SON DAKİKA
Sürekli kafanızda felaket senaryoları mı yazıyorsunuz? Sebebi bu hastalık olabilir
Düşünceler zihninizde sürekli tekrarlanıyor ya da felaket senaryoları kuruyorsanız “aşırı düşünme” olarak adlandırılan bir döngüde olabilirsiniz. Bu durum günümüzün getirdiği stresli hayatın bir parçası olsa da birçok hastalığın habercisi de olabilir. Peki, uzmanlar tedavi için ne öneriyor? TRT Haber'den Benginur İkbal Akgül'ün haberi...
Peki, hangi durumlar aşırı düşündüğümüzü gösteriyor?
Psikolog Koytak, aşırı düşünme durumunun birçok farklı şekilde yaşandığını belirtiyor. En önemlilerinden biri rumunisyon bir diğer adıyla "zihinsel geviş getirme" olarak biliniyor. “Ruminasyonda kişiler olumsuz düşüncelere ve olaylara, geçmiş yaşantılardaki hatalara ya da pişmanlıklara odaklanmaktadır. Zihinde bu düşünceler tekrar tekrar değerlendirilir ve alternatif senaryolar üzerinde durulur. Aşırı düşünmenin bir başka yaygın biçimi de endişe etmektir. Endişe gelecekte yaşanacağı düşünülen tehditleri ve belirsizlikleri kapsayabilir. Hayatın hemen her alanında aşırı düşünme kendini gösterebilmektedir. Geçmişe dair olaylarda, geleceğe yönelik konularda, benlik ve öz-eleştirel düşüncelerde, kişilerarası ilişkilerde, iş yaşamı ya da akademik alanlarda, sosyal ortamlarda ya da kişilerin sağlığıyla ilgili endişelerinde aşırı düşünmeye rastlanabilir.”
Aşırı düşünme hali stres, endişe ve kaygının bir sonucu olarak ortaya çıkan çeşitli fiziksel belirtilere de sahip olabiliyor. Koytak, bazı fiziksel semptomlar kişiden kişiye değişse de, aşırı düşünmenin bağışıklık sistemini baskılayıcı etkisinin olduğunu söylüyor ve şöyle devam ediyor: “Bağışıklık sisteminin zayıflaması kişileri hastalıklara karşı daha duyarlı bir hale getirebiliyor. Aşırı düşünceyle birlikte zihinsel yorgunluk ve tükenmişlik, uyku problemleri, kaygı bozuklukları, depresyon, vücutta stres artışı, kaslarda gerginlik, yorgunluk ve halsizlik, baş ağrısı, dikkat dağınıklığı, sindirim sistemi bozuklukları ve kardiyovasküler bozukluklar arasında bir artış yaşanabileceğini söylemek mümkün.” Nefes egzersizleri, kas gevşetme teknikleri ve imgeleme çalışmaları stresi azaltarak aşırı düşünmekle ilişkili fiziksel semptomların daha kolay yönetilebilir hale gelmesini destekleyebilir.
Birden fazla faktörü bünyesinde barındıran aşırı düşünmenin tedavisi de çok boyutlu olabiliyor. Psikolog Koytak, tedavinin psikoterapi, yaşam tarzı değişiklikleri ve kendi kendine yardım stratejilerinden oluştuğunu anlatıyor. Bilişsel Davranışçı Terapi olarak bilinen ekol, aşırı düşünmenin tedavisi için yaygın bir şekilde kullanılan etkili bir yöntem olarak kullanılıyor.
Bu terapi yönteminin, bireylerin olumsuz otomastik düşünce kalıplarını, bilişsel çarpıtmalarını ve aşırı endişeyi tanımlamasına, ruminasyon döngüsünü kırmasına ve bunlarla mücadele etmesine yardımcı olduğunun altını çiziyor Psikolog Koytak. Koytak’ın aşırı düşünmeyi önleyici faktör olarak anlattığı yöntemlerden bazıları da farkındalık ve meditasyon uygulamaları...
Bu uygulamalarla bireylerin düşüncelerini gözlemlemeyi, aşırı düşünmenin kontrolünü azaltmayı ve daha sakin bir zihin geliştirmenin mümkün olduğunu belirtiyor.
Nefes egzersizleri, kas gevşetme teknikleri...
Koytak’ın son olarak bahsettiği yöntemler arasında nefes egzersizi gibi stresi azaltıcı yöntemler bulunuyor.
“Nefes egzersizleri, kas gevşetme teknikleri ve imgeleme çalışmaları stresi azaltarak aşırı düşünmekle ilişkili fiziksel semptomların daha kolay yönetilebilir bir hale gelmesini destekleyebilir.”