Ruh sağlığımızı nasıl koruyabiliriz?
Araştırmalara göre her 4 kişiden biri yaşamı boyunca bir ruhsal hastalıkla mücadele ediyor. Ruh sağlığı iyi olmayan kişilerin büyük bir çoğunluğu toplumsal baskı ve önyargılar nedeniyle bir uzman desteğine başvurmuyor. Ancak herkesin zaman zaman sorunlarla karşılaştığı ve bunaldığı dönemler olabilir. Her ne kadar çevremizde sevdiklerimiz veya fikir alabileceğimiz kişiler olsa da bazen bir profesyonelden yardım almamız gerekebilir. Peki ruh sağlığınızı nasıl koruyabilirsiniz?
Sağlık, ruh ve beden sağlığının bütünüdür. Her 10 hastalıktan 5’ini, ruh sağlığı ile ilgili hastalıkların oluşturduğunu belirten Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Bu hastalıkların başında depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni ve obsesif kompulsif bozukluk geliyor. Tedavi edilmeyen veya ihmal edilen bu hastalıklar daha çok işlev kaybına, ailesel sorunlara ve kişinin başka kişilere fiziksel veya psikolojik zararına yol açabilir” açıklamasında bulundu.
Ruh sağlığı iyi olmayan kişilerin büyük bir çoğunluğunun toplumsal baskı ve önyargılar nedeniyle bir uzman desteğine başvurmadıklarını belirten Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Herkesin zaman zaman sorunlarla karşılaştığı ve bunaldığı dönemler olabilir. Her ne kadar çevremizde sevdiklerimiz veya fikir alabileceğimiz kişiler olsa da bazen bir profesyonelden yardım almamız gerekebilir. Nasıl vücudumuzda bir yara olduğunda tedavisi varsa, ruh sağlığımızda da birtakım yaralar olabilir ve bunların da tedavisi mümkündür” dedi.
Psikolojik desteğe başvurmak için kişilerin belirli bir problem yaşamasına gerek olmadığını söyleyen Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Duygu, düşünce ve bunların etki ettiği davranışlar üzerine konuşmak, farkındalığı arttırmak, kendimizi keşfetmek ve yaşamımızı daha verimli daha kaliteli hale getirmek için de destek alınabilir. Ancak çoğunlukla psikolojik destek, sorunlar içinden çıkılamaz bir hale geldiğinde alınır. Kimi zaman bu belirtiler kişinin kendisini rahatsız eder, kimi zamansa belirtiler çevre tarafından fark edilir ve kişi bir uzmana yönlendirilir. Yaşam kalitenizin bozulduğunu hissettiğinizde, konsantrasyon ve verimlilik konusunda zorlandığınızı düşündüğünüzde mutlaka uzman desteğine başvurmalısınız” şeklinde konuştu.
Ruh sağlığındaki olumsuzlukların ihmal edildiğinde veya geri plana itilip bastırıldığında bir süre sonra daha zorlu ve daha büyük psikolojik sorunla karşılaşılabileceğini söyleyen Ezgi Dokuzlu, ruh sağlığını korumak için tavsiyelerde bulundu.
PSİKOLOJİK İYİLİK HALİ İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?
1. DURUMU KABULLENİN
Kendinizi iyi tanıyın, başkaları ile kendinizi kıyaslamayın ve bu halinizi geliştirmeye çalışın. Ruh sağlığımız ve yaşamımız da hayatımız boyunca her zaman iyi olmak zorunda değildir. İnişler ve çıkışlar olmazsa olmazdır. Karşımıza çıkabilecek sorunlar bazen bizim için öğretici bazen ise doğru yolda gitmediğimizin işaretçisi olabilir. Tüm olumsuzluklar karşısında yenik hissetmek yerine onları bizi geliştiren araçlar olarak görmek, kabullenmek iyi gelecektir.
2. STRES FAKTÖRLERİNİ AZALTIN
Stresin tamamen olmadığı bir hayat mümkün değil. Ancak kaliteli yaşam ve ruh sağlığı için stres faktörlerini mümkün olduğunca azaltmaya çalışmak gerekir. Stresinizi kontrol altında tutmak için birçok stresle başa çıkma yöntemi mevcuttur fakat bazen başa çıkamadığınızda uzman desteğine başvurmanız gerekebilir.
3. BİLİNÇLİ FARKINDALIK İLE ANDA KALMAYA ÇALIŞIN
Bilinçli farkındalık zihnimizi şimdiki ana getirmemiz için bize yardımcı olur. Bu farkındalık hali yaşamdaki sorunlarla başa çıkmak için sizi mevcut somut probleme, içinde bulunduğunuz duruma odaklanmaya yardımcı olur.
4. DÜZENLİ UYUYUN VE SAĞLIKLI BESLENİN
Düzenli uyumak, kafein alımını sınırlamak, yatmadan en az 2 saat önce yemek yemeyi kesmek, düzenli egzersiz yapmak, yatak odasını sessiz, karanlık ve hafif serin duruma getirmek basit uyku hijyeni düzenlemeleridir. Sağlıklı uyku psikolojik iyi oluş için temeldir.
5. DÜZENLİ EGZERSİZ YAPMAYA ÇALIŞIN
Uzun sürmeyen ama düzenli egzersiz rutinine sahip olmak, stresle başa çıkmak ve gün içerisindeki olumsuzluklardan uzaklaşmak için en etkili yöntemlerden biridir. Yapılan araştırmalara göre düzenli egzersiz yapanlar yapmayanlara göre daha az stresli bir yaşama sahip.
6. SEVDİKLERİNİZLE İLETİŞİM KURUN
Başa çıkması zor durumlarda sevdiğimiz birinin yanımızda olduğunu hissetmek bize her zaman iyi gelir. Duygu ve düşüncelerimizi paylaşmak, anlaşıldığımızı hissetmek iyileştirici bir güce sahiptir. Sevdiklerimizden destek almak ve yardım istemek kişinin zorlu yaşam olaylarıyla olan mücadelesinde büyük öneme sahiptir.
7. YENİLİKLERE AÇIK OLUN
Her yeniliğin beraberinde zorluklar ve kolaylıklar olabileceğini göz önünde bulundurun ve bu durumlara karşı hazırlıklı olmaya çalışın. Karşılaşacağınız zorluklarla başa çıkmak için daha önce buna benzer zorluklarla nasıl başa çıktığınızı hatırlayın.
8. GERÇEKÇİ HEDEFLER KOYUN
Ulaşılması zor hedefler belirleyip hayal kırıklığına uğramaktansa küçük hedefleri adım adım gerçekleştirmek veya gerektiğinde hedef değiştirebilmek umutsuzluğa ve karamsarlığa iyi geliyor.
9. BEKLENTİLERİ GÖZDEN GEÇİRİN
Yaşamdan beklentilerinizi, kendinizden beklentilerinizi ve çevrenizdekilerden beklentilerinizi tekrar tekrar gözden geçirin. Koşullara veya şartlara uygun olmayan, sizi yoran, karşılanması zor beklentilerinizi değiştirin.
10. KENDİNİZE MUTLAKA VAKİT AYIRIN
Her gün birkaç dakikanızı hobilerinize, iş yerinde de sadece durmaya, dinlenmeye ayırmalısınız. Yapacağınız küçük molalar zihninizi ve ruhunuzu tazeleyeceği gibi daha az yorulmanızı sağlayacaktır. Yaşamın koşturmacası içinde her gün birkaç kez 3-4 dakika gözlerinizi kapatmak ve dinlenmek bile rahatlamanıza yardımcı olacaktır.