Tarihte bugün: 5 Mayıs

Ankara'da öğrenciler, 5 Mayıs 1960'ta "555K" (beşinci ayın beşinde saat 17.00'de, Kızılay'da) koduyla bir gösteri yaptı.

Haberin Devamı

555K, 5 Mayıs 1960 tarihinde, Ankara, Kızılay'da Demokrat Parti (1946) aleyhtarı öğrencilerin yaptığı protesto eylemi. Adını 5. ayın 5'inci günü saat 5`te Kızılay'da gerçekleşmesinden alan eylem cumhuriyet tarihinin ilk "sivil itaatsizlik" eylemi olarak da anılır.

DP mitingi için Kızılay Meydanı'na gelen dönemin başbakanı Adnan Menderes, bir anda kendini protestocuların arasında buldu.

Rivayete göre, o zamanlar öğrenci olan, şu anki CHP lideri Deniz Baykal, şair Cemal Süreya'nın aktardığına göre ise Vedat Dalokay, Menderes'in “Ne istiyorsunuz” sorusu üzerine başbakanın yakasına yapışıp “Hürriyet istiyoruz” demişti. Menderes ise şu soruyla cevap vermişti: “Başbakanın yakasına yapışıyorsun, bundan büyük hürriyet olur mu?”

555K eyleminden kısa süre sonra, 27 Mayıs 1960 tarihinde cumhuriyet tarihinin ilk askeri müdahalesi gerçekleşti.

Başka neler oldu:

    * 1260 - Kubilay Han, Moğol imparatoru oldu.
    * 1834 - İlk anakara demiryolu hattı Belçika'da açıldı.
    * 1865 - ABD'deki ilk tren soygunu Cincinnati (Ohio) yakınlarında gerçekleşti.
    * 1925 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılan Manok Manukyan idam edildi.
    * 1947 - Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Norveç; bir araya gelerek Avrupa Konseyi'ni kurdu. Türkiye, Avrupa Konseyi'ne Ağustos 1949'da katıldı.
    * 1968 - Fransa'da, Vietnam Savaşı nedeniyle ABD karşıtı gösterilerde altı öğrencinin tutuklanması üzerine Daniel Cohn-Bendit liderliğinde 30 bin öğrenci barikatlar kurarak Paris'te ayaklandı; Sorbonne Üniversitesi kapatıldı.
    * 1990 - İlk özel televizyon kanalı olan, Magic Box şirketinin Star 1 televizyonu programlı yayına başladı.
    * 1994 - Naim Süleymanoğlu, Çek Cumhuriyeti'nde yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda 64 kiloda dünya rekoru kırarak üç altın madalya aldı.
    * 2000 - Anayasa Mahkemesi başkanı Ahmet Necdet Sezer,TBMM'de yapılan oylamaların 3. turu sonunda,oylamaya katılan 517 milletvekilinden 330'unun oyunu alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. cumhurbaşkanı seçildi.

Bugün doğanlar

    * 1818 - Karl Marx, Alman düşünür ve komünizmin kurucusu (ö. 1883)
    * 1929 - Ayhan Işık, Türk sinema oyuncusu (ö. 1979)
    * 1944 - John Terry, ABD'li aktör
    * 1966 - Sergey Stanishev, Bulgar politikacı, Bulgaristan'ın 48. başbakanı

Bugün ölenler

    * 1821 - Napolyon Bonapart, Fransız komutan (d. 1769)
    * 1907 - Şeker Ahmet Paşa, ressam (d. 1841)
    * 2006 - Atıf Yılmaz Batıbeki, Türk yönetmen (d. 1925)