Beşiktaş gerçekten Çarşı'ya karşı mı?

Hürriyet gazetesinden Kenan Başaran'ın 'Beşiktaş Çarşı'ya Karşı mı?' başlıklı yazısı dikkat çekti, tartışmalara neden oldu. Bazı saptamaları tepki çekti, bazıları ise ilginç bulundu. İşte o yazının değerlendirmesi...Beşiktaş'ın şampiyonluktan uzak olduğu dönemlerde Çarşı'nın taraftarlarca 'üst kimlik' olarak kullanıldığını savunan Başaran, başarı ve yeni statla birlikte Beşiktaş'ın değiştiğini ve Çarşı kimliğinin zayıfladığını öne sürdü. Beşiktaş taraftarının 'Beşiktaşlı' ve 'Çarşılı' diye çift kimliği olduğunu yazan Başaran, mutlu günlerde 'Beşiktaşlı' kimliğinin kötü günlerde ise 'Çarşılı' kimliğinin öne çıktığını belirtti. Bahçeşehir Üniversitesinden Fatih Karanfilin Avrupa ve Türkiye Liglerinde Ezeli Rekabetin Performans Etkileri isimli çalışmasından alıntı yapan Başaran ilginç bilgiler aktardı. Fatih Karanfil'in çalışmasına göre Beşiktaş, F.Bahçe ve G.Saray ile rekabetinde geride kaldığında Beşiktaşlılar kendilerini Çarşı Grubunun üyesi ya da sempatizanı olarak da görmeyi tercih ediyor. Karanfil, Çarşının Beşiktaşın varlığından doğmakla birlikte performansından bağımsız gelişen ve büyüyen bir sosyal kimliğe dönüştüğünü belirtiyor. Kenan Başaran ise kulübün, Çarşı'nın rolünü üstlendiğini yazarken Karanfil'in çalışmasındaki şu satırlara dikkat çekiyor: Beşiktaşlılık kimliği, Fenerbahçe ve Galatasaray ile saha içi rekabeti zayıf kaldığından, yeterince beslenemeyecek ve Çarşının bir üst kimlik haline gelmesi ihtimali ortaya çıkacaktır. Son 4 yılda Çarşılı kimliğinin geri planda kaldığını belirten Başaran, bunun nedeninin ise Beşiktaş'ın başarısı olduğunu vurguladı. Kenan Başaran'a göre Çarşılı kimliğinin zayıflamasının tek nedeni bu değil. Başaran Beşiktaş'ın Çarşı'ya üstün gelmesini 5 maddeyle özetliyor. Çarşı kimliği zayıfladı çünkü;1- Grup hakkında açılan dava, psikolojik olarak bir kırılma yarattı.2- Yeni stat, tüm taraftarı yönlendirmeyi sağlayan İnönüdeki o kutu ortamını ortadan kaldırdı.3- Yönetim ve taraftar arasındaki ilişki değişti. Alım gücü yüksek taraftar profili inşa edilmek isteniyor.4- Van üşüyor, biz de üşüyoruz eylemi gibi Çarşıyı Çarşı yapan sosyal eylemleri de kulüp üstlenir oldu. Geçen sezon yapılan Sessiz Tezahürat, kulübün iletişim biriminin faaliyetiydi.5- Esenlerdeki Beşiktaşlı da Etilerdeki Beşiktaşlı da kendini Çarşılı olarak da tanımlıyor. Ama Çarşının tabanı genişlese de stattaki görünürlüğü oldukça zayıfladı. Bu grubun tercihi de olabilir. Kenan Başaran'ın saydığı maddelere itiraz edilebilir. Özellikle 1 numaralı madde pek geçerli görünmüyor. Çarşı'nın haksızlığa uğradığı, açılan davanın kamuyounda kimseyi ikna etmeyen komik gerekçeleri olduğu ve sonunda davada aklandığı, hatta bu durumun Çarşı'ya daha da fazla sempati duyulmasını sağladığı biliniyor. Kenan Başaran, Karanfil'in araştırmasında önemli bir tespiti daha aktardı: F.Bahçenin başarısı G.Sarayı, G.Sarayın başarısı da F.Bahçeyi tetikliyor. Beşiktaşın başarısı da bu iki kulübü başarılı olmaya itiyor. Ancak, bu iki kulübün başarısı, Beşiktaşı başarılı olmaya pek zorlamıyor. Ancak Fikret Orman yönetimi, 2012den beri izlediği yolla bu denklemi de kırmaya çalışıyor. Kenan Başaran'ın yazısında Beşiktaş'ın 3.sayfadan manşetlere taşındığı yönündeki saptaması yerinde olmamış. Şerefli ikincilikler terimini 'şerefli üçüncülükler' diye belirtmesi de eleştirilebilir. Kenan Başaran son söz olarak başarısız bir dönemde Çarşılı kimliğinin yeniden ön plana çıkabileceğini de yazdı. Yazının tamamını Hürriyet'te okuyabilirsiniz.