Kalça protezi ameliyatından sonra nelere dikkat edilmelidir?
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Doktor Ata Can, kalça protezi ameliyatı ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler konusunda bilgiler verdi. Total kalça protezi, uyluk kemiğinin (femur) ve kalça yuvasının üst kısmındaki topun değiştirilmesi için adım adım yapılan bir ameliyattır. Metal, seramik veya plastik yedek parçalar kullanır.
Total kalça protezi ameliyatı genellikle kalça ağrısı ve fonksiyon kaybı şiddetli hale geldiğinde ve tedavi artık ağrıyı gidermediğinde yapılır. Kalça protezi bazen kalça kırığından sonra yapılır.
Kalça protezi ameliyatı nasıl uygulanır?
Ameliyat genel anestezi ya da bölgesel anestezi kullanabilir. Geleneksel kalça protezi ameliyatında, kalçanızın yanında veya arkasında bir kesi yapılır. Bazı kaslar ve bağlar gibi diğer yumuşak dokular, doktorun kalça eklemine ulaşabilmesi için kesilir. Kalça protezi bir veya iki küçük kesi ile de yapılabilir. Buna minimal invaziv cerrahi denir. Daha az kan kaybına neden olabilir ve daha küçük bir iz bırakabilir. Kalçanın önünde küçük bir kesi ile daha yeni bir ameliyat türü yapılır. Kalça önü ameliyatı, kalça eklemine yandan veya arkadan girmekten daha az kaslara ve diğer yumuşak dokulara zarar verir. Daha hızlı iyileşmenize ve aktiviteye daha erken dönmenize yardımcı olabilir.
Ameliyattan sonra ne beklemeli?
Ameliyattan hemen sonra ağrınız ilaçla kontrol altına alınacaktır. Muhtemelen enfeksiyon, kan pıhtıları ve mide bulantısını önlemek için ilaçlarınız olacaktır. Bölgesel anestezi aldıysanız, bir süre belinizin altında çok az his olabilir veya hiç hissetmeyebilirsiniz.
Bacaklarınızın arasında bir minder olabilir. Yeni kalçanızın doğru pozisyonda kalmasına yardımcı olur. Ayrıca bir kateteriniz olabilir. Ayağa kalkmadan mesanenizi boşaltmanızı sağlar. Kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olmak için kompresyon çorapları giyiyor olabilirsiniz. Bacaklarınızda sıkıştırma manşonları olabilir. Bunlar, kanın hareket etmesine yardımcı olmak için alt bacaklarınızı sıkıştırır ve serbest bırakır.
Ameliyat günü veya ertesi gün yataktan yardımla kalkacaksınız. Bir yürüteç veya koltuk değneği ile yürümeyi öğreneceksiniz. Hastaneden ayrıldığınız zaman güvenle oturabilir ve ayağa kalkabilir, kendinizi giyinebilir, tuvaleti kullanabilir, banyo yapabilir ve merdivenleri kullanabilirsiniz.
Mümkün olan en kısa sürede fizyoterapiye başlayacaksınız. Daha güçlü olmanıza yardımcı olacak egzersizler öğreneceksiniz. Kalçanızı yerinden oynatmadan vücudunuzu nasıl hareket ettireceğiniz de size öğretilecektir.
Nelere dikkat edilmelidir?
Kalçalarda bükülmekten kaçının. Omuzlarınızı, kalçalarınızı, dizlerinizi ve ayaklarınızı ileriye dönük tutun. Kalçanızı 90 dereceden fazla bükmeyin. Bu, otururken öne eğilmemek ve ayakkabılarınızı bağlamak için eğilmemek anlamına gelir. Etkilenen bacağınızın vücudunuzun ortasından diğer bacağa doğru geçmesine izin vermeyin.
Bacaklarınızı veya ayaklarınızı çaprazlamaktan kaçının ve yatağa ya da arabaya binerken ya da çıkarken çok dikkatli olun. Bacağınızın, vücudunuzun ortasındaki hayali çizgiyi geçmediğinden emin olun. Yatarken dizlerinizin arasına bir yastık koyun.(ilk 1 buçuk ay dikkat edilmeli).
Doktorunuz hastanede kalıp kalmayacağınızı veya ameliyat günü eve gidip gidemeyeceğinizi size bildirecektir. Eve gittiğinizde, önümüzdeki birkaç hafta veya daha fazla enerjiniz olana ve daha iyi hareket edebilene kadar size yardım edecek birine ihtiyacınız olacak.
Birkaç hafta boyunca bir yürüteç, koltuk değneği veya bastona ihtiyacınız olabilir. Enerjinizi geri kazandıkça, her gün birkaç kez kısa yürüyüşler yapmaya çalışın.
Kalça protezi ile yaşamak
Egzersiz (yüzme ve yürüme gibi) kas gücünüzü geliştirmek için önemlidir. Genel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olur. Hangi tür egzersizin sizin için en iyi olduğunu doktorunuzla tartışın. Muhtemelen ameliyattan önce yaptığınız bisiklet, yüzme veya dans gibi aktivitelerin çoğuna geri dönebileceksiniz. Koşmaktan, tenis oynamaktan ve eklem üzerinde çok fazla stres yaratan diğer şeyleri yapmaktan kaçınmanızı istenebilir.
Ameliyat genellikle iyi sonuç verir. Muhtemelen çok daha az ağrınız olacak ve günlük aktivitelerinizin çoğunu daha kolay yapabileceksiniz ancak iyileşme zaman ve sabır ister.
Çoğu yapay kalça eklemi 20 yıl veya daha uzun süre dayanır. Bu yaşınıza, ekleminize ne kadar baskı uyguladığınıza ve yeni ekleminizin ve kemiklerinizin ne kadar iyi iyileştiğine bağlıdır. Kilonuz ciddi fark yaratabilir. Her ekstra kilogram vücut ağırlığı, yeni kalça ekleminize 3 kilogram stres ekler. Kilonuzu kontrol etmek, yeni kalça ekleminizin daha uzun süre dayanmasına yardımcı olacaktır.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Vitamin mineral eksikliği tetikliyor! Büyüme ağrısını iyi tanıyın
Uzmanından sağlıklı dişler için altın tavsiyeler
Yorgun ya da sıçrayarak uyanıyorsanız aman dikkat! Uykuda ense terlemesi de önemli bir belirti... Meğer hepsi bu hastalığın sinyaliymiş
KALBİ VURUYOR, KEMİKLERİ BİTİRİYOR! Vücutta eksikliği 9 ayrı hastalığı tetikliyor! Kalsiyum eksikliğinin 7 nedeni ve kalsiyum içeren besinler
"Karanlık korkusu" deyip geçmeyin! Bu etkisini çoğu kişi bilmiyor... Korkunun uyku üzerindeki etkisi: Araştırmalar ne diyor?