Türk Dil Kurumu'na meydan okuyan Türk Dil Kuru mu?

KAYNAKGözde Akgüngör Pamuk / Cnnturk.com

Türk Dil Kurumu'nun internette sözlüğüyle, imla kılavuzuyla kişiye özel hizmet verdiğini düşünün. Tabi ki TDK değil ama TDK'yı referans alarak bu sorularınızı gönüllü yanıtlayan bir twitter hesabı var: @turkdilkurumu. Yeri geldiğinde TDK'yı da popçu Gülşen'i de acımasızca ama mizah duygusunu kaybetmeden düzeltiyor. Ve bunu yaparken tek bir amacı var: "Türkçenin düzgün kullanılmasına dikkat çekmek ve mümkünse sağlamak"

Haberin Devamı

Twitter kullanıcıları önceki gün ilginç bir twitle karşılaştılar. Koskoca Türk Dil Kurumu (TDK), pop şarkıcısı Gülşen’in “Yatçaz, kalkçaz, ordayım” sözleriyle bilinen şarkının aslında nasıl yazılması gerektiğini söylüyordu: “Yatacağız, kalkacağız, oradayım”. Kadıköy Belediyesi ve Yozgat Belediyesi’nin ardından TDK da sosyal medyada mizah yapmaya karar verdi diye düşündü kullanıcılar. Fakat @turkdilkurumu adlı hesabın aslında TDK’ya ait olmadığı, TDK’nın ise @TDKBIM hesabını kullandığı kısa sürede ortaya çıktı. TDK ciddiyetten ödün vermemişti…

1) yatacağız 2) kalkacağız 3) yatacağız 4) kalkacağız 5) yatacağız 6) kalkacağız 7) oradayım @gulsenin
— Türk Dil Kuru mu? (@turkdilkurumu) May 28, 2014

Bunun ardından sosyal medya derslerine konu olabilecek bir karmaşa yaşandı. Tüm twitter kullanıcısının gözü önünde TDK, adını ve logosunu kullanan hesabı dize getirmek istedi. @turkdilkurumu da kıvrak bir yanıtla kullanıcı adını “Türk Dil Kuru mu?” şeklinde değiştirdi, logoyu kaldırdı. Bu polemikten daha fazla popülarite kazanarak çıkan @turkdilkurumu gönüllü imla kılavuzu olarak Twitter’daki yerini koruyor. Kasım ve Şubat aylarında birer twit gönderen TDK ise bu sayede bir günde onlarca twit gönderip, diğer kullanıcılarla da etkileşime girerek aktif bir kullanıcı olarak geri döndü.

Sayın Yetkili! Öncelikle amlem değil amblem ve evet sizindi, kaldırıldı. Artık sadece bir isim benzerliği var. Suç mu? @TDKBIM @mentemente
— Türk Dil Kuru mu? (@turkdilkurumu) May 28, 2014

Bütün bu olanların üstüne @turkdilkurumu Cnnturk.com’un sorularını yanıtladı. Yanıtlarken, bizim hatamızı da bulup düzeltti, dokunmadık.

Haberin Devamı

Kimsiniz? Twitter hesabınızı kim yönetiyor, bir kişi mi yoksa bir ekip misiniz?
Adım Cengiz... değil tabii ki. Anonim kalmakta ısrarcıyım. "Şu hesaba az baksana" diye emanet etmeye çalıştığım ancak oralı olmayan kişiler var hayatımda. Şimdilik 2 kişiyiz. Ben ve o, genellikle ben, bazen de o. Böylece hesap tamamen maskulen olmaktan kurtuluyor, arada feminen takılıyor.

Twitter’da gördüğünüz yanlışları düzeltmeye devam edecek misiniz? Size Twitter’ın imla kılavuzu diyebilir miyiz?
Vakit buldukça devam etmeyi düşünüyorum. "Bana bir şey olursa..." diye gerçek TDK hesabına şifremi çıtlattım Twitter üzerinden, ihtiyaç halinde onlar benim adıma devam ederler sanırım. Bu ulvi görevi ifa ederken bana küfür edenler bile var. Siz de istediğinizi diyebilirsiniz. Amacımız Türkçenin düzgün kullanılmasına dikkat çekmek ve mümkünse sağlamak.

TDK ile herhangi bir ilginiz var mı? Eğer ilginiz yoksa neden doğrudan @turkdilkurumu hesabını seçtiniz?
Türkçe derslerine bir katkıları bulunuyorsa eğer, dolaylı yoldan okul zamanımda bir ilişkimiz olmuştur. Şu anda TDK ile herhangi bir ilgim, ilişkim yok. "Sadece arkadaşız" bile diyemeyeceğim, hiç hoş bir tavır sergilemediler çünkü. Başka Twitter hesapları ile laubali diyaloglara girerken bana bir tebessümü bile çok gördüler. Kırgınım. Twitter kullanıcı adımın @turkdilkurumu oluşuna gelince; tamamen isim benzerliği. Küçüklüğümden beri bi "Issız acun öldü mü?" bir de "Türk Dil Kuru mu?" hep merak etmişimdir.

Haberin Devamı

İşte doğru bilinen yanlışlar

Twitter profilinizde “Ülkesini, yüksek istiklalini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır” deniliyor. Sizce Türkçe’nin temel sorunu diğer dillerin boyunduruğu mu?
Öncelike "özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz" kuralı gereğince "Türkçe'nin" yanlış bir kullanım olmuş. Doğrusu Türkçenin. O söz Atatürk'e ait. Dil üzerine biraz özlü söz araştırması yaptıktan sonra, Twitter'ın izin verdiği profil tanıtım yazısı harf sınırına en uygun onu buldum. Boyunduruk konusuna gelince; üreten bir millet değiliz efendim. Peki, ürünü üretmekten aciziz, imkan ve şerait izin vermiyor ancak o ürüne isim bulmaktan da aciz oluşumuz çok acı. Türkçenin temel sorunu; her alanda çağı yakalamaya çalışırken dili atlayışımız. Dil de zamanla gelişme ve çağa ayak uydurma ihtiyacı hisseder. Ona gerekli özeni ve önemi göstermeliyiz.

Haberin Devamı

Dil’e Türk Dil Kurumu’ndan farklı bir bakış açınız var mı?
Yok. Estağfurullah (TDK onaylı kullanımı) Aynı açıdan bakıyoruz. Herhangi bir soru sorana önce varsa TDK bilgisini sunuyorum, yoksa dahil oluyorum.

Geçtiğimiz günlerde TDK selfie’ye özçekim karşılığını önerdi. Bununla ilgili ne düşünüyorsunuz? Hem özçekim, Türkçe’de selfie’yi karşılar mı? Hem de prensip olarak TDK’nın önerisi pratikte karşılığını bulur mu ve dil bu şekilde zenginleşir mi?
TDK'nın “selfie” kelimesine Türkçe karşılık arayışına girmesi bile benim için yeterli aslında. Bir çaba gördüm en azından. “Uyuyan dev uyandı” gibi geldi bana. Özçekim için de olumsuz bir düşüncem yok. Kelimeleri incelediğiniz zaman mantıklı bir birleşim gibi duruyor. Bir süre kullanırsak alışırız “...ama az dur, önce bi 'özçekim yapalım” He, önerilen kelimelerden hangisini seçerdiniz diye sorarsanız; sosyapoz.

Sizden sonra TDK resmi twitter hesabını eskiye kıyasla daha aktif kullanmaya başladı. Bu değişimi nasıl buldunuz?
Kendilerine iş çıkardım sanırım. Kusuruma bakmasınlar. Takıldıkları kelime olursa bana yazabilirler; twitter.com/turkdilkurumu Onlara karşı kırgın olsam da görevimi layığıyla yerine getireceğimden emin olabilirler. Mesela; amlem değil amblem... Aslında ben bu bahsi geçen Twitter hesabının kurduğu cümleleri, girdiği diyalogları gördükten sonra resmi bir hesap olduğuna da inanamıyorum. Bazen kendime "acaba resmi hesap ben miyim?" diye soruyorum sonra gidip profilime bakıyorum ve "hee, ben resimliymişim" diyorum.