Tarihte bugün: 14 mart
20'nci yüzyılın en önemli kuramsal fizikçilerinden Albert Einstein, 1879'da Almanya'nın Ulm kentinde doğdu.
Albert Einstein, Özel Görelilik Kuramı'nı (Rölativite Teorisi) geliştirmiş, kuantum mekaniği, istatistiksel mekanik ve kozmoloji dallarına önemli katkılar sağladı.
Kuramsal fiziğe katkılarından ve fotoelektrik etki olayına getirdiği açıklamadan dolayı 1921 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.
Nobel Ödülü'nün ve Nobel Komitesi'nin o zamanki ilkeleri doğrultusunda, fiziğe en önemli katkısı olarak nitelendirilen Görelilik Kuramı, fazla kuramsal bulunmuş ve ödülde açıkça söz konusu edilmemişti.
Almanya'nın Ulm kentinde doğdu. Ailesi Münih'e yerleşti ve Luitpold'da okula başladı. Daha sonra İtalya'ya gitti, eğitimine İsviçre Aarau'da devam etti.
1896'da Zürih Federal Politeknik Okulu'na fizik ve matematik öğretmeni olmak için girdi. 1901'de diplomasını aldı ve İsviçre vatandaşı oldu.
Öğretmen olarak iş bulamadığı için İsviçre Patent Ofisi'nde teknik asistan olarak göreve başladı. 1905'de doktorasını aldı. Patent ofisinde çalıştığı sürede önemli çalışmalar yaptı.
1909'da Zürih'te profesör oldu. 1911'de teorik fizik profesörü olarak Prag'a gitti. Bir yıl sonra aynı görevle Zürih'e geri döndü. Berlin Üniversitesi'nin Kaise Wilhelm Fizik Enstütüsü'nde yönetici olarak görev yaptı.
1914'te Alman vatandaşı oldu ama 1933'te politik nedenlerle vatandaşlıktan çıktı. ABD'deki Princeton Üniversite'sinde teorik fizik profesörü oluncaya kadar Berlin'de yaşadı. 1940'ta ABD vatandaşı oldu, 1945'te Princeton'dan emekli oldu.
İkinci Dünya Savaşı'nda dünya siyasetinde önemli bir kişilik olarak ortaya çıktı. İsrail'den başkanlık teklifi aldı ve redetti. Sonra Chaim Weizmann'la Kudüs'te Hebrew Üniversite'sinin kurulmasına yardımcı oldu.
Bilimsel çalışmalarının daha başında Newton mekaniğinin yetersizliğini anladı. Görelilik Kuramı mekaniğin kuralları ile elektromanyetiğin kurallarını bağdaştırmaya çalışmasından doğmuştur.
Statik mekaniğin klasik problemlerine, kuantum mekaniği ile açıklamalar getirmeye çalıştı. Bu yaklaşım, moleküllerin Brownian hareketine açıklık getirdi. Düşük radyasyonlu ışığın ısısal özelliklerini inceledi ve bu gözlemleri Foton Teorisi'ni yarattı.
Berlin'deki ilk günlerinde Görelilik Kuramı'nın doğru olarak açıklanabilmesi için yerçekimi teorisini de kapsaması gerektiğini fark etti. 1916'da ilk defa Özel Görelilik Kuramı'nı yayınladı.
1920'lerde Kuantum Teorisi'nin Olasılık Teorisi ile açıklanması üzerinde çalışırken asıl yoğunluğunu Birleşik Alanlar Teorisi üzerine verdi.
Tek atomlu gazların kuantum mekaniği ile statik mekaniğe katkıda bulundu. Ayrıca atomik geçiş olasılığı ve göreceli evrenbilim alanında değerli çalışmaları oldu.
Emekli olduktan sonra fiziğin belli başlı alanlarını birleştirmeye çalıştı. Önemli bazı bilimsel çalışmaları 'Special Theory of Relativity' (1905), 'Relativity' (1920 ve 1950), 'General Theory of Relativity' (1916), 'Investigations on Theory of Brownian Movement' (1926) ve 'The Evolution of Physics'tir (1938).
Bilimsel olmayan çalışmaları, 'About Zionism' (1930), 'Why War?' (1933), 'My Philosophy' (1934) ve 'Out of My Later Years' (1950) olarak sayılabilir.
