecek Doğruluk Payı kurucusu Baybars Örsek

Haberin Devamı

Google bu sistemi pek çok ülkede uygulayacak. Türkiye'de neden sizinle çalışıyor, kendi ekibi yok mu?
Google'ın bu çalışması tüm dünyada uygulamaya açıldı, fakat belirttiğim gibi şu an Google'ın birlikte çalışacağını açıkladığı 46 farklı ülkede 118 kurum bulunmakta. Bu 118 kurum "Uluslararası Gerçeklik Kontrolü Ağı" adlı bir çatı kurumu oluşturuyor ve Doğruluk Payı da içerisinde Washington Post, Politifact, Observer, Rai gibi kurumların da yer aldığı bu çatı kurumun yönetim kurulu üyelerinden biri. Bu sebepten dolayı Google Türkiye de başta Doğruluk Payı'yla bu çalışmayı gerçekleştirecek. Umuyoruz ki en kısa sürede Türkiye'de benzer çalışmaları yapan, yeni oluşumlar da Google'ın bu çalışmasında yer alacaklar.

Facebook da yalan haberlere baltayı vurdu

Teknoloji devlerinin ilk ofisleri

Öncelik toplumsal konularda

Siz bu işten para kazanacak mısınız?
Hayır. Google ile yapılacak bu çalışmada herhangi bir maddi çıkar söz konusu olmayacak. Bu çalışmayı tamamen kamusal sorumluluğumuz çerçevesinde gerçekleştiriyoruz.

Google'ın çok yüksek bir arama hacmi var. Siz Doğruluk Payı ekibi olarak bütün bu aramalara nasıl tek tek cevap verebilirsiniz? Öncelik vereceğiniz alanlar olacak mı?
Doğruluk Payı Haziran 2014'de yayın hayatına başlayan, önceliği Türkiye'deki siyasi ve toplumsal tartışmalarda referans kaynağı olmak olan bir yayın politikasına sahip. Özellikle seçim ve kriz dönemlerinde yaygınlaşan bilgi kirliliği, asılsız iddialarla mücadele ederek kamuoyunu doğru bilgilendirmeyi amaçlıyoruz. Google ile yapılacak bu çalışmada da önceliğimiz toplumsal konular olacak. Doğruluk Payı olarak Türkiye'deki gerçeklik ve veri temelli çalışmaların gelişmesini çok önemsiyoruz. Bu kapsamda da Türkiye'deki farklı kurumların da uzmanlık alanları çerçevesinde bu ve diğer çalışmalarda yer almaları için uluslararası ağımızı da kullanıyor ve çaba sarfediyoruz.

Haberin Devamı

Google artık doğruyu yanlışı söyleyecek
Türkçe yapılan aramaların hacmi yükseldikçe Google doğrulanan sonuçları kullanıcıya tıpkı yukarıdaki gibi gösterecek.

Haberin Devamı

Bu doğrulama süreci sosyal medyayı da kapsıyor mu?
Sosyal medya insanların haber kaynaklarının başında geliyor. Özellikle Türkiye'de internet kullanıcılarının büyük bir kısmı haberlerini Google ve Facebook üzerinden almaktalar. Uluslararası Gerçeklik Kontrolü Ağı olarak Google ile küresel ölçekte yaptığımız çalışmayı Facebook ile de şu an ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere'de pilot çalışmalar olarak sürdürüyoruz. Facebook ile yapılacak görüşmeler sonucunda da Türkiye'de de Facebook ile Google'la yapılan çalışmanın benzerini gerçekleştirmek için çalışıyoruz.

Yalan habere trafik ışığı

Sizce bu uygulama haber siteleri için nasıl bir sonuç yaratır?
Haber siteleri günümüzde gelirlerinin tamamına yakını reklam gelirlerinden oluşuyor. Daha fazla ziyaretçi eşittir daha fazla gelir prensibi ne yazık ki haber sitelerini yalan haber üretmek konusunda teşvik ediyor ve bu da yanlış bilginin hızla dolaşıma girmesine sebep oluyor. Google ile yapılan bu çalışmayla birlikte, bu alanda olumsuz bir nam salan, sürekli yalan haber üreten haber sitelerini arama sonuçlarında gizlenmesini ve doğru bilgiyi paylaşıp gerçek haber paylaşan sitelerin öne çıkması olacaktır. Umuyoruz ki bu çalışma Türkiye'de de tıklama haberciliği ve yalan haberin de önünde bir trafik ışığı görevini üstlenecektir.

Haberin Devamı

Ya siz de yanılırsanız?
Tabi ki Doğruluk Payı da, diğer gerçeklik kontrolü yapan kurumlar da yanılabilir. Bu yanılma ihtimaliyle ilgili Uluslararası Gerçeklik Kontrolü Ağı olarak çok ciddi bir denetim görevi yürütüyoruz. Bize üye olarak bu tür çalışmalarda yer almak isteyen kurumların periyodik aralıklarla; düzeltme politikaları, şeffaflık, tarafsızlık alanlarında denetimlerini yapıyor ve bu kriterleri taşımayan kurumların üyelik başvurularını kabul etmediğimiz gibi, mevcut üyelerden de bu kriterlere aykırı davranan kurumların lisanslarını askıya alma hakkımız bulunuyor. Kullanıcılar Google aramalarında karşılaştıkları, bizler tarafından yapılan uyarılara güvenmedikleri durumlarda da bunu hem Google'a hem de 'Uluslararası Gerçeklik Kontrolü Ağı' çatı organizasyonuna ileterek bu denetim mekanizmalarını çalıştırabilirler.

'Doğruluk Payı' nedir, nasıl çalışır?