SON DAKİKA
Kronik böbrek hastalığının 5 nedenine dikkat
Kronik böbrek hastalığı (KBH) ya da halk arasında böbrek yetmezliği olarak bilinen rahatsızlık, böbreklerin zaman içinde işlevini kaybetmesi veya işlevinin azalması durumunda meydana gelen bir sağlık sorunu şeklinde ifade ediliyor. Kronik böbrek hastalığı yavaş ve semptomlar belirginleşmeden ilerleyebiliyor. Altta yatan nedene bağlı olarak hastalığın ilerlemesi ile birlikte böbreklerde yetmezlik meydana geliyor. Kronik böbrek yetmezliği tedavisi hastalığın durumuna bağlı olarak kişiye özel planlanıyor. Prof. Dr. Gökhan Temiz, kronik böbrek hastalığı ve güncel tedavi seçenekleri hakkında bilgi verdi.
Kronik böbrek hastalığı, çoğunlukla erken dönemlerde neredeyse belirti vermeyen ve böbrek fonksiyonlarının kaybedilmesi ile ileri evrelerde ortaya çıkan bir hastalık olarak bilinmektedir. Hastalığın belirtileri her hastada farklı olmakla beraber bir dizi nedenle ortaya çıkabilmektedir. Bazı yaygın nedenler aşağıdaki gibidir:
- Diyabet: Diyabet, yüksek kan şekeri seviyeleri nedeniyle böbrek hasarına yol açabilmektedir. Böbrekler, kanı temizleyerek fazla şeker ve atıkları vücuttan uzaklaştırmakla görevlidir. Ancak sürekli yüksek kan şekeri, böbreklerin bu işlevini yerine getirememesine neden olabilmektedir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon (hipertansiyon), böbrek dokusuna zarar vererek böbreklerde damarların daralmasına da yol açabilmektedir. Bu da böbrek fonksiyonlarının zamanla azalmasına neden olabilmektedir.
- Aile geçmişi: Aile geçmişi, kronik böbrek hastalığının riskini artırabilmektedir. Eğer ailenizde KBH öyküsü varsa, bu hastalığa yakalanma olasılığınız diğer hastalara kıyasla daha yüksektir.
- İlaçlar: Belirli ilaçlar böbreklere zarar verebilmektedir. Özellikle kronik ağrı veya romatizma tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar böbrekler üzerinde olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Bu durum böbreklerin fonksiyonlarını bozarak işlevini yerine getirememesine neden olabilir.
- Otoimmün hastalıklar: Bazı otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) hastalıklar vücudun kendi böbrek dokusuna saldırmasına neden olabilmektedir. Tedavi seçenekleri hastaya göre değişiklik gösteriyor
Kronik böbrek hastalığının tedavi seçenekleri; hastalığın evresi, nedenleri ve kişisel duruma bağlı olarak değişebilmektedir. Tedavi seçeneklerinin bazıları şunlardır:
- Diyet ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, KBH'nin ilerlemesini yavaşlatabilmektedir. Düşük tuzlu, düşük proteinli bir diyet, tansiyonu kontrol altına alabilmenin yanı sıra böbrekleri de koruyabilmektedir. - İlaçlar Bazı ilaçlar, böbrek hasarını yavaşlatabilmekte veya semptomları hafifletebilmektedir. Özellikle de kişinin tansiyon ve diyabet takibi için ilaçları kullanması oldukça önemlidir.
- Diyaliz
Diyaliz, kanı temizlemek ve vücuttaki fazla sıvıyı uzaklaştırmak için kullanılan bir tedavidir. Böbrek fonksiyonları çok azaldığında veya tamamen kaybolduğunda, diyaliz tedavisi gerekebilmektedir.
- Böbrek Nakli
İleri evrelerde, böbrek nakli bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlıklı bir donörden alınan böbrek, hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilmektedir.
Kronik böbrek yetmezliğinin yönetimi ve tedavisi, erken teşhis ve düzenli tıbbi takip ile daha etkili hale gelebilmektedir. Riski azaltmak ve hastalığın ilerlemesini önlemek için düzenli tıbbi kontroller, sağlıklı bir yaşam tarzı ve uygun ilaç tedavisi oldukça önemlidir. Kronik böbrek yetmezliği gelişen hastalarda organ nakli her zaman en etkin tedavi seçeneklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygun hasta seçimi sonrasında yapılan böbrek naklinin hastaya sunduğu avantajlar ise şu şekilde sıralanabilir:
