İleriki yaşta kalça kırığı
İleriki yaşlarda sıklıkla görülen sorunlardan biri de kalça kırığı problemidir. Kişileri hayatını tehdit edebilecek riskler oluşturan problemi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ufuk Özkaya sizler için anlattı.
Sürekli bakım gerektiren bir hastalıktır
Ülkemizde yaşlı nüfus oldukça fazladır. Yaşlı nüfus için en tehlikeli hastalıklardan biri de kalça kırığı riskidir. Kalça kırığının zor bir hastalık olmasının sebebi ise uzun süre bakım gerektiriyor olmasıdır. Kişinin yaşam kalitesini oldukça düşürür ve sağlık sorunları haricinde psikolojik sorunlara da yol açabilir.
65 yaş ve sonrasına dikkat
Kalça kırığı en fazla düşmeler sonucu gözükür. Düşme ile görülen kırıklar özellikle 65 yaş ve üstü kişilerde ağır sonuçlara yol açar. 65 yaş ve üzerinde yaşanan düşmelerin büyük çoğunluğu ev içerisinde yaşanır. Yaş ilerlemesi, yaşanan fizyolojik değişiklikler, görme yetisinin azalması, kondisyon kaybı kalça kırığına zemin hazırlayabilir.
Kırıklar tedavi edilebilir hastalıklardır ancak ileriki yaşlarda görülmesi sonucu tedavi süreci uzun ve başarısız sonuçlanabilir. Düşmelerin sıklıkla karşılaşılan nedenler ise;
- Kullanılan ilaçların yan etkileri
- Hareketsiz hayat düzeni
- Kas ve kemiklerin zayıflaması
- Alkol tüketimi
- Kronik hastalıklar
- Parkinson ve benzeri rahatsızlıklar
- İdeal olmayan zeminler, merdivenler
Tedavi yöntemi cerrahi müdahaledir
Kalça kırığı tedavisinde genellikle cerrahi uygulamalar tercih edilir. Bu uygulamalarda amaç kişiyi yatağa bağlı halden kurtarmaktır. İki farklı cerrahi tedavi uygulanır. Osteosentez yönteminde kaynama potansiyeli olan hastalarda tercih edilir. Kırık uyluk kemiğinin alt bölgesinde ise uygulanabilir. İkince tercih edilen yöntem ise protezdir. Kırık kaynama potansiyeli düşük hastalarda tercih edilir. Kırık kaynama potansiyeli düşük olan ve çok yaşlı hastalarda uygulanır. Kırık olan bölgeye metal protez yerleştirdiği için hasta ameliyat sonrası hemen yürüyebilir.
Kalça kırıklarını önlemek mümkündür
İleriki yaşlarda da olsa kalça kırığı önlenebilen bir sağlık sorunudur. Ev içerisinde alınabilecek önlemler sayesinde risklerin tamamen ortada kaldırılması mümkündür. 65 yaş ve üzeri kişileri evinde ulaşılması zor olan ışıkların yeri değiştirilmeli ve yürüme yolunda olan masa, sandalye ya da kablo gibi engel yaratacak eşyalar kaldırılmalıdır. Yatıp kalkması zor olan yüksek yataklar kişinin kullanıma uygun bir hale getirilmelidir. Ayakları yere tam basmayan ya da kayma riski olan sandalye ve masalar düzeltilmelidir.
Kullanılan tuvalette klozet yüksekliği, ışıklarda düşmeye zemin hazırlıyorsa uygun hale getirilmelidir. Mümkün olduğunda sensörlü ışıklardan, dar merdivenlerden ve kaygan trabzanların kullanımdan kaçınılmalıdır.
Bunların haricinde kişinin kas ve koordinasyonunu güçlendirilmesi gerekir. Yürüyüş, güçlendirme egzersizleri ve denge çalışmaları dönüşümlü olarak yapılmalı ve alışkanlık haline getirilmelidir. Sağlıklı ve dengeli beslenilmeli, kaliteli protein alımına özen gösterilmelidir.