Tarihte bugün: 23 mart

Güneş Sistemi'nin yedinci gezegeni Uranüs, gökbilimci William Herschel tarafından 1781 yılında keşfedildi.

Haberin Devamı

Güneş Sistemi'nin yedinci gezegeni olan Uranüs, çap açısından Jüpiter ve Satürn'den sonra üçüncü, kütle açısından bu iki gezegen ve Neptün'ün ardından dördüncü sırada gelir.

Adını Yunan mitolojisi'ndeki gökyüzü tanrısı Uranos'tan alır. 1781 yılında William Herschel tarafından bulunmuştur. Gaz devleri sınıfına girmektedir.

Uranüs, Güneş çevresinde bir turunu 84 yılda tamamlar. Hafifçe eliptik olan yörüngesi boyunca, Güneş'e uzaklığı 18-20 astronomik birim (bir astronomik birim dünyanın Güneş'ten uzaklığına eşittir) arasında değişir.

Kütlesi dünyanınkinin 15, hacmi ise 63 katıdır. Çevresinde ince, keskin hatlı ve koyu renkli 10 halka tespit edilmiştir. Halkalar, yaklaşık 1 metre çapında koyu renkli kaya benzeri parçalardan oluşur. Yapıları belirlenememiştir.

Uranüs, kutbu güneşe bakacak şekilde tekerlek gibi döner. Böylece etrafındaki halkalar da dik olarak onunla birlikte döner.

Uranüs'te, dünyanın ve Satürn'ün çevresindekilerle karşılaştırılabilecek ölçüde manyetik alan vardır. Manyetik alanın ekseni, gezegenin dönme eksenine göre 55 derece eğiktir ve bu diğer gezegenlere oranla oldukça yüksek bir değerdir.

Bu eğiklik manyetik alanın, Güneş rüzgarı karşında tirbuşon benzeri uzun bir kuyruk yapmasına neden olur. Gezegenin dönme periyodu yaklaşık olarak 17.5 saattir ve dönme ekseni olağandışıdır.

Uranüs'ün eriyik halde bulunan ağır bir çekirdeği vardır. Çekirdeğin çevresinde ise su, metan ve amonyaktan oluşan birkaç bin derece sıcaklığında ve binlerce kilometre kalınlığında bir manto yer alır.

Bu aşırı sıcak mantonun, üzerindeki atmosferin ağırlığından kaynaklanan devasa basıncın etkisiyle kaynayamadığı ve buranın elektriksel olarak iletken olduğu, gezegenin manyetik alanını ürettiği sanılmaktadır.

Gezegenin tespit edilen 27 uydusu vardır. Jüpiter ve Satürn'den sonra en fazla uyduya sahip olan gezegendir. Beş büyük uydusunun (Miranda, Umbriel, Ariel, Oberon ve Titania) çapı 500–1600 kilometre arasında değişir.

Küçük uyduları ise Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Caliban, Stephano, Trinculo, Sycorax, Prospero, Setebos, S/1986 U10, S/2001 U2, S/2001 U3, S/2003 U1, S/2003 U2, S/2003 U3'tür.

Günün diğer önemli olayları

1791: Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm, Gerçeğin Dostları Konfederasyonu olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu.
1876: Ünlü Türk düşünürü Ziya Gökalp, Diyarbakır'da doğdu.
1921: Yunan birlikleri, Uşak ve Bursa üzerinden, Afyon ve Eskişehir'e doğru iki koldan taarruz başlattı.
1931: Türk çocuklarının ilk öğrenimlerini Türk okullarında yapmalarını zorunlu kılan kanun kabul edildi.
1933: Alman Milli Meclisi Reichstag, Adolf Hitler'e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi.
1972: Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen idam cezalarını onayladı. CHP, 25 martta idam kararlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Ankara Bir Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi, idamların infazını kararlaştırdı.
1974: Hükümet, İmralı Adası'nda gömülü olan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın mezarlarının başka bir yere taşınabilmesine izin verdi.
1992: Şırnak'ın Cizre ilçesinde çıkan olaylarda, güvenlik güçleri ile göstericiler arasındaki çatışmaları izleyen Sabah gazetesi muhabiri İzzet Kezer başından vurularak öldü.
1998: Bakanlar Kurulunda irticayla mücadelede alınması gereken önlemleri içeren yasa tasarılarının büyük bölümü imzalandı.
2001: NATO, Kosova savaşında seyreltilmiş uranyum mermisi kullandığını itiraf etti.

Tarihte bugün arşivi

Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
1 mart
2 mart
3 mart
4 mart
5 mart
6 mart
7 mart
8 mart
9 mart
10 mart
11 mart
12 mart
13 mart
14 mart
15 mart
16 mart
17 mart
18 mart
19 mart
20 mart
21 mart
22 mart