Satürn'ün soğuk uydusu Dione

Cassini uzay aracının Satürn'ün uydusu Dione'ye yaptığı yakın uçuşlar, soğuk uyduda tektonik hareketlerin varlığına işaret ediyor.

ABD-Avrupa ortak araştırma aracı Cassini, geçtiğimiz hafta Dione'nin soluk yüzeyine 500 kilometre yakınlıkta bir uçuş gerçekleştirdi.

Fotoğraflar Dione'nin volkanik bir yüzeyi olduğunu ve atmosfere sahip olmadığını gösteriyor.

Cassini projesinden bilim adamları, donmuş uydunun fotoğraflarını, Satürn'ün diğer uydusu olan Enceladus'la kaşrılaştırdı.

Enceladus'un yüzeyinde aktif buz volkanları ve bir atmosferi bulunuyor.

Kardeşlerin büyüğü Dione

Bilim adamlarından Bonnie Buratti, "Dione, Enceladus'un yaşlı bir kardeşi gibi görünüyor. Enceladus aktif bir uydu, ancak Dione ondan daha yaşlı ve daha olgun bir uydu" diyor.

Dione'nin yüzeyinde, yüzeyi enine kesen damarlar bulunuyor. Paralel çizgiler, daha büyük ve asimetrik çatlaklarla kesilen araziyi kesiyor. Bilim adamları bu çatlak ve yarıkların tektonik aktivitelerden kaynaklandığını sanıyor.

Araştırmalar, büyük kardeş olarak tanımlanan Dione sayesinde aktif uydu Enceladus'un geleceği hakkında net bilgiler edinilmesini sağlayacak.

1997'de fırlatıldı

Cassini, NASA'nın yanı sıra Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve İtalyan Uzay Ajansı (ISA) tarafından finanse edilen proje çerçevesinde 1997'de fırlatıldı ve Satürn'e ulaşmak için 3.5 milyar kilometre yol katetti.

Satürn'ün yörüngesine 30 haziran 2004'te giren Cassini, beraberinde taşıdığı Hyugens sondaj aracını da 24 aralıkta Titan'ın atmosferine bıraktı.

Cassini'lerin onuru

Adını, İtalyan asıllı Fransız astronomu Gian Domenico Cassini'den alan uzay aracı, baba-oğul-torun astronom Cassini'lerin hatırasını yaşatıyor.

8 haziran 1625'te Cenova'da doğan, 14 eylül 1712'de Paris'te ölen Domenico Cassini, Satürn'ün A ve B halkaları arasındaki karanlık aralığı (Cassini bölümü) keşfetti ve gezegenin dört uydusunu belirledi.

Cassini adı, aynı zamanda Satürn gezegeninin uydularının yörünge hareketleri cetvellerini ilk olarak derleyen, Gian Domenico Cassini'nin oğlu Jacques Cassini ile Jacques Cassini'nin oğlu Cesar-François Cassini de Thury'nin adlarını da yaşatıyor.

Cassini aracının Titan'a inen sondasının adını aldığı Felemenk fizikçi, matematikçi ve astronom Christiaan Huygens (1629-1695) ise ışığın dalga boyu kuramını ortaya attı, Satürn'ün halkalarının gerçek biçimini keşfetti, termodinamiğe özgün katkılarda bulundu ve Titan'ı keşfetti.

Sıradaki Haber