Albert Einstein, birçok üniversitesinden onursal doktora ödülü aldı. 1920'lerde Amerika, Avrupa ve Uzakdoğu'da dersler verdi. Dünyanın belli başlı bütün akademilerinin üyelik ve fahri üyeliklerine kabul edildi.
Çalışmalarından dolayı birçok ödül aldı. Bunlardan bazıları 1925'de Londra'daki Royal Society'nin Copley Madalyası ve 1935'te Franklin Enstitüsü'ndeki Franklin Madalya'sıdır.
Yetileri onu entelektüel bir yalnızlıkta ikamete zorlamış, müzik hayatında önemli rol oynamıştı. İki başarısız evlilik yaptı, iki oğlu oldu. 1955'in 18 nisanında Princeton New Jersey'de hayata veda etti.
Einstein'dan...
- "Neden beni hiç kimse anlamıyor, ama herkes beni seviyor?"
- "Görelilik Kuramı başarıyla kanıtlanırsa Almanya benim bir Alman olduğumu iddia edecek. Fransa ise dünya vatandaşı olduğumu açıklayacaktır. Kuramım gerçek dışı çıktığında ise Fransa bir Alman olduğumu söyleyecek, Almanya da bir Yahudi olduğumu açıklayacaktır."
- "Ben gelecek için hiçbir endişe duymadım. O zaten yeterince hızlı geliyor."
- "Çok zeki olduğumdan değil, sadece sorunların üstünde daha çok duruyorum."
- "Önyargıları yok etmek, atom çekirdeğini parçalamaktan daha zordur."
- "Delilik, aynı şeyi tekrar tekrar yapıp farklı sonuçlar beklemektir."
- "Yolculuk etmeyi seviyorum, ama varmaktan nefret ederim."
- "Eğer ne yaptığımızı biliyor olsaydık, buna araştırma denmezdi, öyle değil mi?"
- "Üçüncü Dünya Savaşı'nın nasıl olacağını bilmiyorum ama Dördüncü Dünya Savaşı'nın taş ve sopalarla olacağını biliyorum."
- "Sadece iki şey sonsuzdur, evren ve insanın ahmaklığı. İlkinden o kadar da emin değilim."
Günün diğer önemli olayları
1827: II. Mahmut döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet'in önerisiyle ilk cerrahhanenin, Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla kurulması, daha sonra Tıp Bayramı olarak kutlanmaya başlandı.
1919: Yunanların İzmir'e çıkarma planı, İngiltere Başbakanı Lloyd George, Fransa Başbakanı Clemenceau, İtalya Başbakanı Orlando ve ABD Başkanı Wilson tarafından kabul edildi.
1939: Hatay Meclisi, Türk Lirası'nı resmi para olarak kabul etti.
1953: Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Stalin'in ölümü üzerine yerine getirilen Malenkov, görevini 8 gün sonra Kruşçev'e devretti.
1955: Besteci, kanto sanatçısı Şamran Hanım (Kelelciyan) 85 yaşında vefat etti.
1964: Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Barış Gücü'nün Kıbrıs'a gitmesini kararlaştırdı.
1977: Ressam Hikmet Onat, 95 yaşında İstanbul'da hayata veda etti.
1978: Tiyatro ve sinema oyuncusu Aziz Basmacı İstanbul'da yaşamını yitirdi.
1980: ABD Hava Kuvvetleri'ne ait C-130 tipi askeri nakliye uçağı, İncirlik Hava Üssü'ne iniş yaparken düştü. 18 ABD askeri öldü.
1983: Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kurulmasını öngören yasa tasarısı, Danışma Meclisi'nde kabul edildi.
2000: Uluslararası çevre örgütü Greenpeace, yıllardır çevre kirliliği konusunda mücadele ettiği uluslararası kuruluşlardan Shell petrol şirketine ortak oldu.
2003: Türkiye Cumhuriyeti'nin 59'uncu hükümeti, Siirt Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kuruldu.
Tarihte bugün arşivi
Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
1 mart
2 mart
3 mart
4 mart
5 mart
6 mart
7 mart
8 mart
9 mart
10 mart
11 mart
12 mart
13 mart