SON DAKİKA
Kovid, kalbi de vurdu!
10-16 Nisan Kalp Sağlığı Haftası. Uzmanlar, Kovid-19 sonrası kalp hastalıklarının daha sık görülmeye başlandığına dikkat çekerek uyarıyor: “Kovid-19 enfeksiyonu geçiren kişilerde sonraki 1 yıl içerisinde kalp krizi riski daha yüksek olmaktadır. Bu nedenle özellikle Kovid-19 enfeksiyonu geçirenler ve Kovid-19 aşısı olanların ilk 1 yıl içerisinde kalp muayenelerini mutlaka olmaları gerekir. Kovid-19 enfeksiyonu gizli seyreden kalp hastalıklarını da açığa çıkarabilir” (Sabah)
Prof. Dr. Karabulut 10-16 Nisan Kalp Sağlığı Haftası kapsamında, kalp sağlığı için mutlaka bilinmesi gereken noktalara dikkat çekti:
SAĞLIKLI YAŞAM TARZI, İLAÇLARDAN DAHA ETKİLİ
Kalp hastalıklarını önlemede sağlıklı yaşam tarzı ilaçlardan daha etkili. Kalp hastalıkları kronik yani uzun süreli hastalıklardır. Bu nedenle ana hedef hastalığın önlenmesi olmalıdır. İlaç tedavisi hastalık tanısı konan kişilere uygulanmaktadır. Hastalığın önlenmesi sağlıklı yaşam tarzı ile mümkündür. Düzenli egzersiz, ideal kilo, Akdeniz tipi beslenme, tütün ve alkolden uzaklaşma, kaliteli uyku ve stres yükünü azaltma ile kalp hastalıkları gelişme riskinde belirgin azalma sağlanabilir.
SİGARA VE ALKOLDEN UZAK DURUN
Bilimsel çalışmalar, sigara, nargile, elektronik sigara gibi tütün ve tütün ürünleri ile alkol kullanımının kalp ve damar hastalığına ciddi şekilde davetiye çıkardığını ortaya koyuyor. Çalışmalara göre; bu zararlı maddelerin kullanımı nedeniyle kalp krizi ve felç riski artıyor.
Kronik hastalıklar kalp ve damar hastalığını daha erken yaşlarda ortaya çıkarabiliyor. Hipertansiyon, diyabet ve kolesterol üçlüsü kalp hastalıkları ile doğrudan ilişki içindedir. Tansiyonu kontrol altında olan, kan şeker ve kolesterol dengesi iyi sağlanan kişilerde kalp krizi riski azalır.
KALP KRİZİ ÇOCUK YAŞLARA İNDİ
Geçmişte 40 yaşın altındaki kişilerde nadir görülen kalp hastalıkları artık 30'lu yaşlarda karşımıza kalp krizi olarak çıkıyor. Gençlerde hatta çocuklarda kalp krizine bağlı ölümcül ritim bozuklukları daha sık görülüyor.
KOVİD GEÇİRENLER MUTLAKA KALBİNİZE BAKTIRIN
Kovid-19 sonrası kalp hastalıkları daha sık görülmeye başlandı. Kovid-19 doğrudan damarlara etki ederek pıhtı oluşumunu artırıyor. Yapılan araştırmalara göre; Kovid aşıları sonrası da benzer bulgular gözlenmiştir. Kovid-19 enfeksiyonu geçiren kişilerde sonraki 1 yıl içerisinde kalp krizi riski daha yüksek olmaktadır. Aşı olan kişilerde özellikle erken dönemde miyokardit (kalp kasının iltihaplanması) gibi kalp ile ilgili yan etkiler daha sık gözlenmiştir. Bu nedenle özellikle Kovid-19 enfeksiyonu geçirenlerin ve Kovid-19 aşısı olanların ilk bir yıl içerisinde kalp muayenelerini mutlaka olmaları gerekir. Kovid-19 enfeksiyonu gizli seyreden kalp hastalıklarını da açığa çıkarabilir. Kalp hastalığı için ailesel riski olanlar, düzenli takip altında olmalıdır.
Kan sulandırıcı ilaç kullanımına yönelik toplumda yanlış bir düşünce var. Kan sulandırıcı tedavi damar sertliği olan, kalp krizi ya da felç geçiren herkese ömür boyu önerilir. Kan sulandırıcı tedavinin faydaları kalp hastalığı olmayan kişilerin de kan sulandırıcı almasına yol açmıştır. Öyle ki; '40 yaşın üzerine gelen aspirin kullansın' sözü şehir efsanesine dönüşmüştür. Ancak bilimsel verilere göre, kalp hastalığı olmayan kişilerde koruma amaçlı verilen aspirin uzun vadede kanama riskini artırırken, kalp hastalığı için de belirgin ek bir fayda sağlamamaktadır. Bu nedenle kalp ve damar hastalığı olmayan orta yaş ve ileri yaştaki kişilere koruma amaçlı kan sulandırıcı tedavi önermiyoruz. Mutlaka hekime başvurarak, gerekli tetkiklerin yapılmasının ardından, hekimin gerekli görmesi durumunda kan sulandırıcı kullanılmalıdır.
BİTKİSEL TEDAVİ KALP HASTALIĞINI YOK ETMEZ
Vegan beslenen kişilerde kalp hastalıkları daha az görülüyor. Ancak toplumda, ilaç kullanmak istemeyenlerin bitkisel takviyelere yönelmesi gibi bir yanlışa düşülüyor. Zira vegan tipi beslenme ile bitkisel tedavi aynı şeyler değil. Aksine modern ilaç tedavisi yerine bitkisel ilaçlar almak kalp hastalığının daha da ilerlemesine yol açabilir. Bu nedenle kalp hastalığı olan kişilerde hekimin önermesi durumunda diyet, ilaç tedavisi ve takviye gıda desteğinin bir bütünlük içerisinde yapılması gerekiyor.
Akdeniz tipi beslenmek, dünyada kabul görmüş en sağlıklı beslenme şekli. Kalp sağlığı açısından; sakatat ve işlenmiş et ürünleri, beyaz unlu mamüller, hazır şekerlemeler, şekerli ve gazlı içecekler, nanoteknolojik hazır gıdalar, kızartmalar ve aşırı tuz tüketiminden uzak durulmalıdır. Akdeniz tipi beslenmeye yani bolca sebze, yeterli miktarda meyve, ceviz, zeytin, kararında zeytinyağı, esmer tam tahıllı ekmek ve taze yağlı deniz balıkları tüketmeye özen gösterilmelidir. Günlük yumurta tüketimi bir adet haşlanmış şekilde olmalıdır. Hekimin onayı ile kalp sağlığı için yeterli miktarda güneş vitamini olan D vitamini ve B9 olarak bilinen folik asit alınmalıdır.
AİLENİZDE 50 YAŞ ALTI KALP HASTASI VARSA DİKKAT
Kalp hastalıkları ailesel geçiş gösterirken, özellikle birinci derece akrabalarda 50 yaş öncesi gözlenen kalp krizi ailesel yatkınlığa işaret ediyor. Annede 65 yaş, babada ise 55 yaş öncesi ortaya çıkan kalp hastalıkları çocuklar için genetik risk oluşturuyor