Melatonin nedir, etkileri nelerdir? Melatoninin faydaları! Dr. Demet Erciyes yazdı...

Melatonin, serbest radikal önleyici özelliği olan önemli bir antioksidandır. Tüm hücrelerin yapı taşı olan DNAnın kendi kendisini yenilemesine kolaylaştırır. Böylece, kalp-damar hastalıklarının oluşumu da dahil yaşlılığa bağlı tüm sorunları geciktirir. Melatoninin pek çok faydası vardır.Uyku sorununa iyi gelir: Daha hızlı uykuya dalmaya daha da önemlisi uyku kalitesinin artmasına yardımcı olur. Üstelik diğer uyku ilaçlarına göre yan etki konusunda daha avantajlıdır.Mevsimsel depresyonun tedavisinde kullanılır: Kış depresyonu da olarak bilinen duygu bozukluğu, dünya genelinde nüfusun yüzde 10unu etkiler. Araştırmalar mevsimsel olarak ortaya çıkan ışık değişiminin sirkadiyen ritmimizi etkilediğini, depresyonun da bununla bağlantılı olabileceğini gösterir.Kanser tedavisinde kullanılır: Melatonin hem kanserin önlenmesinde hem de kanserde ek tedavi olarak kullanılabilir. Birçok çalışma melatoninin meme kanseri hücrelerinin, rahim ağzı kanseri hücrelerinin ve yumurtalık kanseri hücrelerinin büyümesini engellediğini göstermiştir. Hasarlı DNAnın onarımını teşvik eden melatonin metastazı önlemede de yardımcı olur.Bağışıklığı güçlendirir: Çalışmalar melatoninin bağışıklık arttırıcı bir etkiye sahip olduğunu da göstermektedir. Vücutta mikroplara karşı antikor oluşumunu destekler, yangıyı azaltmada yardımcı olur. Göz hastalıklarının tedavisinde yardımcı olur: Melatoninin hücre hasarını önleyici özelliği ve içerdiği antioksidanlar ile gözleri sağlıklı tutmada da etkilidir. Glokom ve yaşa bağlı dejenerasyonun tedavisinde etkilidir.Mide rahatsızlıklarında kullanılır: Mide asidinin aşırı salgılanmasını engellediği gözlenen melatonin, diğer mide ilaçları ile birlikte alındığında mide rahatsızlığının giderilmesinde etkili olur.Alzheimer tedavisinde yararlıdır: Alzheimer ve benzeri nörolojik rahatsızlıklar üzerine yapılan birkaç araştırmada, melatoninin hücre hasarını önleyici özelliğinin bu hastalıkların tedavisinde etkili olabileceğini gösterilmiş.Kalp hastalıklarında iyileştiricidir: Takviyelerin kalp ve damar hastalıklarında koruyucu ve destekleyici olarak kullanılabileceğini gösteren kanıtlar var. Damar yaşlanmasını geciktirmede yardımcı olur. Tinnitus tedavisi: Kulak çınlaması şikayeti olan kişilerde, düzenli olarak kullanıldığında çınlamanın azaldığı gözlenmiş.Baş ağrısında etkilidir: Baş ağrısı için kullanıldığında, özellikle migren gibi bölgesel baş ağrılarında olumlu sonuçlar gözlenmiş. Dozu kişiden kişiye değişir. Vücut ağırlığı, metabolizma ve genel sağlık durumu gibi faktörler bunda etkilidir. Önerilen günlük doz; yetişkinler için 0.2 mg. ile 5 mg. arasındadır. Yatmadan 1-2 saat önce alınması tavsiye edilir. Düşük bir dozla başlanmalı, kademeli olarak arttırılmalıdır. Kafein, bazı antidepresanlar, kan sulandırıcı ve bazı tansiyon ilaçları ile de etkileşime girebileceği için doktor kontrolünde kullanılması önerilir. Melatonin üretimini artıran yiyecekler çeşitlidir: Ceviz, fındık, fıstık, kestane, badem, ayçiçeği, susam, çemen, keten tohumu, soğan, patates, ıspanak, bezelye, kızılcık, vişne, muz, böğürtlen, çilek, elma, portakal, rezene, papatya, deve dikeni, anason, yulaf, salatalık, kabak, patlıcan, domates, karnabahar, brokoli, lahana, barbunya, kuru fasulye, nohut, mantar.Melatonin salgılanması için ortamın karanlık olması gerekir. Bu nedenle yatak odasında televizyon bulunmamalıdır. Zira televizyon kapatılsa bile tüpteki manyetik ışığın yansıması iki saat daha devam eder. Ayrıca gece lambası da açık tutulmamalıdır. Odayı karanlık tutan ışık geçirmeyen perdeler olmalıdır. Üzüntü ve stresin melatoninin salgılanmasını azalttır.Depresyon gidericiler, uyku ilaçları, beta blokerler (tansiyon ilacı) melatonin salgılanmasını azaltmaktadır. Gece içilen sigara ve alkol melatonin salgılanmasını önler. Geceleri erken yatmak, akşam yemeklerini terk etmek vücutta melatonin yapımını arttırır. İlerleyen yaşla birlikte melatoninin vücuttaki doğal yapımı da azalacağı için takviye olarak almak gerekir. Ayrıca melatonin üretimini bozan şartlarda yaşayanlar için ya da ihtiyacın arttığı durumlarda da melatonin takviyesini öneriyoruz. Yerli ve milli üretimleri destekleyen görüşleriyle tanıdığım Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdölün önderliğinde devlet üniversitemizin Teknokentinde yerli melatonin üretimi yapılıyor. Yabancı muadillerine göre çok daha uygun fiyata tüketime sunulabilen ürünleri çıkaran böyle çalışmaların örnek teşkil etmesini dilerim.