SON DAKİKA
Sosyal medya bağımlısı mısınız? Sosyal medya detoksu yapmanın 5 yararı
“Sabah uyanır uyanmaz ilk yaptığım iş hemen cep telefonuma bakmak oluyor. Evde, okulda, işyerinde hatta araç kullanırken bile elim hep cep telefonunda... Gün içinde sosyal medya sitelerine giriş yapmadığım zaman kendimde bir eksiklik duygusuna kapılıyorum ve bu durum hem fiziksel hem de mental olarak yorgun hissetmeme yol açıyor” diyorsanız... Sizi bir süreliğine sosyal medya detoksu yapmaya davet ediyorum. Yelda Başaran yazdı...
Aşağıdaki maddelerden en az 3 tanesine katılan birinin bağımlı olduğu söylenebilir.
· Cep telefonumu sık sık kontrol ederim.
· Cep telefonumu kullanmaktan günlük işlerime vakit ayıramıyorum.
· Uyuduğumda cep telefonum kolayca ulaşabileceğim yerde durur.
· Kendimi kötü hissettiğimde sosyal medyada çevrim içi olmak bana iyi geliyor.
· Sosyal medya kullanmadığım zaman kendimi kötü hissederim.
· İş toplantılarımda bile sık sık sosyal medyada neler olup bitmiş bakarım.
Sosyal medya bağımlılığı da tıpkı diğer bağımlılıklar gibi beyinde mutluluk hormonu (dopamin) salgılatarak kişiyi sahte olarak rahatlatır, mutlu ve bağımlı kılar. Kullanıcılar kendileri için başarılı miktarda etkileşim aldığında (beğeni, yorum, mesaj vb.) beyinlerindeki dopamin miktarı artar kendini mutlu hisseder. Kişinin haz duygusu tetiklendiği için kişi mutlu olur. Ancak bu aslında gerçek hayatta ciddi bir etkisi olamayan bir çeşit sahte mutluluktur.
Sosyal medyanın olumsuz psikolojik etkileri
· Anksiyete...
· Depresyon...
-Suçluluk duygusu...
· Yalnızlık...
· Düşük özsaygı gibi duygusal ve mental sorunlar...
· Ani ruh değişimleri...
· Sıkkınlık...
· Uyku kalitesinin düşmesi...
· Yeme bozuklukları...
· Bilişsel ve zihinsel gelişimde yavaşlama...
· Anksiyete, depresyon, sosyal fobi, uyku sorunları yaşayan...
· Sosyal ilişkilerde başarısız ve utangaç...
· Beğenilme ihtiyacı ve ödül eksikliği olan kişilerde; dijital mecralarda kendini daha rahat ve güvende hissettiği topluma karışmadıkları için sosyal medya bağımlılığı daha sık görülür.
Sosyal medya detoksu yapmanın 5 yararı
· Karşılaştırma duygusundan kurtulabilirsiniz.
· Zihinsel iniş/çıkışları minimuma indirebilirsiniz.
· Gerçek dünyayla ilişkilerinizi yeniden güçlendirebilirsiniz.
· Anı yaşayabilirsiniz.
· İstenmeyen geçmişten kurtulabilirsiniz. Sosyal medyanın olumsuz fiziksel etkileri
· El ve el bileklerinde ağrı ve uyuşma...
· Gözlerde kuruluk, kızarma, yanma, bakışlarda bulanma, ciddi baş ağrısı...
· Sırt ve boyunda ağrı ve sertleşme, beden duruşunda bozukluklar...
· Fiziksel aktivitede azalma sonrası belirgin kilo değişiklikleri yaşanması... Sosyal medyanın sosyal zararları
· Dış dünya ve sosyal çevreden izolasyon...
· Zaman kavramını yitirmek ...
· Öncelikleri belirleyememek...
· Sorumlulukları sürekli erteleme eğilimi...
·Aşırı savunmacılık...
· Çevreyle çatışma...
Detoksun kelime anlamı toksinlerden arınmaktır. Sosyal medya detoksu da ruhumuza, gözlerimize, beynimize türlü zarar veren ekran ışıklarının ve sosyal sitelerin belli bir süre boyunca kullanımının bilinçli olarak sınırlandırılmasıyla kişinin fizyolojik ve psikolojik olarak arınmasıdır.
Sosyal medya detoksu ne kadar süre ve nasıl yapılır?
Ne kadar süre yapmak istediğiniz bağımlılığınızın boyutuna göre değişir ama bu detoksu 7 ile 30 gün ya da bir bağımlılığı kıracak bir zaman örneğin 6 ay veya 1 yıl olmasına özen gösterin.
Kesin sonuç için: 3 ay (90 gün) Başlangıç: Bir hafta veya bir aylık periyotlar şeklinde kademeli olarak ilerleyin.
. İlk olarak etkileşimde olduğunuz kişilere bir süre çevrimdışı olacağınızı söyleyin. (Bu sizde yerine getirilmesi gereken bir sorumluluk duygusu uyandırır.)
. Kendinize günün en verimli zamanı olan sabah 9 ile 12 arası sosyal medyaya telefonda bakmama kuralı koyun.
. Telefonunuzun sesini toplantı moduna alın.
. Sesli bildirimleri kapatın.
. Takip ettiğiniz kişileri eleyin.
. Yemek masasına telefonla oturmayın.
. Gereksiz sosyal medya uygulamalarını silin. . Sosyal medyaya girme hissine kapıldığınızda egzersiz yapın, kitap okuyun, yemek yapın, günlük tutun, bulmaca çözün.
. Ertelediğiniz işleri; gardırop düzenleme, bahçe temizliği, dikiş nakış, okunması gereken evraklar, film izlemek vb. yapın.
. Kendinize sık sık “Sabah, öğlen ya da akşamları sadece yarım saatliğine sosyal medyaya gireceğim” sözünü hatırlatın.