1 Şubat 2010'un şifreleri...
21'inci yüzyılın 3'üncü palindrom tarihi bugün yani 01.02.2010... Tersten bakarsanız yine aynı: 01022010... Peki nedir bu palindrom tarihlerin sırrı...
Çok ender görülen palindrom tarihler farklı tarih yazım sistemlerinde farklı günlere denk gelebiliyor. Türkiye için bugün palindrom bir tarihken, ABD'nin ay-gün-yıl sistemine göre ise 2 Ocak 2010 tarihi yani (01022010) palindrom bir tarihti.
Palindrom tarihlerle ilgili çalışmalarıyla Amerikan basınında büyük ilgi gören Portland Üniversitesi'nden Prof. Dr. Aziz İnan'ın bu çabaları bir süredir Türkiye'de de biliniyor.
Amerika'nın en büyük gazetelerinden USA Today, New York Times, Los Angeles Times, Chicago Tribune, Denver Post, Boston Globe, Seattle Times ve daha birçok gazete bu gün dolayısıyla Aziz İnan'ın bu konuya olan katkısına yer verdi.
Türkiye'de ise CNNTurk.com, Cumhuriyet ve Hürriyet bu konuya eğildi. CNNTurk.com Aziz İnan ile işbirliğine giderek 2010 Ocak ayı boyunca palindrom ile ilgili çok sayıda yayın yapıp bulmaca yayımlayarak konuya dikkat çekti.
Palindrom'un şifreleri
Palindrom günler genellikle her binyılın ilk birkaç yüzyılında yer alıyorlar. Bunun nedeni çok basit. Örneğin Amerikan tarih sisteminde (yani bir günün tarihi ay/gün/yıl şeklinde yazıldığında), ikinci binyılda (yani 1001-2000 yılları arasında) 43 tane palindrom gün olmuş, 12'si 11., 12'si 12., 12'si 13., son 7'si de 14. yüzyılda.
6 yüzyıl boyunca hiç palindrom gün yoktu
15. yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında hiç palindrom gün olmamış. Bunun nedeni bir ayın içindeki gün sayısının en fazla 31 olabilmesi.
Amerika tarihinde 21. yüzyılda toplam 12 tane palindrom gün olacak. 2 Ekim 2001 ve 2 Ocak 2010 bunlardan ilk ikisi idi. Bu yüzyıldaki 12 palindrom günün her biri içinde bulunduğu ayın ikinci gününe denk gelecek. Örneğin üçüncü ve dördüncü palindrom günler 2 Kasım 2011 (11-02-2011) ve 2 Şubat 2020'de (02-02-2020) olacak.
BOL BOL PALİNDROM İÇİN TIKLAYIN
Üçüncü binyılda Amerikan tarih sisteminde toplam 36 palindrom gün var, 12'si 21., 12'si 22., 12'si de 23. yüzyılda. En sonuncusu 22 Eylül 2290 (09-22-2290). Bundan sonra 3001 yılına kadar 711 yıl boyunca hiç palindrom gün olmayacak.
Türk tarih sistemine göre
Bizim sistemimize göre en yakın palindrom gün bugün.
Türkiye gibi birçok dünya ülkesinde kullanılan tarih sistemi gün/ay/yıl şeklinde, tabii bu sistemde palindrom günler farklı. İnan, Amerikan basınında az da olsa bu tarih sistemindeki palindrom günlere de yer verdi.
Örneğin, gün/ay/yıl tarih sisteminde ikinci binyılda toplam 61 palindrom gün olmuş, en sonuncusu da 29 Kasım 1192 günü (yani 29-11-1192). Bundan sonra 2001 yılına kadar 809 yıl boyunca hiç palindrom gün olmamış.
