Neden yavaş yemek yemeliyiz?

Yemek yemeyi herkes sever. Hayatta kalmamız için beslenmemiz tabii ki şart. Ancak ben bugün sizlerle yemeklerinizi ne şekilde ve nasıl tükettiğinizle ilgili bir farkındalık yaratmak istiyorum. Çünkü modern şehir hayatının da bir getirisi olan hızlı yeme kültürünün hem sağlığımızdan hem de yaşam kalitemizden çaldığını göz ardı ediyoruz. Hocam ne var ki, hızlı yemek tüketmekte diyorsanız, o zaman gelin, vücudumuza olan zararlarına birlikte bakalım. Buğra Adil Buyrukçu yazdı...Günümüz dünyasının aslında en önemli sorunlarından birinin de hızlı yeme alışkanlığı olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle iş hayatının getirdiği kısıtlı yemek zamanları, bu alışkanlığı daha da fazla tetikliyor. Yoğun iş temposuyla öğle yemeğini hızlandıran kişiler, zamanla eve geldiklerinde de hızlı hızlı yemek yeme eylemi gösteriyor. Eminim birçoğunuz da kendinize bir an önce yemeğimi bitireyim de işimin başına geçeyim ya da bir an önce yemek bitsin de televizyonun karşında şöyle bir dinleneyim diyorsunuzdur. Ancak şunu söylemeliyim ki, bu yazıyı okuduktan sonra yemek yeme sürenizi elinizden geldiğince uzatmak isteyeceksiniz. Neden mi? Çünkü hızlı yeme alışkanlığı, başta obezite, mide ve bağırsak hastalıkları olmak üzere yaşam kalitenizi düşüren sağlık sorunlarını da beraberinde getiriyor. Hızlı yemek tükettiğinizde; besinleri tam olarak çiğnemeden yutuyorsunuz demektir. Ancak şunu bilmelisiniz ki, genel bilginin aksine sindirim midede değil, ağızda başlar. Neden mi? Çünkü, besin maddeleri ağızda küçük parçalara ayrılır ve tükürük ile karışır. İnsan tükürüğünde bulunan enzimler de besin maddelerini midenin rahat sindirebilmesi için hazır hale getirir. Ancak hızlı yemek yediğinizde parçalanmayan besinler, büyük lokmalar halinde mideye ulaşır. Bu durum da midenin besinleri sindirebilmek için daha fazla güç harcamasına ve yorulmasına neden olarak beraberinde şişkinlik, hazımsızlık, yanma ile ağrı gibi şikâyetleri getirir. Beynimiz ve midemiz, yemek yeme esnasında senkronize bir şekilde çalışır. Besinlerin midemiz tarafından karşılanması ile beynin doyma merkezini uyarması yaklaşık olarak 20 dakika gibi bir süreyi içerir. Bu süre içinde iştahınız azalır, tokluk hissi oluşur ve siz yemenizi durdurursunuz. Ancak hızlı yemek tükettiğimiz zaman, beyin doyma merkezini uyarmakta gecikir ve beden kendini sindirim için yeteri kadar hazırlayamaz. Hızlı ve çiğnemeden yemek tüketmek alışkanlık haline geldiğinde ise doyma merkezi uyarılmadığından ihtiyacınız olandan çok daha fazla yemek yemiş olursunuz. Kronik bir hale gelen hızlı yeme alışkanlığı zamanla mide ve bağırsak hastalıkları ile birlikte obeziteye yol açar. Obezite ise günümüzde kanser, diyabet, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları gibi birçok ciddi sağlık sorununun ana nedenidir. Ayrıca hızlı yeme alışkanlığı fiziksel sağlığımızın yanı sıra stresi tetikleyerek, zihinsel sağlığımızı da olumsuz etkiler. Bu hastalıklara yakalanma riskinizi azaltmak için hızlı yeme alışkanlığından mutlaka kurtulmanız gerekir. Yemeklerinizi yavaş yemeye başladığınızda vücudumuz tam anlamıyla sağlık kazanır diyebiliriz. Ancak yavaş yemenin sırrının besinleri iyice çiğnemekten geçtiğini unutmayın. Genel olarak bu sürenin 20-30 saniye arası olduğu belirtilmektedir. Ancak et gibi sert yiyeceklerin 40 kez çiğnenmesi gerektiği konusunda da görüşler vardır. Besinleri yavaş tükettiğimizde öncelikle tokluk sinyalinin beynimize ulaşması için gerekli zamanı elde etmiş oluyoruz ve böylece masadan daha az yemek yiyerek kalkabiliyoruz. Böylece fazla kalori alımını ve obezite riskini azaltabiliyoruz. Bununla beraber lokmalar iyi sindirildiği için midede yanma, ekşime, ağrı ve şişkinlik gibi olumsuzluklar yaşanmıyor. Yavaş yemek yediğinizde besinlerdeki selüloz zarlar parçalanarak, yararlı maddeler de açığa çıkıyor. Böylelikle sindirim enzimlerinin etki düzeyi artıyor. Ayrıca yediğiniz yemekten keyif alabiliyor ve tatlarını hissedebiliyorsunuz. Elbette ki, alışkanlıklardan kurtulmak ve bir anda değiştirmek pek mümkün değildir ama imkânsız da değildir. Ancak yeme sürenizi uzatmak için uyacağınız bazı kurallar, size oldukça fayda sağlayacaktır. -Sofrada geçirdiğiniz süreyi uzatın. Yemeklerinize en az yarım saat ayırın.-Daha küçük çatal ve kaşıklar kullanın. Her lokmadan sonra çatalınızı bırakın ve yiyecekleri mümkün olduğunca çiğnemeye özen gösterin. Yutmadan önce yeterince çiğnediğinizden emin olun.-Yemeğinizden küçük ısırıklar alın. Bu yeme hızınızın yavaşlamasına yardımcı olacaktır.-Uzun süre aç kalmayın ve kendinize ara öğünlerde tokluk hissi yaratacak atıştırmalıklar hazırlayın.-Öğünlerinizi aceleye getirmeyin ve yeterli zaman ayırın.-Yavaş yemek tüketen arkadaşlarınız varsa onlara ayak uydurmaya çalışın.-Yemek yerken sohbet edin.-Yemeklerinizi ekran karşısında yemeyin. Televizyon, bilgisayar ve tabletlerinizi yemek yerken bir kenara bırakın.