Toplumsal cinsiyet rollerinde hafızamız bize ne söylüyor?

Geçtiğimiz günlerde dijital platformlarda yayınlanan bir hafıza testi sosyal medyada da hızla yayılarak on binlerce kişiye ulaştı. Supradyn Hafıza Testi'ne katılan kullanıcılara 6 farklı kategori gösterildi ve bu kategorilerde akla gelen ilk ismin hafızada tutulması istendi. Testin sonunda ise kullanıcılar sürpriz bir sonuçla karşılaştılar. Peki bu test aslında ne anlama geliyor? Ortaya çıkan çarpıcı sonuçlar nasıl yorumlanmalı? Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve BAUEQUAL Eşitlik ve Kapsayıcılık Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Pınar Melis Yelsalı Parmaksız, BAYER Tüketici Sağlığı Gıda Takviyeleri Kategorisi Grup Marka Müdürü Tuğçe Naz Güngör ve Millî Voleybolcu ve Deneyimli Kaptan Eda Erdem Dündar, test sonuçlarını değerlendirmek için bir araya geldi.

Supradyn Hafıza Testi 'kadınların başarısının görünmezliği'ne dikkat çekti!

Kadınlar toplumsal hayatın ve iş dünyasının her alanında varlar ve her geçen gün birbirinden farklı başarı hikayeleri yazmaya devam ediyorlar. Ancak bu başarının toplum tarafından görülmesi ve toplumsal hafızaya yansıması konusunda hala kat edilmesi gereken bir mesafe olduğu çok açık. Geçtiğimiz günlerde bu önemli konuda toplumsal bir farkındalık yaratmak amacıyla bazı dijital platformlarda Supradyn Hafıza Testi yayınlandı. Katılımcılara bilim, iş dünyası, sinema, spor, politika ve edebiyat gibi branşlarda, akıllarına gelen ilk isim soruldu. İsimleri hafızalarında tutarak bilişsel fonksiyonların test edildiğini düşünen katılımcılar ise, Supradyn Hafıza Testi'nin sonunda sürpriz bir soruyla karşılaştılar: Bu isimlerden kaç tanesi kadın?

180 binden fazla kişinin yanıtladığı Supradyn Hafıza Testi’ne katılan her 10 kişiden 4’ünün aklına hiç kadın ismi gelmedi. Teste katılanların yüzde 87’si ise en fazla 2 kadın ismi hatırlayabildi. Supradyn Hafıza Testi, bu sonuçlarla ‘kadınların başarısının görünmezliği’ ne dikkat çekmiş oldu.

Toplumsal cinsiyet rollerinde hafızamız bize ne söylüyor

Teste göre kadın isimlerinin hatırlanma sayısı çok düşük!

Supradyn Hafıza Testi'ni değerlendiren, BAYER Tüketici Sağlığı Gıda Takviyeleri Kategorisi Grup Marka Müdürü Tuğçe Naz Güngör, çıkan sonuçların insanlar üzerinde şaşkınlık yaratarak, artırılması amaçlanan farkındalık algısına dikkat çekiyor. Kadınların güçlenmesi ve daha görünür olmalarını amaçladıklarını belirten Güngör, “Kadınlara ben de yapabilirim mesajını vermek istedik. Supradyn olarak basketbol ve voleybol takımlarının yaşam enerjisi sponsoruyuz. Özellikle spor alanında kadınların görünürlüğü çok az. Daha fazla kişiye ulaşarak kadınlara ilham vermek istiyoruz. Spordaki eşitsizliğin yanı sıra diğer branşları da merak ettiğimiz için bu hafıza testini gerçekleştirdik” sözleriyle ‘görünürlük’ konusuna vurgu yapıyor.

Toplumsal cinsiyet rollerinde hafızamız bize ne söylüyor

Yaşamın birçok alanında hala cinsiyet eşitsizliği uçurumu var

Çıkan sonuçların çarpıcı ama öngörülebilir bulduğunu söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve BAUEQUAL Eşitlik ve Kapsayıcılık Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Pınar Melis Yelsalı Parmaksız, testin sonuçlarının toplumdaki ön yargıyı ortaya çıkardığını belirterek ‘yetersiz temsil’ kavramının önemini vurguluyor. Parmaksız ayrıca, kadınların yetersiz temsili, toplumsal yaşamın birçok alanında yeterli sayıda var olmadığı anlamına gelse de diğer bir yandan bilim, sanat, spor, siyaset gibi alanlarda kadınların başarılarının yeterince görünür olmadığı anlamına geldiğini belirtiyor. Kadının nasıl daha fazla temsil edeceği konusuna da değinen Parmaksız, şu önemli tespiti yapıyor;
“Özellikler spor dallarında popülerleşmeye bağlı erilleşme görülüyor. Kadın sporcularının ve takımlarının başarısı medyada az görünür oluyor. Medyada erkeklerin ağırlıklı olması üretilen dilin ve içeriğin de eril olmasına neden oluyor.”

Toplumsal cinsiyet rollerinde hafızamız bize ne söylüyor

Kadın sporcular yazılı ve görsel basında daha az yer alıyor

Projeye ilk günden bu yana kendi sosyal medya hesaplarından destek veren Millî Voleybolcu ve Deneyimli Kaptan Eda Erdem Dündar, konuya olan ilgisini spor dünyasından örnekler vererek açıklıyor. Hem toplumda farkındalık yaratmak hem de bir kadın olarak başarılarını göstermek için mücadele ettiğini belirten Eda Erdem, neden eşitsizliği kabul etmediğini şu sözlerle açıklıyor: “Bu durumu kabullendiğimizi söyleyemem. Zaten kabullenip normalleştirmemek gerekiyor. Normalleştirince konu daha da kalıcı hale geliyor. Sürekli hatırlatmak ve gündem yaratmak önemli.”

Yeni nesile ilham olmak istediğini ve spor kariyerinde ilerlemek isteyen gençlerin desteklenmesi gerektiğini ise şu sözlerle belirtiyor:“ Biz, kadın sporcular yaptığımızdan daha fazlasını istemiyoruz. Mücadelemizin görünür olmasını ve akıllarda kalıcı olmasını istiyoruz. En çok da yeni nesil gelecekteki kadın sporcular için istiyoruz. Toplumun düşünce yapısını değiştirip, kariyerin başındaki genç nesile örnek böyle örnek olabiliriz. Kadınlara her alanda daha fazla olanak sunma mücadeleme devam edeceğim.”