Meme kanseri önlenebilir mi?
Meme ve Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Çitgez, meme kanseri hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.
Meme kanseri, dünya genelinde kadınlar arasında en sık görülen kanser türlerinden biridir ve her yıl milyonlarca kişiyi etkilemektedir. Ancak erken teşhis ve modern tedavi yöntemleriyle yaşam kalitesini korumak ve hastalığı yenmek mümkün hale gelmiştir. Meme kanserine dair risk faktörlerini anlamak, belirtileri fark etmek ve düzenli taramaları ihmal etmemek, bu mücadelede en güçlü adımlardır.
Meme kanserinin belirtileri nelerdir?
Meme kanseri, erken dönemde belirti vermeyebilir, ancak ilerleyen aşamalarda bazı uyarı işaretleri görülebilir. En sık belirtiler arasında memede veya koltuk altında ağrısız bir kitle, meme başında çekilme, ciltte çukurlaşma veya portakal kabuğu görünümü, meme başından patolojik akıntılar (tek taraflı ve kanlı) ve memede şekil ya da boyut değişiklikleri yer alır. Bazı kadınlarda ciltte kızarıklık veya kalınlaşma gibi inflamatuar belirtiler de gözlemlenebilir. Bu tür semptomlar fark edildiğinde, bu konuda uzman bir doktora başvurmak hayati önem taşır.
Meme kanserinde kimler risk altındadır?
Meme kanserine yakalanma riski çeşitli faktörlere bağlıdır. En büyük risk faktörlerinden biri yaştır; genellikle 50 yaş üstü kadınlarda daha sık görülür. Ancak günümüzde daha erken yaşlarda meme kanserine yakalanma riski giderek artmaktadır. Ayrıca, ailede meme veya yumurtalık kanseri öyküsü, BRCA1 veya BRCA2 gibi genetik mutasyonlar, erken adet görme veya geç menopoz, uzun süreli hormonal tedaviler ve obezite gibi durumlar riski artırır. Alkol tüketimi ve fiziksel aktivite eksikliği de diğer önemli faktörler arasında sayılabilir. Erkeklerde nadir görülmekle birlikte, genetik yatkınlık ve hormonal bozukluklar bu riski artırabilir.
Meme kanseri önlenebilir mi? Düzenli taramalar ne zaman başlamalıdır?
Meme kanserini tamamen önlemek mümkün olmasa da risk faktörlerini azaltmak için bazı adımlar atılabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli fiziksel aktivite yapmak, alkol tüketimini sınırlamak ve sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak riski azaltmaya yardımcı olabilir. Genetik yatkınlığı olan bireylerde, düzenli doktor kontrolleri ve gerektiğinde önleyici cerrahi seçenekleri değerlendirilebilir.
Erken teşhis için düzenli taramalar büyük önem taşır. Genel olarak, 40 yaşından itibaren yıllık mamografi taramalarına başlanması önerilir. Ancak, aile öyküsü ya da genetik risk faktörleri taşıyan bireylerde, taramalar daha erken yaşta başlatılabilir. Ayrıca, kadınların kendi kendine meme muayenesi yapması ve şüpheli durumlarda hemen bir uzmana başvurması önemlidir. Tarama programlarının doğru bir şekilde takip edilmesi, meme kanserini erken evrede yakalayarak tedavi şansını artırır.
Meme kanserinde cerrahi ne zaman gereklidir?
Cerrahi, meme kanseri tedavisinin temel bileşenlerinden biridir ve genellikle hastalığın evresine ve tümörün özelliklerine bağlı olarak uygulanır. Erken evre meme kanserinde, yalnızca tümörün çıkarıldığı meme koruyucu cerrahi tercih edilebilir. Bu yöntem, memeyi koruma avantajı sunar. Meme koruyucu cerrahiye uygun olmayan meme kanseri hastalarında mastektomi (memenin tamamen alınması) gerekebilir. Mastektomi sonrasında, hastaların estetik ve psikolojik iyilik halini desteklemek amacıyla meme rekonstrüksiyonu önerilebilir. Onkoplastik cerrahi, meme koruyucu cerrahide kanserli dokunun çıkarılmasının ardından memenin doğal görünümünü geri kazandırmayı hedefler ve modern cerrahi tekniklerle oldukça başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir.
Cerrahi tedavi genellikle radyoterapi, kemoterapi, hormonal tedavi veya hedefe yönelik tedavilerle kombine edilir. Cerrahinin yanı sıra uygulanan bu tedaviler, kanserin vücutta yayılma riskini azaltır ve hastalığın nüks etme olasılığını düşürür. Tedavi planı her hastanın bireysel özelliklerine göre düzenlenir ve multidisipliner bir ekip tarafından yürütülür.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Kanseri Tetikleyen En Önemli Etkenlerden Biri: Obezite!
Salmonella bakterisine karşı uzmanından uyarı: “Genelde hayvansal gıdaların tüketilmesiyle oluşur”
Bulaş yolları ve belirtilere dikkat! HIV/AIDS, Ülkemizde 1985’ten beri bildirimi zorunlu hastalık listesinde
ABD'nin başı demansla dertte: Vakalar 2060'ta ikiye katlanacak
Severek Tüketiyorsunuz Ama... Kanser, Kalp Hastalıkları Derken Demans Riskini de Artırdığı Ortaya Çıktı