Yaşlılarda kalça kırıkları ile ilgili önemli bilgiler
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ali Deveci, yaşlılarda kalça kırıkları hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için anlattı.
Kalça kırıkları femur olarak adlandırılan uyluk kemiğinin baş, boyun ve pertrokanterik kırıklarına verilen genel isimdir. Kalça kırığı riski yaşla birlikte artar. En önemli etmen yaşla birlikte artan kemik erimesi yani osteoporozdur. İlerleyen yaşla birlikte kas kitlesinde azalma, zayıf görme ve denge sorunları, sistemik hastalıklar ve kullanılan ilaçlar yaşlıların düşme olasılığını artırır ve kalça kırığının en yaygın nedenlerinden biridir.
Kalça kırıkları, ileri yaşlarda hayatı tehdit edebilen komplikasyonları olan ciddi bir yaralanmadır. İleri yaşta, kalp, hipertansiyon, ritim bozuklukları, akciğer sorunları, diyabet, böbrek sorunları ve obezite gibi sistemik rahatsızları olan hastalarda cerrahi tedavi gerektiren kalça kırıkları için en önemli basamak hastanın bir an önce uygun anestezi alabilecek şekilde tüm hastalıkların en optimal duruma getirilmesidir. Kardiyoloji, dahiliye, göğüs hastalıkları ve anestezi ve reanimasyon bölümü uzmanları ile hastanın hızlıca değerlendirilmesi ve gerekli ilaç düzenlemeleri ile tedbirlerin alınması sağlanarak hastanın ameliyata hazır hale gelmesi sağlanmalıdır.
Yürüme potansiyeline sahip tüm hastalarda cerrahi tedavi uygulanarak hastanın en erken dönemde tekrar hareketli hale getirilmesi çok önemlidir. Hastanın bağımsız ürüme ve yaşamını idame ettirme yeteneğinin korunması amaçlanmalıdır. Kırığın tipine göre hastanın ameliyatının en erken sürede gerçekleştirilmesi ve kırık tespiti veya protez uygulamaları ile hastanın yataktan çıkarılması gereklidir. Kalça kırığı olan insanların üçte biri bağımsız yaşama yeteneğini yeniden kazanamaz. Kalça kırığı hastanın uzun süre hareketsiz kalması beraberinde çeşitli komplikasyonlara neden olabilir. Bacaklarda veya akciğerlerde kan pıhtıları, yatak yaraları, idrar yolu enfeksiyonları, zatürre, daha fazla kas kütlesi kaybı, böbrek yetmezliklerinin gelişmesi hastanın genel sağlığını tehdit eder.
Teşhis ve tedavisi nasıldır?
Genellikle doktorunuz, belirtilerinize ve kalça ve bacağınızın anormal pozisyonuna dayanarak kalça kırığınız olduğunu belirleyebilir. Bir röntgen genellikle kırığınız olduğunu doğrular ve kırığın nerede olduğunu gösterir. Röntgeniniz kırık göstermiyorsa ancak hala kalça ağrınız varsa, doktorunuz yer değiştirmemiş kırıkları saptamak için bir MRG veya kalça tomografisi isteyebilir.
Genel olarak sahip olduğunuz ameliyatın türü, kırığın nerede ve ne kadar şiddetli olduğuna, kırık kemiklerin düzgün hizalanıp hizalanmadığına, yaşınıza ve altta yatan sağlık durumunuza bağlıdır.
Tedavi seçenekleri arasında kalça çivileri ve vida kullanarak tespit, kısmi veya total kalça protezi uygulamaları sayılabilir. Mümkün olan en doğru kırık yerleştirmesi ve en sağlam tespitin yapılarak hastanın bir an önce bacağına tam veya kırık kaynayana kadar kısmı yük vermesi sağlanmalıdır. Deneyimli fizik tedavi ekibince denge ve kas güçlendirme egzersizleri verilerek erken dönemde hastanın eski fonksiyon düzeyine ulaşması hedeflenmelidir.
Dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Erken yetişkinlikteki sağlıklı yaşam tarzı seçimleri, daha yüksek bir kemik kütlesi oluşturur ve sonraki yıllarda osteoporoz riskinizi azaltır. Her yaşta alınan aynı önlemler, düşme riskinizi azaltabilir ve genel sağlığınızı iyileştirebilir.
Düşmeleri önlemek ve sağlıklı kemiği korumak için yeterli kalsiyum ve D vitamini alınmalıdır. Düzenli egzersiz yapılmalıdır. Kemikleri güçlendirmek ve dengeyi geliştirmek için egzersiz yapılmalı, sigara içmekten veya aşırı alkol tüketiminden kaçınılmalıdır. Evinizi tehlikeler açısından değerlendirin.
Göz kontrolü yaptırın. Şeker hastalığı veya göz hastalığı varsa daha sık muayene olun. İlaçlara dikkat edin. Birçok ilacın olası yan etkileri olan halsizlik ve baş dönmesi, düşme riskini artırabilir. Yavaş ayağa kalkın. Çok hızlı kalkmak, kan basıncınızın düşmesine ve kendinizi titrek hissetmenize neden olabilir. Gerekli hallerde baston veya yürüteç kullanın.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Çillibom'un bestecisi Kenan Küçüközcan hayatını kaybetti! Bu belirtilere dikkat! HASTALARIN YAKLAŞIK YÜZDE 40-50'Sİ...
Genel cerrahi uzmanı obezitenin çaresini açıkladı!
Şeker hastalığının şifası tespit edildi!
Dikkat bu takviye kalbi bile durdurabilir!
Öksürük 2 haftadan uzun sürüyorsa dikkat! Kalıcı hasara neden olabilir...