Türkiye tarih sisteminde (yani gün/ay/yıl sistemi) bu yüzyıl toplam 29 tane palindrom gün var. İlginçtir, bu günlerin hepsi Şubat ayı içinde yer alacak. Şubat ayı içinde toplam 29 gün olabileceği için, tam 29 tane palindrom tarih var 21. yüzyılda... Bunlardan birincisi 10 Şubat 2001 (10-02-2001) ve ikincisi 20 Şubat 2002 (20-02-2002) geride kaldı. Üçüncüsü bu sene içinde, 1 Şubat 2010 günü (01-02-2010).
Gün/ay/yıl tarih sisteminde bu yüzyılda yer alacak olan 29 palindrom günün ilk 12'si aşağıdaki gibi listelenmiştir:
1) 10-02-2001 (10 Şubat 2001)
2) 20-02-2002 (20 Şubat 2002)
3) 01-02-2010 (1 Şubat 2010)
4) 11-02-2011 (11 Şubat 2011)
5) 21-02-2012 (21 Şubat 2012)
6) 02-02-2020 (2 Şubat 2020)
7) 12-02-2021 (12 Şubat 2021)
8) 22-02-2022 (22 Şubat 2022)
9) 03-02-2030 (3 Şubat 2030)
10) 13-02-2031 (13 Şubat 2031)
11) 23-02-2032 (23 Şubat 2032)
12) 04-02-2040 (4 Şubat 2040)
21. yüzyılın en sonuncu (yani 29'uncu) palindrom günü 29 Subat 2092 (29-02-2092), yani artık gün.
22. yüzyılda da 31 tane daha palindrom gün yer alıyor ve bunların hepsi Aralık ayına denk geliyor. En sonuncusu da 29 Aralık 2192 (29-12-2192).
Yine ilginçtir, 2192 yılından sonra 23. ve 30. yüzyıllar arasında 809 yıl boyunca hiç palindrom gün olmayacak, ta ki dördüncü binyılda 3001 yılında yer alan o binyılın ilk palindrom gününe kadar (10 Mart 3001, yani 10033001).
AZİZ İNAN'IN ANLATIMIYLA PALİNDROM NEDİR... 1. BÖLÜM VİDEO
AZİZ İNAN'IN ANLATIMIYLA PALİNDROM NEDİR... 2. BÖLÜM VİDEO
Zihni canlı tutuyor
Palindrom günler cok basit, ama cok ilginç. Her yaştaki insana hitap ediyor, onu düşündürüyor, zihnini biraz olsun zorluyor. Aslında insanı meşgul eden, faydalı, güzel, zihinsel bir aktivite.
Profesör İnan bu tür konuların basında daha fazla yer almasının, genel topluma daha çok aktarılmasının önemine inanıyor:
"İnsan beyninin bazı kısımları bu tür aktivitelerle canlı kalıyor, bu tür aktivitelere her yaşta ihtiyaç var."
Aynı zamanda İnan, bu tür aktivitelerin başka faydalarını da ekliyor. Örneğin, genç nesillerin sayılara, matematiğe karşı ilgisini artırmak, toplum içindeki sosyal ilişkileri artırmak gibi...
Sosyal ilişkileri artırmak nasıl oluyor derseniz, bunu İnan şöyle özetliyor:
"Böyle bir haberi okuyan kişi aklında doğum gününü, başka özel günleri düşünüyor, bu günlerin özelliklerini düşünüyor, bunu ailesiyle, arkadaşlarıyla paylaşıyor ve bu paylaşımlar aynı bir taşın suda yarattığı dalgalar gibi ondan ona yayılıyor."
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Bilim insanlarından yeni keşif: Dünya üzerinde böylesi görülmemişti!
NASA'dan heyecan veren görüntüler: Mars'ta meteorlar fotoğraflandı
Depremler artacak: Kıtalar yeniden birleşiyor! Bilim insanları ortaya çıkardı
On yıllar sonra ilk kez! James Webb'ten yeni bir başarı
İsviçreli bilim insanı tarih verdi: 25 yıl sonra uzaylılarla tanışabiliriz