Omega-3’ün faydaları nelerdir?

Omega-3 yağ asitleri insan metabolizması için çok önemlidir. Çalışmalar Omega-3 yağ asitlerinin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve inflamatuar süreçleri azalttığını göstermiştir. Hücre zarının yapı taşı olarak kullanılan yağ asitleridir ve çeşitli hormonların üretimi için de gereklidir. Vücut, Omega-3 yağ asitlerini kendi üretemez bu nedenle besinler yoluyla alınması gerekmektedir. İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Mahmut Demirci, Omega-3 ve faydaları hakkında bilgi verdi.

Haberin Devamı

Omega-3 uzun zincirli, çoklu doymamış yağ asitleri grubuna verilen isimdir. 3 tipi bulunmaktadır bunlardan EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) deniz ürünlerinde bulunmaktadır. ALA (alfa linolenik asit) ise bitki kaynaklı Omega-3 yağ asididir. Omega-3'ün çeşitleri nelerdir? Omega -3, çoklu doymamış yağ asitleri grubuna aittir. 3 tipi bulunur; Alfa Linolenik Asit (ALA) Eikosapentaenoik asit (EPA) Dokosaheksaenoik asit ( DHA) ALA bitki kaynaklı omega-3 yağ asididir; ceviz, keten tohumu, soya fasulyesi veya yeşil sebzelerde bulunur. EPA ve DHA ise deniz ürünlerinden elde edilmektedir. Sardalya, hamsi, somon ve uskumru gibi yağlı balıklarda ve deniz ürünlerinde bol miktarda bulunur. Omega-3’ün faydaları nelerdir? Omega-3 yağ asitlerinin sağlığı pek çok faydası bulunmaktadır. Kalp ve damar sağlığını korur, trigliserit düzeylerinin azaltır, iyi kolesterol olarak bilinen HDL’yi artırır, kalp krizi ve felç gibi riskini azalmasına yardımcı olur, yüksek tansiyonu önler. Omega-3 yağ asitlerinin antiinflamatuar etkisi bulunur. İltihaplı bağırsak hastalıklarına (ülseratif kolit ve Crohn hastalığı) ve otoimmün temelli romatolojik hastalıkları karşı etkilidir. Omega-3 yağ asitlerinin bağışıklık tepkisinin düzenlenmesi ayrıca hücre çoğalmasının kontrolü ve tümörlere karşı mücadelede potansiyel etkileri vardır. Bazı nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların semptomlarının azalması ve yaşa bağlı görme kaybının önlenmesini sağlamaktadır. Omega-3 anne karnındaki bebeklerin beyin gelişimi, merkezi sinir sistemi ve bedensel gelişimi için de çok önemlidir.

OMEGA-3 NE İÇİN KULLANILIR?

Kalp hastalığı riskini azaltmak Vücuttaki iltihabı azaltmak Göz sağlığını desteklemek Beyin sağlığını desteklemek Çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtilerini azaltmak Depresyon ve kaygı belirtilerini hafifletmek Yüksek tansiyonu önlemek Astım riskini azaltmak Hamilelik ve emzirme döneminde fetüste göz ve beyin gelişimini desteklemek Kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürmek İnsülin direncini azaltmak Cilt sağlığını desteklemek Omega-3 hangi besinlerde bulunur? Omega-3'lerin bulunduğu yer söz konusu olduğunda, deniz kaynaklı Omega-3 içeren besinler ile bitkilerde bulunan Omega-3 arasında bir ayrım yapmak önemlidir. Omega- 3'ün deniz kaynakları, kullanıma hazır EPA ve DHA yağ asitleri açısından zengindir. Özellikle deniz ürünleri EPA ve DHA açısından zengindir. Bu nedenle beslenme açısından bu yağ asitlerini almak için en iyi strateji deniz kaynaklı Omega-3 içeren gıdaları tüketmektir. Bitkiler ise ALA yağ asidi içermektedir. Bitkilerde bulunan Omega-3’ün faydalarından yararlanmak için vücudun ALA'yı EPA'ya ve bunu DHA'ya dönüştürmesi gerekmektedir. Omega-3 açısından zengin birçok besin bulunmaktadır. ALA yönünden zengin bitkisel kaynaklar arasında kuru yemişler özellikle ceviz, fındık ayrıca keten tohumu ve keten tohumu yağı, kanola yağı, soya, chia tohumu, avokado, semizotu, ıspanak ve lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler bulunmaktadır. EPA ve DHA açısından zengin olan hayvansal kaynaklı en önemli kaynaklar balık ve balık yağıdır.

Haberin Devamı

Özellikle soğuk denizlerde yaşayan somon balığı, orkinos, ton balığı, ringa balığı, sardalye, alabalık gibi yağlı balıklardır. Ayrıca EPA ve DHA yağ asitleri, kabuklu deniz hayvanlarında, krill yağında, mikroalg yağında bulunmaktadır. Omega-3 eksikliği hangi hastalıklara yol açar? Kas ve eklem ağrıları Osteoartrit ve romatizma Kalp hastalığı ve yüksek kolesterol riski Bebeklerde ve küçük çocuklarda zayıf beyin gelişimi Anksiyete ve depresyon Dikkat eksikliği sorunları Yaşlı erişkinlerde bilişsel gerileme ve nörolojik bozukluklar Dolaşım bozuklukları Omega-3 ve Omega-6 arasındaki fark nedir? Vücudun hayatta kalabilmesi için yağa ihtiyacı vardır. Ancak tüm yağlar eşit derecede iyi değildir. Tekli doymamış ve doymuş yağlar vücut için önemlidir. Çoklu doymamış yağ asitleri söz konusu olduğunda, Omega-3'ün Omega-6'ya oranına dikkat edilmelidir. Omega-3 yağ asitlerinin vücutta iyi çalışması için çok fazla Omega-6 yağ asidi tüketilmemelidir. Omega-6 yağ asitleri, ayçiçeği veya aspir yağında ve genellikle işlenmiş gıdalarda bulunur. İşlenmiş gıdalar Omega-3 yağ asitlerinden ortalama 10 ila 20 kat daha fazla Omega-6 içermektedir. Omega-6 seviyesi ne kadar yüksek olursa, o kadar fazla serbest radikal oluşur ve bu da hastalıklara yol açabilir. Omega-3 ve Omega-6 dengeli tüketmek bu yüzden önemlidir.

Haberin Devamı

ALINMASI GEREKEN GÜNLÜK OMEGA-3 MİKTARI NEDİR?

Tavsiye edilen günlük Omega-3 miktarı 1-3 gramdır. Hekim kontrolünde bu miktar değişebilmektedir. Omega-3 takviyelerinin yan etkileri var mıdır? Günlük alınması gereken miktarlarda Omega-3 takviyesi alımında yan etki görülme riski düşüktür. Fazla miktarda alınan Omega-3 hazımsızlık ve ishal gibi yan etkileri görülebilmektedir. Alerji, sürekli kullanılan ilaçlar özellikle kan sulandırıcılar, gebelik ya da emzirme durumlarında Omega-3 takviyesi kullanmadan önce mutlaka bir hekime danışmak gerekmektedir. Omega-3 takviyesini kimler kullanamaz? 1 yaşından önce bebeklere oluşabilecek besin alerjisi riskinden dolayı Omega-3 takviyesi verilmesi önerilmemektedir. Omega-3 takviyesi günlük olarak önerilen dozu aşmadan doktor kontrolünde kullanılabilir.